I. Mở đầu
Nghị định 212/2025/NĐ-CP hướng dẫn hoạt động đầu tư từ quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp được Chính phủ ban hành ngày 25/07/2025, có hiệu lực kể từ ngày ký. Văn bản này quy định chi tiết về hoạt động đầu tư từ các quỹ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) do Bảo hiểm xã hội Việt Nam (*Vietnam Social Security*) quản lý.
Trong bối cảnh nhu cầu quản trị rủi ro, bảo đảm an toàn vốn và tăng cường minh bạch đối với các quỹ bảo hiểm ngày càng cấp thiết, nghị định này ra đời nhằm làm rõ cơ chế quản lý, giám sát, quy trình đầu tư cũng như phương thức phân bổ, sử dụng lợi nhuận và chế độ báo cáo định kỳ. Điều này giúp củng cố niềm tin thị trường cũng như ổn định dòng vốn đầu tư công.
Đặc biệt quan trọng cho doanh nghiệp, nghị định thiết lập các tiêu chuẩn chọn lọc và kiểm soát rủi ro đối với các danh mục đầu tư, đồng thời cho phép doanh nghiệp tài chính chuyên nghiệp tham gia dưới vai trò tổ chức nhận ủy thác đầu tư. Do đó, sự thay đổi về nguyên tắc đầu tư và quy định về kiểm soát nội bộ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư và các tổ chức tài chính khác trên thị trường.
II. Nội dung chính
1. Nghị định 212/2025/NĐ-CP hướng dẫn hoạt động đầu tư từ quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp
1.1 Tóm tắt văn bản
Nghị định 212/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 25/07/2025 quy định chi tiết về hoạt động đầu tư từ các quỹ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) do Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXHVN) quản lý. Nghị định nhằm tăng cường tính minh bạch, an toàn, hiệu quả cho hoạt động đầu tư, đồng thời làm rõ cơ chế giám sát, nguyên tắc, danh mục và phương thức đầu tư, cũng như quy trình quản lý rủi ro và chế độ báo cáo định kỳ liên quan.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Danh mục đầu tư được kiểm soát chặt chẽ: Theo Nghị định này, danh mục đầu tư chủ yếu bao gồm trái phiếu Chính phủ, trái phiếu chính quyền địa phương, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, tiền gửi và các giấy tờ có giá do ngân hàng thương mại nhà nước hoặc ngân hàng thương mại cổ phần có trên 50% vốn nhà nước phát hành. Không thực hiện đầu tư tại các ngân hàng thương mại đang bị kiểm soát đặc biệt 1.
(Xem Điều 4 Nghị định 212/2025/NĐ-CP) - Ưu tiên đầu tư vào trái phiếu Chính phủ và kiểm soát rủi ro: Nghị định xác lập nguyên tắc ưu tiên đầu tư vào trái phiếu Chính phủ, đặc biệt là các kỳ hạn dài. Hội đồng quản lý sẽ quyết định tỷ trọng đầu tư hằng năm và ban hành các quy chế nghiệp vụ chuyên biệt về đầu tư, quản lý rủi ro, kiểm toán nội bộ.2
(Theo Điều 3, Điều 15, Điều 16 Nghị định 212/2025/NĐ-CP) - Phương thức đầu tư linh hoạt: Tổ chức có thể tự đầu tư hoặc ủy thác đầu tư cho các tổ chức chuyên nghiệp (công ty quản lý quỹ, công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại đủ điều kiện). Quy định chi tiết về ủy thác bảo đảm minh bạch và an toàn.
(Điều 5 Nghị định 212/2025/NĐ-CP) - Cơ chế phân bổ, sử dụng lợi nhuận minh bạch: Tất cả tiền sinh lời từ hoạt động đầu tư đều phải trích lập dự phòng rủi ro, phần còn lại được phân bổ rõ ràng vào từng quỹ BHXH, BHYT, BHTN và quỹ dự phòng rủi ro.
(Điều 13 Nghị định 212/2025/NĐ-CP) - Kiểm soát, giám sát nhiều tầng: Hoạt động đầu tư phải tuân thủ các quy định của pháp luật, chịu sự giám sát của Hội đồng quản lý, kiểm toán nội bộ và Kiểm toán Nhà nước.
(Điều 15, Điều 17 Nghị định 212/2025/NĐ-CP) - Xử lý rủi ro với biện pháp cụ thể: Đặt ra đầy đủ các biện pháp xử lý rủi ro như gia hạn nợ, khoanh nợ, bán nợ, xóa nợ gốc hoặc lãi, tập trung vào bảo vệ lợi ích các quỹ bảo hiểm.
(Điều 18 Nghị định 212/2025/NĐ-CP) - Chế độ báo cáo định kỳ và đột xuất: Nghị định quy định mẫu báo cáo định kỳ quý, năm, phương thức gửi báo cáo linh hoạt (trực tiếp, bưu chính, điện tử), yêu cầu báo cáo đầy đủ, kịp thời và chịu trách nhiệm pháp lý.
(Điều 19 Nghị định 212/2025/NĐ-CP và Phụ lục II) - Chuyển tiếp và hiệu lực: Các hợp đồng, phương án đầu tư cũ tiếp tục thực hiện đến hết hạn; Nghị định có hiệu lực kể từ ngày ký.
(Điều 23, Điều 24 Nghị định 212/2025/NĐ-CP)
1.3 Tham khảo
- Theo Điều 4, Điều 5, Điều 13, Điều 15, Điều 16, Điều 17, Điều 18, Điều 19, Điều 23, Điều 24 Nghị định 212/2025/NĐ-CP Quy định chi tiết hoạt động đầu tư từ quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp ngày 25/07/2025.
- Luật Bảo hiểm xã hội số 41/2024/QH15; Luật Bảo hiểm y tế số 25/2008/QH12 (đã được sửa đổi, bổ sung); Luật Việc làm số 38/2013/QH13.
III. Kết luận và nhận định
Như vậy, có thể thấy, Nghị định 212/2025/NĐ-CP sẽ tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho hoạt động đầu tư của các quỹ bảo hiểm, nâng cao tiêu chuẩn quản trị rủi ro và tăng tính minh bạch. Doanh nghiệp tài chính nên chủ động cập nhật các tiêu chí chọn lọc, xây dựng quy trình tiếp nhận ủy thác đầu tư phù hợp và rà soát điều kiện pháp lý hợp tác với Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
- Khuyến nghị các doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính cần tập trung chuẩn hóa hoạt động, tăng cường kiểm soát nội bộ, tuân thủ quy định về báo cáo và quản lý đầu tư theo khuôn khổ mới.
- Lưu ý về rủi ro pháp lý với hành vi đầu tư không đúng danh mục, sai quy trình, hoặc báo cáo không đầy đủ; các hành vi này sẽ bị siết chặt giám sát và chế tài nghiêm khắc hơn.
- Các bước cần thực hiện: Đánh giá lại hoạt động đầu tư hiện hữu, chuẩn bị cập nhật quy trình nghiệp vụ, phối hợp với các cơ quan liên quan để bảo đảm tuân thủ nghị định mới.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
