I. Mở đầu
Tuần này ghi nhận hàng loạt văn bản pháp luật mới trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tác động sâu rộng đến hoạt động của các cơ sở giáo dục, doanh nghiệp liên quan và các đối tượng thụ hưởng chính sách. Các văn bản nổi bật gồm:
- Quyết định 0503/QĐ-UBND ngày 21/07/2025 của UBND tỉnh Đắk Lắk, hiệu lực ngay từ ngày ban hành, về việc công bố danh mục thủ tục hành chính sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ trong phạm vi quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh.
- Công văn 4222/BGDĐT-GDĐH ngày 21/07/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng dẫn đối sánh phổ điểm và quy đổi điểm xét tuyển đại học – cao đẳng năm 2025.
- Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT ngày 18/07/2025 (có hiệu lực từ 02/09/2025), sửa đổi quy định về phòng học bộ môn tại các cơ sở giáo dục phổ thông.
- Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT ngày 21/07/2025 phê duyệt khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ cho lĩnh vực kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao.
Điều đáng chú ý là các thay đổi trên đều hướng tới chuẩn hóa thủ tục quản lý, tăng cường công khai, minh bạch, và nâng cao các tiêu chuẩn kỹ thuật, học thuật đối với cơ sở đào tạo và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giáo dục.
Trong bối cảnh nỗ lực cải cách thủ tục hành chính, tối ưu hóa quy trình giáo dục và thúc đẩy sự phát triển của ứng dụng khoa học – công nghệ vào lĩnh vực đào tạo, các quy định mới đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra từ phía doanh nghiệp, tổ chức và các đơn vị quản lý giáo dục.
II. Nội dung chính
1. Quyết định 0503/QĐ-UBND năm 2025 công bố Danh mục thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung và thủ tục hành chính bị bãi bỏ thuộc phạm vi, chức năng quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk
1.1 Tóm tắt văn bản
Quyết định này do Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk ban hành ngày 21/07/2025, nhằm công bố công khai Danh mục thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung cũng như các thủ tục hành chính bị bãi bỏ thuộc phạm vi, chức năng quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk. Danh mục này chi tiết ở Phụ lục I, II kèm theo Quyết định, bao gồm các thủ tục cấp tỉnh và cấp xã, liên quan đến lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, tuyển sinh, chế độ hỗ trợ, chuyển trường, v.v…
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Các quy định mới, bổ sung hoặc bãi bỏ thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo đều căn cứ vào nhiều văn bản pháp lý mới nhất, trong đó nổi bật là Thông tư số 10/2025/TT-BGDĐT ngày 12/6/2025 và Nghị định số 142/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025, đảm bảo cập nhật kịp thời các chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực giáo dục.
- Thủ tục hành chính liên quan đến các đối tượng đặc thù như học sinh khuyết tật, học sinh vùng dân tộc thiểu số, trẻ mẫu giáo là con công nhân tại khu công nghiệp, giáo viên mầm non ngoài công lập… được điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận các chính sách ưu đãi và hỗ trợ.
- Một số thủ tục hành chính được bãi bỏ như: xác nhận/cấp phép hoạt động giáo dục kỹ năng sống, đánh giá và công nhận “Đơn vị học tập” cấp huyện… phản ánh sự tinh giản, hợp lý hóa hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục địa phương.
- Cơ chế phối hợp và trách nhiệm được nhấn mạnh giữa Sở Giáo dục và Đào tạo – các UBND cấp huyện, xã/phường và các cơ sở giáo dục nhằm đảm bảo công khai, minh bạch quy trình và chuẩn hóa nội dung giải quyết thủ tục.
- Doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị vận hành trong lĩnh vực giáo dục, hoặc có liên quan đến học sinh, giáo viên, người lao động, cần rà soát các cập nhật trong Quyết định này để kịp thời điều chỉnh thủ tục nội bộ, hướng dẫn hồ sơ cho người học và đối tượng thụ hưởng.
1.3 Tham khảo
- Theo Điều 1 Quyết định 0503/QĐ-UBND ngày 21/7/2025 của UBND tỉnh Đắk Lắk: “Công bố kèm theo Quyết định này Danh mục thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung và thủ tục hành chính bị bãi bỏ thuộc phạm vi, chức năng quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo, chi tiết tại Phụ lục I, II kèm theo.”
