I. Mở đầu
Công điện 118/CĐ-TTg ngày 22/07/2025 do Thủ tướng Chính phủ ban hành, thực hiện các nhiệm vụ theo Nghị quyết 233/NQ-CP ngày 10/12/2024, là văn bản chỉ đạo khẩn mới nhất về tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo.
Theo Điều 1 Công điện 118/CĐ-TTg: “Bộ trưởng, Thủ trưởng các cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) khẩn trương giải quyết dứt điểm các nhiệm vụ liên quan…”1.
Bối cảnh ban hành: Tình trạng chồng lấn quy hoạch đất đai, khoáng sản, thủy lợi và vướng mắc về giá FIT với các dự án điện mặt trời, điện gió khiến nhiều dự án gặp khó khăn, đình trệ. Nhu cầu thúc đẩy nguồn năng lượng sạch, đảm bảo minh bạch, phòng chống lợi ích nhóm là lý do đòi hỏi các chỉ đạo khẩn, xuyên suốt, có thời hạn rõ ràng.
Điều đáng chú ý là, Công điện nêu rõ các cơ quan, địa phương cần chịu trách nhiệm trực tiếp, không được đùn đẩy, né tránh; đồng thời, yêu cầu xử lý triệt để các tồn đọng pháp lý về đất đai, mô hình trang trại điện mặt trời, rà soát quy hoạch khoáng sản trước 25/07/2025.
Tác động dự kiến: Với hàng chục dự án năng lượng tái tạo đang bị tồn đọng do vướng pháp lý, động thái này sẽ tạo điều kiện để các chủ đầu tư nhanh chóng hoàn thiện thủ tục, hưởng giá FIT phù hợp, tận dụng cơ chế mới để sớm vận hành thương mại. Doanh nghiệp đồng thời cần lưu ý các quy định mới về chuyển mục đích sử dụng đất, quy hoạch sản xuất, và các vấn đề phát sinh liên quan đến sự minh bạch, ngăn ngừa lợi ích nhóm.
II. Nội dung chính
1. Công điện 118/CĐ-TTg năm 2025 khẩn trương thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 233/NQ-CP về chủ trương, phương hướng tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo do Thủ tướng Chính phủ điện
1.1 Tóm tắt văn bản
Công điện 118/CĐ-TTg ngày 22/07/2025 nhấn mạnh tính cấp thiết trong việc triển khai các nhiệm vụ theo Nghị quyết 233/NQ-CP về tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo trên toàn quốc. Thủ tướng yêu cầu các bộ trưởng, chủ tịch UBND nhiều tỉnh/thành và Tổng giám đốc EVN, tập trung hoàn thành các nhiệm vụ còn tồn đọng, đảm bảo nguyên tắc minh bạch, không né tránh trách nhiệm và xử lý triệt để các vướng mắc liên quan đến đất đai, quy hoạch, thủ tục về giá điện, mô hình trang trại kết hợp điện mặt trời, cũng như các thủ tục liên quan đến quặng khoáng sản.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Thủ tướng đặt ra thời hạn cuối cùng cho nhiều nội dung xử lý vướng mắc liên quan các dự án điện gió, điện mặt trời trước ngày 25/07/2025, gồm: giải quyết chồng lấn quy hoạch khoáng sản, thủy lợi, xử lý thủ tục đất đai cho 40 dự án theo Kết luận 1027/KL-TTCP, và rà soát mô hình trang trại điện mặt trời mái nhà.
- Bộ Công Thương, EVN chịu trách nhiệm rà soát các vấn đề liên quan đến hưởng cơ chế giá FIT đối với dự án điện gió, điện mặt trời (theo Văn bản 729/BC-BCT ngày 15/07/2025), tổng hợp ý kiến các bộ/ngành đề xuất báo cáo trước thời hạn nêu trên.
- Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì xử lý vướng mắc về quy hoạch/chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng, đất nông nghiệp cho dự án điện năng lượng tái tạo; phối hợp với địa phương và Bộ Công Thương giải quyết các tồn tại cấp bách.
- Chủ trương xuyên suốt là khắc phục triệt để quán triệt nguyên tắc: cơ quan, đơn vị, địa phương nào có thẩm quyền phải trực tiếp chịu trách nhiệm giải quyết, không đùn đẩy, né tránh.
- Chỉ đạo kiểm soát chặt vấn đề minh bạch, chống lợi ích nhóm, chống lãng phí và tiêu cực trong toàn bộ quá trình xử lý các dự án điện năng lượng tái tạo.
- Tổng giám đốc EVN có trách nhiệm xử lý dứt điểm các vướng mắc về giá mua điện với mô hình trang trại điện mặt trời mái nhà xây dựng trên đất nông, lâm nghiệp.
1.3 Tham khảo
– Theo Công điện 118/CĐ-TTg ngày 22/07/2025 của Thủ tướng Chính phủ: “Bộ trưởng, Thủ trưởng các cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) khẩn trương giải quyết dứt điểm các nhiệm vụ liên quan…” (Điểm 1, Công điện 118/CĐ-TTg)- Trích dẫn các căn cứ pháp lý: Nghị quyết 233/NQ-CP ngày 10/12/2024; Kết luận 1027/KL-TTCP; Văn bản số 345/BC-BCT ngày 24/12/2024; Văn bản 729/BC-BCT ngày 15/07/2025.Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Trong bối cảnh nguồn điện sạch trở thành ưu tiên chiến lược và nhiều dự án đứng trước nguy cơ chậm tiến độ, Công điện 118/CĐ-TTg là bước thúc đẩy tháo gỡ các rào cản pháp lý trọng yếu. Dự báo, doanh nghiệp ngành năng lượng tái tạo sẽ sớm có điều kiện triển khai dự án, tận dụng cơ hội tận hưởng các chính sách giá ưu đãi và hỗ trợ về đất đai, nếu chủ động phối hợp với cơ quan quản lý.
- Khuyến nghị: Doanh nghiệp cần thường xuyên theo dõi tiến độ cập nhật tại địa phương, chủ động rà soát hồ sơ pháp lý liên quan đất đai, quy hoạch và giá điện để kịp thời điều chỉnh, bổ sung theo yêu cầu mới.
- Lưu ý rủi ro pháp lý: Đặc biệt chú ý việc tuân thủ hoàn toàn thủ tục về đất nông, lâm nghiệp, quy hoạch khoáng sản; tránh hành vi lách luật hoặc lợi dụng chính sách, bởi cơ chế kiểm tra minh bạch và chế tài xử lý ngày càng nghiêm ngặt.
- Bước cần thực hiện: Nhanh chóng làm việc với các sở, ngành chức năng địa phương, hoàn thiện hồ sơ pháp lý; chủ động tham gia ý kiến trong quá trình rà soát tổ chức thực hiện và sẵn sàng cung cấp thông tin, tài liệu khi được yêu cầu.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
