I. Mở đầu
Công văn 2541/CT-CS ngày 18/07/2025 của Cục Thuế và Công văn 15083/CHQ-GSQL ngày 17/07/2025 của Cục Hải quan là hai văn bản pháp luật mới nhất, có hiệu lực ngay thời điểm ban hành, hướng dẫn về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (Corporate Income Tax) đối với hàng mẫu nhận được miễn phí, cũng như quy định về xác định trước xuất xứ hàng hóa điện tử khi xuất nhập khẩu.
Trong bối cảnh doanh nghiệp FDI và hoạt động thương mại điện tử, dịch vụ hậu cần-logistics phát triển mạnh, việc quản lý chặt chẽ các khoản thu nhập phát sinh ngoài hoạt động sản xuất kinh doanh chính cũng như nguồn gốc xuất xứ hàng hóa điện tử, thiết bị cảm biến trở thành yêu cầu cấp thiết giúp đảm bảo minh bạch tài chính, đúng compliance và tuân thủ các ưu đãi thuế.
Điều đáng chú ý là các quy định mới này tạo ra tác động trực tiếp tới doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu, sản xuất trong lĩnh vực điện tử & thiết bị gia dụng – đặc biệt với các trường hợp nhận hàng mẫu, quà biếu và thực hiện hồ sơ ưu đãi thuế hoặc thủ tục xác định xuất xứ để hưởng ưu đãi thương mại.
II. Nội dung chính
1. Công văn 2541/CT-CS năm 2025 về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản thu nhập nhận được đối với hàng mẫu không phải thanh toán do Cục Thuế ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Công văn 2541/CT-CS ngày 18/07/2025 của Cục Thuế hướng dẫn về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (*TNDN*) đối với khoản thu nhập nhận được từ hàng mẫu không phải thanh toán. Trường hợp doanh nghiệp đang được hưởng ưu đãi TNDN theo điều kiện địa bàn ưu đãi đầu tư, khi nhận hàng mẫu (công cụ, dụng cụ, nguyên vật liệu, sản phẩm hoàn chỉnh) từ đối tác nước ngoài mà không thanh toán thì giá trị hàng hóa nhận miễn phí này được xác định là thu nhập khác và không thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi thuế TNDN.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Khoản thu nhập nhận được từ hàng mẫu không phải thanh toán được xác định là thu nhập khác theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị định số 218/2013/NĐ-CP và khoản 1 Điều 5 Thông tư số 96/2015/TT-BTC.
- Các khoản thu nhập này không được hưởng ưu đãi thuế TNDN dù doanh nghiệp đáp ứng điều kiện ưu đãi về địa bàn hoặc lĩnh vực đầu tư (theo khoản 2 Điều 19 Nghị định số 218/2013/NĐ-CP).
- Giá trị hàng hóa nhận được miễn phí cần được xác định theo giá tại thời điểm nhận để tính vào thu nhập chịu thuế.
- Doanh nghiệp nên thường xuyên rà soát các khoản thu nhập khác và xác định đúng đối tượng áp dụng ưu đãi thuế để tuân thủ pháp luật, tránh rủi ro truy thu hoặc xử phạt về thuế.
- Cơ quan thuế khuyến nghị doanh nghiệp chủ động liên hệ trực tiếp với quản lý thuế để được hướng dẫn xử lý trường hợp cụ thể, đảm bảo minh bạch và đúng quy định pháp luật.
1.3 Tham khảo
- Theo Điều 3, khoản 2, điểm l Nghị định 218/2013/NĐ-CP: “Các khoản tài trợ bằng tiền hoặc hiện vật nhận được.”[1]
- Theo khoản 2 Điều 19 Nghị định 218/2013/NĐ-CP: Không áp dụng ưu đãi thuế TNDN với khoản thu nhập khác không liên quan trực tiếp đến hoạt động ưu đãi.[2]
- Theo khoản 1 Điều 5 Thông tư 96/2015/TT-BTC: “Thu nhập khác bao gồm… quà tặng bằng hiện vật… Giá trị của hiện vật được xác định bằng giá trị hàng hóa, dịch vụ tương đương tại thời điểm nhận.”[3]
Trong bối cảnh này, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý khi nhận hàng mẫu, quà biếu hoặc vật tư không thanh toán từ nước ngoài để tránh xác định sai nghĩa vụ thuế.
Xem văn bản chi tiết tại đây.