- Các căn cứ pháp lý chính gồm: Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 16/6/2025; Nghị định số 63/2010/NĐ-CP; Thông tư số 10/2025/TT-BGDĐT; Nghị định số 142/2025/NĐ-CP; Thông tư số 11/2025/TT-BGDĐT; quyết định số 1674/QĐ-BGDĐT, 1693/QĐ-BGDĐT, 1755/QĐ-BGDĐT…
Trong bối cảnh này, để đảm bảo tuân thủ và thực thi hiệu quả, các đơn vị, doanh nghiệp nên chủ động rà soát, điều chỉnh quy trình nội bộ, cũng như phổ biến chính sách mới đến toàn thể người liên quan trong lĩnh vực giáo dục & đào tạo. Xem văn bản chi tiết tại đây.
2. Công văn 4222/BGDĐT-GDĐH về đối sánh phổ điểm một số tổ hợp điểm thi trung học phổ thông năm 2025, điểm học tập bậc trung học phổ thông do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành
2.1 Tóm tắt văn bản
Công văn 4222/BGDĐT-GDĐH ngày 21/07/2025 do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) ban hành nhằm hướng dẫn các cơ sở đào tạo đại học và các trường cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non về việc đối sánh phổ điểm một số tổ hợp điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025, so sánh với kết quả học tập bậc trung học phổ thông. Văn bản tập trung quy định cách tiếp cận công bằng, minh bạch trong xác định điểm trúng tuyển giữa các tổ hợp xét tuyển, hướng dẫn quy đổi điểm trúng tuyển giữa các tổ hợp và giữa các phương thức/xét tuyển khác nhau (kỳ thi riêng, đánh giá năng lực, điểm học tập…).
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Các cơ sở đào tạo phải công khai cách tính và quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các tổ hợp, dựa trên phổ điểm, bách phân vị của các tổ hợp truyền thống đã hiệu chuẩn cùng số liệu thống kê và yêu cầu ngành/nhóm ngành, đảm bảo thực hiện đúng theo hướng dẫn tại Công văn số 2457/BGDĐT-GDĐH ngày 19/05/2025.1
- Khi sử dụng kết quả các kỳ thi riêng, cơ sở đào tạo chỉ được quy đổi điểm với tổ hợp gốc có hệ số tương quan cao nhất; không áp dụng quy đổi bắc cầu giữa các tổ hợp.1
- Đối với phương thức xét tuyển sử dụng học bạ, việc xây dựng ngưỡng đầu vào và quy đổi điểm phải dựa trên tương quan giữa điểm thi tốt nghiệp và kết quả học tập trung học phổ thông (quy định rõ tại Phụ lục III công văn này).
- Các cơ sở đào tạo tổ chức kỳ thi tổng hợp độc lập cần xác định tổ hợp phù hợp nhất để quy đổi điểm, hỗ trợ và hướng dẫn các trường khác sử dụng chung phương pháp đối sánh.
- Tăng cường minh bạch, công khai để đảm bảo quyền lợi và cung cấp đầy đủ thông tin cho thí sinh về cách quy đổi, đồng thời chịu trách nhiệm giải đáp về kết quả quy đổi tương đương điểm trúng tuyển.
2.3 Tham khảo
- Theo Điều 1 Công văn 4222/BGDĐT-GDĐH ngày 21/07/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo: “Cơ sở đào tạo chủ động xây dựng và công bố quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các tổ hợp xét tuyển theo đúng kế hoạch, trên cơ sở tham khảo đối sánh phổ điểm, bách phân vị tổng điểm một số tổ hợp truyền thống…”
- Công văn số 2457/BGDĐT-GDĐH ngày 19/05/2025: Hướng dẫn tuyển sinh đại học, tuyển sinh cao đẳng (nền tảng để thực hiện quy đổi và đối sánh phổ điểm).
Xem văn bản chi tiết tại đây.
3. Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT sửa đổi Quy định phòng học bộ môn của cơ sở giáo dục phổ thông
3.1 Tóm tắt văn bản
Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT ngày 18/07/2025 có hiệu lực từ 02/09/2025, sửa đổi, bổ sung hàng loạt quy định liên quan đến phòng học bộ môn tại các cơ sở giáo dục phổ thông. Văn bản này mở rộng đối tượng áp dụng, quy định rõ hơn về điều kiện diện tích phòng học, tiêu chuẩn phòng học sử dụng chung, đồng thời bãi bỏ một số quy định không còn phù hợp về tính “đa chức năng” của phòng học.
