I. Mở đầu
Quyết định 1585/QĐ-TTg ngày 23/07/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức lại Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia; và Quyết định 17/2025/QĐ-UBND ngày 23/07/2025 về Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ nhiệm kỳ 2021-2026, đã chính thức được ban hành và có hiệu lực kể từ ngày ký.
Trong bối cảnh Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức về thiên tai, sự cố môi trường và đòi hỏi nâng cao hiệu lực quản lý điều hành bộ máy nhà nước, hai văn bản này đóng vai trò quan trọng trong việc tinh gọn bộ máy, tăng năng lực phối hợp liên ngành và minh bạch trách nhiệm hành chính từ trung ương tới địa phương. Trọng tâm của các thay đổi là sáp nhập các ban chỉ đạo về thiên tai và phòng thủ dân sự, hợp nhất tên gọi quốc tế (Vinasarcom) và chuẩn hóa quy trình làm việc, phân cấp trách nhiệm điều hành tại cấp tỉnh.
Đặc biệt, các quy định mới sẽ hỗ trợ doanh nghiệp và các tổ chức liên quan nâng cao khả năng tiếp cận thông tin, thực hiện các yêu cầu pháp lý trong các tình huống khẩn cấp, đồng thời thúc đẩy việc số hóa thủ tục hành chính và minh bạch báo cáo. Doanh nghiệp cần chuẩn bị thích ứng với lề lối phối hợp liên ngành mới, cũng như cập nhật quy trình làm việc với các cơ quan nhà nước một cách chuẩn mực và hiệu quả hơn.
II. Nội dung chính
1. Quyết định 1585/QĐ-TTg năm 2025 tổ chức lại Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, Ủy ban quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm Cứu nạn thành Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia do Thủ tướng Chính phủ ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Quyết định số 1585/QĐ-TTg ngày 23/07/2025 của Thủ tướng Chính phủ tổ chức lại các ban, ủy ban liên ngành về phòng thủ dân sự và phòng, chống thiên tai, hợp nhất Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, Ủy ban quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm Cứu nạn thành Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia. Ban này sử dụng tên quốc tế “Vinasarcom” trong giao dịch quốc tế. Ban Chỉ đạo có chức năng tham mưu, phối hợp thực hiện và chỉ đạo các hoạt động phòng thủ dân sự, ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên phạm vi cả nước.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Thay đổi tổ chức và tên gọi quốc tế: Theo Điều 1 Quyết định 1585/QĐ-TTg, ba đơn vị đầu mối về phòng thủ dân sự và ứng phó thiên tai được sáp nhập, thống nhất quản lý, tăng hiệu quả phối hợp liên ngành; sử dụng chung tên giao dịch quốc tế Vinasarcom.1
- Cơ cấu và chế độ làm việc: Ban Chỉ đạo do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban, Phó Thủ tướng làm Phó Trưởng ban thường trực, các Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Công an, Nông nghiệp và Môi trường, Y tế là Phó Trưởng ban; các Bộ trưởng, Thứ trưởng, lãnh đạo các cơ quan truyền thông lớn là ủy viên.1
- Phạm vi nhiệm vụ mở rộng: Ban Chỉ đạo thực hiện các chức năng chỉ đạo, điều hành mang tính tổng hợp từ tổ chức phòng thủ dân sự, ứng phó sự cố, sự kiện thiên tai tới đào tạo, diễn tập, hợp tác quốc tế, khen thưởng…1
- Kinh phí hoạt động: Do ngân sách nhà nước bảo đảm, bố trí trong dự toán từng năm thông qua các bộ, ngành và các nguồn hợp pháp khác theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước.2
- Hiệu lực thi hành và bãi bỏ văn bản liên quan: Quyết định này có hiệu lực từ ngày ký (23/07/2025), đồng thời thay thế và bãi bỏ các quyết định trước đây liên quan thành lập, kiện toàn các ban, ủy ban cũ như Quyết định 1040/QĐ-TTg (16/7/2020), Quyết định 169/QĐ-TTg (01/3/2023), Quyết định 780/TTg (23/10/1996).3
1.3 Tham khảo
- (1) Điều 1, Quyết định 1585/QĐ-TTg năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ.