2. Công văn 15083/CHQ-GSQL năm 2025 đề nghị xác định trước xuất xứ đối với Thiết bị cảm biến đo chất lượng không khí do Cục Hải quan ban hành
2.1 Tóm tắt văn bản
Công văn số 15083/CHQ-GSQL ngày 17/07/2025 của Cục Hải quan gửi Công ty TNHH Kwong Ming Electrical (Việt Nam) về việc xác định trước xuất xứ đối với Thiết bị cảm biến đo chất lượng không khí, mã số HS 902680. Theo nội dung công văn, hồ sơ đề nghị xác định trước xuất xứ của doanh nghiệp chưa đáp ứng đầy đủ quy định, đặc biệt chưa làm rõ tiêu chí xuất xứ theo quy định tại Điều 3 và Phụ lục II Thông tư số 33/2023/TT-BTC.
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Công ty cần xác định rõ tiêu chí xuất xứ của hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo đúng mẫu quy định tại Phụ lục II Thông tư 33/2023/TT-BTC; không chỉ cung cấp Bảng kê khai chi phí sản xuất, mà còn phải thể hiện rõ cách đáp ứng tiêu chí xuất xứ phù hợp.
- Hồ sơ xác định trước xuất xứ phải tuân thủ đầy đủ quy trình và thông tin quy định tại Điều 3 Thông tư 33/2023/TT-BTC, bao gồm hành trình lô hàng, tiêu chí xuất xứ và các tài liệu liên quan; nếu thiếu thông tin hoặc khai sai sẽ bị từ chối xác định trước xuất xứ.
- Doanh nghiệp nên rà soát kỹ các quy định pháp lý về xác định trước xuất xứ để tối ưu thời gian xử lý hồ sơ và giảm thiểu rủi ro pháp lý trong quá trình xuất nhập khẩu linh kiện, thiết bị điện tử.
2.3 Tham khảo
- Theo Điều 3 Thông tư số 33/2023/TT-BTC ngày 31/05/2023 của Bộ Tài chính: “Hồ sơ đề nghị xác định trước xuất xứ hàng hóa phải bao gồm: Đơn đề nghị theo mẫu, tài liệu liên quan và các chứng từ chứng minh tiêu chí xuất xứ.”1
- Phụ lục II Thông tư số 33/2023/TT-BTC: Quy định mẫu Bảng kê khai chi phí sản xuất dùng để xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.2
Như vậy, có thể thấy việc tuân thủ quy định hồ sơ xác định trước xuất xứ là điều kiện bắt buộc để các doanh nghiệp được hưởng ưu đãi, thuận lợi trong xuất nhập khẩu thiết bị điện tử. Xem văn bản chi tiết tại đây.
1. Điều 3 Thông tư 33/2023/TT-BTC ngày 31/05/2023 của Bộ Tài chính.
2. Phụ lục II Thông tư 33/2023/TT-BTC ngày 31/05/2023 của Bộ Tài chính.
III. Kết luận và nhận định
Như vậy, có thể thấy việc xác định chính xác khoản thu nhập chịu thuế từ hàng mẫu không phải thanh toán là yêu cầu bắt buộc, bởi mọi khoản thu nhập này đều không nằm trong diện được ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định hiện hành. Doanh nghiệp cần rà soát thường xuyên các giao dịch nhận hàng/vật tư miễn phí, xác định giá trị tại thời điểm nhận để kê khai đúng vào thu nhập khác, tránh bị truy thu hoặc xử phạt về thuế.
Đối với hoạt động xuất nhập khẩu thiết bị điện tử, tuân thủ đúng mẫu hồ sơ và tiêu chí xác định xuất xứ (đặc biệt theo Phụ lục II Thông tư 33/2023/TT-BTC) là điều kiện tiên quyết để hưởng ưu đãi và tránh rủi ro pháp lý. Các bước doanh nghiệp cần thực hiện bao gồm:
- Kiểm tra toàn bộ khoản thu nhập nhận được, xác định kịp thời khoản nào thuộc “thu nhập khác”.
- Xác định giá trị hàng hóa nhận miễn phí theo giá thị trường tại thời điểm nhận.
- Rà soát, hoàn thiện hồ sơ xuất xứ theo mẫu, bảo đảm đầy đủ chứng từ, thông tin tiêu chí xuất xứ.
- Chủ động liên hệ với cơ quan thuế/quản lý hải quan để được hướng dẫn và xác minh tình huống thực tế.
Lưu ý: Việc kê khai sai có thể dẫn đến rủi ro bị truy thu, xử phạt thuế hoặc từ chối ưu đãi thương mại.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