3.2 Những điểm cần lưu ý
- Mở rộng đối tượng áp dụng: Theo khoản 3 và khoản 4 Điều 1 Thông tư, các trường như Trường Phổ thông vùng cao Việt Bắc, Trường Hữu nghị 80, Trường Hữu nghị T78 và trường dự bị đại học được phép áp dụng quy chuẩn về phòng học bộ môn tương tự trường phổ thông và trung học phổ thông[1].
- Nhấn mạnh việc sử dụng phòng học bộ môn chung cho nhiều môn: Theo điểm đ khoản 1 Điều 4 Thông tư, phòng học bộ môn sử dụng chung phải đảm bảo đầy đủ chức năng, thiết bị, thời gian và không gian phù hợp với từng môn học sử dụng chung[2].
- Yêu cầu về diện tích tối thiểu:
- Đối với phòng Tin học, Ngoại ngữ tại trường tiểu học: diện tích một học sinh tối thiểu 1,50 m2; diện tích mỗi phòng không nhỏ hơn 50m2.
- Đối với phòng Khoa học – Công nghệ, Âm nhạc, Mỹ thuật: diện tích một học sinh tối thiểu 1,85 m2; tổng diện tích phòng không nhỏ hơn 60m2.[3]
- Phòng học bộ môn sử dụng chung: lấy diện tích tối thiểu của phòng có diện tích lớn nhất trong các môn sử dụng chung.[4]
- Số lượng phòng học bộ môn: Được xác định theo quy mô lớp học, các điều kiện thực tế và phù hợp với tiêu chuẩn cơ sở vật chất do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành[5].
- Bãi bỏ quy định ‘đa chức năng’ và một số nội dung cũ: Theo Điều 2 Thông tư, toàn bộ quy định về tính “đa chức năng” của phòng học bộ môn tại Thông tư 14/2020/TT-BGDĐT bị bãi bỏ, cùng với khoản 4 Điều 2[6].
- Quy định chuyển tiếp dự án đầu tư xây dựng mới: Các dự án đầu tư phòng học bộ môn đã được phê duyệt trước 02/09/2025 vẫn được thực hiện theo quy định thời điểm phê duyệt[7].
3.3 Tham khảo
- Theo khoản 3, khoản 4 Điều 1 Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT sửa đổi Thông tư 14/2020/TT-BGDĐT[1]
- Theo điểm đ khoản 1 Điều 4 Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT[2]
- Theo điểm a khoản 1 Điều 5 Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT[3]
- Theo điểm đ khoản 1 Điều 5 Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT[4]
- Theo khoản 2 Điều 4 Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT[5]
- Theo Điều 2 Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT[6]
- Theo khoản 2 Điều 4 Thông tư 14/2025/TT-BGDĐT[7]
Doanh nghiệp hoặc đơn vị quản lý giáo dục nên rà soát và đối chiếu thực tế với các quy định mới của Thông tư để đảm bảo tuân thủ đầy đủ. Xem văn bản chi tiết tại đây.
4. Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT năm 2025 phê duyệt Khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành
4.1 Tóm tắt văn bản
Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT ngày 21/07/2025 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phê duyệt Khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ cho đề tài “Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn, lựa chọn danh mục tiêu chuẩn và đề xuất giải pháp kỹ thuật cho thiết kế, chế tạo, thử nghiệm một số kết cấu hạ tầng công trình đường sắt tốc độ cao” (do Trường Đại học Giao thông vận tải chủ trì), thực hiện từ 2026 đến hết 2028.
Khung chương trình xác lập các tiêu chí kỹ thuật, giải pháp, hướng dẫn thi công, thử nghiệm và chuyển giao công nghệ trong xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam, đồng thời yêu cầu nâng cao năng lực khoa học-công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực này.
4.2 Những điểm cần lưu ý
- Định hướng phát triển công nghệ và chuyển giao công nghệ lõi ngành đường sắt tốc độ cao: Khung chương trình tập trung vào nghiên cứu và áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, đề xuất giải pháp phù hợp điều kiện Việt Nam, tối ưu hóa thiết kế, sản xuất các cấu kiện trọng điểm (dầm, cầu, hầm, nền đường, slab track).
- Nâng cao năng lực nghiên cứu và đào tạo nguồn nhân lực: Đặt chỉ tiêu đào tạo tối thiểu 8 thạc sĩ hoặc nghiên cứu sinh phù hợp định hướng nghiên cứu; thúc đẩy thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu và hỗ trợ chuyển giao công nghệ trong thực tế ngành xây dựng giao thông vận tải.