- (2) Điều 2, Quyết định 1585/QĐ-TTg năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ; Điều 4 Luật Ngân sách nhà nước năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2022) “Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước …”
- (3) Điều 3, Quyết định 1585/QĐ-TTg năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ.
Như vậy, có thể thấy việc tổ chức lại Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia giúp nâng cao hiệu quả trong phối hợp, chỉ đạo phòng chống thiên tai và quản lý rủi ro trong bối cảnh mới. Xem văn bản chi tiết tại đây.
2. Quyết định 17/2025/QĐ-UBND về Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ nhiệm kỳ 2021-2026
2.1 Tóm tắt văn bản
Ngày 23/07/2025, Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ đã ban hành Quyết định 17/2025/QĐ-UBND nhằm thiết lập Quy chế làm việc mới cho nhiệm kỳ 2021-2026. Quy chế này quy định toàn diện về nguyên tắc, chế độ, trách nhiệm, lề lối làm việc, trình tự giải quyết công việc, quan hệ công tác và chế độ thông tin, báo cáo của Ủy ban nhân dân tỉnh, áp dụng cho Ban Lãnh đạo UBND, người đứng đầu các sở/ban/ngành, UBND cấp xã và cá nhân/tổ chức có liên quan.
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Nguyên tắc tập trung dân chủ, đề cao trách nhiệm cá nhân: Theo Điều 2 Quy chế, UBND tỉnh làm việc dựa trên nguyên tắc vừa phát huy vai trò lãnh đạo tập thể, vừa đề cao trách nhiệm cá nhân của Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các Ủy viên. Việc quyết định các vấn đề quan trọng được thực hiện theo hình thức biểu quyết đa số, đề cao tính minh bạch, liêm chính và hiệu quả trong thực thi nhiệm vụ.[1]
- Phân định rõ trách nhiệm, thẩm quyền và quy trình phối hợp: Quy chế quy định chi tiết phạm vi, phân cấp phân quyền giữa Chủ tịch, Phó Chủ tịch, các thành viên UBND tỉnh và người đứng đầu các sở/ban/ngành (Điều 3-8). Đặc biệt, mỗi việc chỉ giao cơ quan, cá nhân phụ trách chịu trách nhiệm chính; cấp trên không làm thay cấp dưới, quy trình xử lý công việc bảo đảm trách nhiệm cá nhân gắn liền với kết quả thực hiện.[2]
- Quy trình xây dựng và kiểm soát chương trình công tác: Chương III xác định rõ nội dung, thời điểm xây dựng, trình tự ban hành, điều chỉnh chương trình công tác năm, quý, tháng và tuần của UBND tỉnh. Đây là căn cứ để kiểm tra, đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng thành viên UBND và các cơ quan liên quan.[3]
- Chế độ phiên họp và xử lý văn bản hiện đại hóa: Quy chế cho phép tổ chức họp trực tuyến kết hợp họp trực tiếp, tăng cường ứng dụng phần mềm quản lý văn bản và điều hành. Thủ tục trình, xử lý công việc được số hóa, rút ngắn thời gian, tăng trách nhiệm giải trình.[4]
- Minh bạch, công khai, bảo vệ bí mật nhà nước: Văn bản nhấn mạnh mọi hoạt động của UBND tỉnh phải đảm bảo dân chủ, công khai, chịu sự kiểm tra của nhân dân, đồng thời tuân thủ chặt chẽ quy định về bảo mật thông tin nhạy cảm, bí mật nhà nước.[5]
- Chế độ báo cáo linh hoạt, kịp thời: Các quy định mới yêu cầu thông tin, báo cáo đến Chính phủ, HĐND tỉnh và các cấp theo lộ trình với phân định rõ trách nhiệm của Chủ tịch, các Phó Chủ tịch, các sở, ngành, địa phương.[6]
2.3 Tham khảo