- Sản phẩm khoa học, đào tạo và ứng dụng: Bao gồm tối thiểu 08 bài báo quốc tế (WoS, Scimago Q3/Q4+), 16 bài báo trong nước, 26 sản phẩm ứng dụng (báo cáo tổng hợp, hướng dẫn thiết kế, hồ sơ chế tạo, mô hình vật lý / số, tiêu chuẩn/quy trình công nghệ…)
- Thời gian thực hiện: Toàn bộ chương trình được triển khai trong 03 năm, từ 01/2026 đến 12/2028.
- Ban Chủ nhiệm chương trình gồm 05 thành viên chính: Chủ nhiệm, Phó Chủ nhiệm, Thư ký và các thành viên chuyên trách từ Trường Đại học Giao thông vận tải.
4.3 Tham khảo
- Theo Điều 1, Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT ngày 21/07/2025 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo: “Phê duyệt Chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ… Trường Đại học Giao thông vận tải là tổ chức chủ trì”.
- Theo Điều 3, Khung chương trình kèm theo Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT: Nêu rõ mục tiêu chung, mục tiêu cụ thể và các tiêu chí về sản phẩm, đào tạo, chuyển giao công nghệ.
- Theo Điều 6, Khung chương trình: “Thời gian thực hiện chương trình: 03 năm từ tháng 01 năm 2026 đến tháng 12 năm 2028”.
- Theo Điều 2, Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT: Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin hướng dẫn tổ chức chủ trì thực hiện theo quy định.
Doanh nghiệp cần lưu ý các tiêu chuẩn kỹ thuật, giải pháp được xây dựng và cơ hội chuyển giao công nghệ mới trong lĩnh vực hạ tầng đường sắt tốc độ cao sẽ có tác động lớn tới hoạt động đầu tư, sản xuất và đấu thầu trong thời gian tới. Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Như vậy, có thể thấy các văn bản pháp luật mới ban hành có tác động trực tiếp và sâu rộng đến hoạt động của các doanh nghiệp, tổ chức giáo dục:
- Cải thiện môi trường pháp lý: Việc cập nhật, sửa đổi, bãi bỏ các thủ tục hành chính lỗi thời giúp giảm thiểu rườm rà, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà trường khi thực hiện các thủ tục với cơ quan nhà nước.
- Tăng tính minh bạch, công khai: Quy định về công bố cách quy đổi điểm xét tuyển và yêu cầu giải trình rõ ràng giúp đảm bảo quyền lợi cho thí sinh, đồng thời chuẩn hóa quy trình giữa các cơ sở đào tạo.
- Chuẩn hóa tiêu chuẩn chất lượng: Các hướng dẫn cụ thể về diện tích, thiết kế, số lượng phòng học bộ môn và loại bỏ quy định không còn phù hợp góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất.
- Thúc đẩy ứng dụng khoa học – công nghệ: Khung chương trình nghiên cứu về hạ tầng đường sắt tốc độ cao là tiền đề để các doanh nghiệp công nghệ, xây dựng, tư vấn và đào tạo phối hợp phát triển sản phẩm, dịch vụ mới trong thời gian tới.
Khuyến nghị cho doanh nghiệp, tổ chức:
- Chủ động rà soát và cập nhật các thủ tục, quy trình nội bộ theo danh mục mới được quy định.
- Phổ biến chính sách tới các phòng, ban liên quan và người học, người lao động để đảm bảo thực thi thống nhất.
- Theo dõi sát các hướng dẫn chuyên ngành về quy đổi điểm tuyển sinh, tiêu chuẩn phòng học và tiêu chí ứng dụng công nghệ.
- Đánh giá rủi ro pháp lý liên quan đến việc chuyển đổi, bãi bỏ, hoặc áp dụng sai thủ tục để phòng tránh các khiếu kiện hoặc xử phạt không đáng có.
Các bước cụ thể doanh nghiệp cần thực hiện:
- Rà soát quy trình tiếp nhận hồ sơ, thủ tục nội bộ liên quan đến lĩnh vực giáo dục, đào tạo.
- Cập nhật biểu mẫu, hướng dẫn, thủ tục theo Phụ lục kèm Quyết định/Thông tư mới.
- Làm việc trực tiếp với Sở Giáo dục và Đào tạo, cơ quan chủ quản để giải đáp các tình huống đặc thù phát sinh.
- Đẩy mạnh phổ biến các thay đổi tới nhân sự để đảm bảo thực hiện nhất quán.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.