- Theo Điều 2 Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ, ban hành kèm Quyết định 17/2025/QĐ-UBND: “Ủy ban nhân dân tỉnh làm việc theo nguyên tắc tập trung dân chủ, vừa bảo đảm phát huy vai trò lãnh đạo của tập thể Ủy ban nhân dân tỉnh, vừa đề cao trách nhiệm cá nhân của Chủ tịch, các Phó Chủ tịch và các Ủy viên Ủy ban nhân dân tỉnh…”[1]
- Theo Điều 3, 4, 5, 6, 7, 8 Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ: “Trong phân công giải quyết công việc, mỗi việc chỉ giao cho một cơ quan, đơn vị, một người phụ trách và chịu trách nhiệm chính. Cấp trên không làm thay công việc của cấp dưới… Thủ trưởng cơ quan, đơn vị, cá nhân được giao nhiệm vụ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước Ủy ban nhân dân tỉnh, trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về tiến độ…”[2]
- Theo Điều 14, 15, 16 Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ: “Chương trình công tác năm của Ủy ban nhân dân tỉnh gồm: Các định hướng, nhiệm vụ và giải pháp lớn… Danh mục các đề án… cần xác định rõ: thời gian dự kiến thực hiện, cơ quan chủ trì chuẩn bị, cấp quyết định…”[3]
- Theo Điều 17, 18, 26, 27, 31 Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ: “Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh triệu tập phiên họp thường kỳ… các cuộc họp có thể tổ chức trực tuyến… Tất cả văn bản, hồ sơ trình giải quyết công việc gửi đến Ủy ban nhân dân tỉnh, Chủ tịch, Phó Chủ tịch… phải được số hóa và theo dõi trên Phần mềm quản lý văn bản và điều hành…”[4]
- Theo Điều 2, 7, 10, 23 Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ: “Bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch, chuyên nghiệp, hiện đại, liêm chính, hiệu quả, phục vụ Nhân dân và chịu sự kiểm tra, giám sát của Nhân dân. Các phiên họp, hội nghị… có nội dung bí mật nhà nước phải bảo đảm các yêu cầu về nội dung, thành phần, địa điểm…”[5]
- Theo Điều 44, 45, 46 Quy chế làm việc của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ: “Ủy ban nhân dân tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh báo cáo kiểm điểm công tác chỉ đạo điều hành và kiến nghị với Chính phủ… Báo cáo định kỳ, chuyên đề… Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong báo cáo, gửi tài liệu, mời họp trên phần mềm quản lý văn bản…”[6]
Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Những thay đổi về tổ chức và quy trình điều hành vừa được ban hành sẽ tạo thuận lợi lớn cho việc điều phối nguồn lực, giảm chồng chéo và tăng tính chủ động, phối hợp trong phòng, chống thiên tai, sự cố ở cả cấp trung ương và địa phương. Doanh nghiệp cần nhanh chóng rà soát lại các quy trình nội bộ liên quan đến việc phối hợp với Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia, đồng thời lưu ý đến các quy chế làm việc mới của Ủy ban nhân dân địa phương để bảo đảm các văn bản, báo cáo, thông tin gửi đi và nhận lại đều tuân thủ đúng các quy định tập trung dân chủ, minh bạch và bảo mật theo pháp luật hiện hành.
- Chủ động cập nhật danh mục và đầu mối liên lạc của Ban Chỉ đạo mới;
- Phối hợp kịp thời với chính quyền địa phương, nhất là trong công tác phòng ngừa thiên tai, ứng phó sự cố và tham gia diễn tập, đào tạo theo yêu cầu;
- Bám sát lộ trình số hóa thủ tục hành chính để giảm thiểu rủi ro pháp lý phát sinh do chưa đáp ứng chuẩn hóa báo cáo, truyền tải thông tin theo yêu cầu mới;
- Lưu ý tới các vấn đề bảo mật thông tin, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
