I. Mở đầu
Thông báo 417/TB-VPCP ngày 12/08/2025 của Văn phòng Chính phủ truyền đạt kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị lần thứ 6 Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ và Hội nghị lần thứ 4 Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh.
Luật được thông qua ngày 24/06/2023, hiệu lực từ 01/08/2023 đối với Nghị quyết 98, là cơ sở pháp lý quan trọng thúc đẩy phát triển TP.HCM và các vùng kinh tế trọng điểm.
Trong bối cảnh tái cấu trúc đơn vị hành chính tại khu vực Đông Nam Bộ, những văn bản này đóng vai trò mấu chốt trong việc nâng tầm vùng, thúc đẩy liên kết và phát triển kinh tế – xã hội. Việc triển khai các cơ chế đặc thù, đặc biệt là với 36/44 chính sách đặc thù đã vận hành, đã giúp TP.HCM ghi nhận chuyển biến tích cực sau hơn một năm thực hiện. Tuy nhiên, vẫn còn các nhiệm vụ trọng điểm chưa đạt tiến độ, nhất là về huy động và phân bổ nguồn lực.
Điều đáng chú ý là, nhóm dự án hạ tầng trọng điểm (Vành đai 4 TP.HCM, cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, sân bay Long Thành…) sẽ tạo ra tác động lớn đến môi trường đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng doanh nghiệp, mở rộng giao thương khu vực. Với mục tiêu tăng trưởng GRDP của TP.HCM năm 2025 đạt 8,5 % (06 tháng cuối năm khoảng 10,3 %), cùng các chính sách cải thiện môi trường kinh doanh và chính sách xã hội, doanh nghiệp cần lưu ý tận dụng cơ hội đồng thời chuẩn bị để thích ứng linh hoạt trước các thay đổi pháp lý.
II. Nội dung chính
1. Thông báo 417/TB-VPCP năm 2025 kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị lần thứ 6 của Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ và Hội nghị lần thứ 4 Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98/2023/QH15 do Văn phòng Chính phủ ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Thông báo 417/TB-VPCP ngày 12/08/2025 của Văn phòng Chính phủ truyền đạt kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại hai hội nghị quan trọng về điều phối phát triển vùng Đông Nam Bộ và việc triển khai *Nghị quyết số 98/2023/QH15* về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh. Văn bản cập nhật tiến độ các dự án trọng điểm, đề ra giải pháp tăng cường kết nối vùng, giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội, phát huy lợi thế sau sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và đề xuất cơ chế, chính sách mới hỗ trợ Thành phố Hồ Chí Minh.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Quy mô và vị thế vùng Đông Nam Bộ: Sau sắp xếp lại đơn vị hành chính, vùng được mở rộng, giữ vai trò đầu tàu kinh tế, đóng góp lớn về GRDP, xuất khẩu, FDI, và số lượng doanh nghiệp. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng GRDP 06 tháng đầu năm 2025 chỉ đạt 7 %, thấp hơn trung bình cả nước.
- Triển khai Nghị quyết 98/2023/QH15: Đã hoàn thành đa số nhiệm vụ; Thành phố Hồ Chí Minh vận hành 36/44 cơ chế đặc thù, tạo chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, còn tồn tại tiến độ triển khai một số nhiệm vụ, đặc biệt về huy động, phân bổ nguồn lực.
- Dự án hạ tầng trọng điểm: Văn bản giao nhiệm vụ cụ thể về tiến độ, thủ tục, giải pháp vận hành cho các dự án như Vành đai 4 TP.HCM, cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, sân bay Long Thành, trung tâm tài chính quốc tế, các tuyến cao tốc kết nối vùng.
- Chiến lược phát triển vùng: Nhấn mạnh yêu cầu xây dựng chiến lược phát triển vùng thông minh, bền vững, tăng cường thể chế, đẩy mạnh hợp tác công tư (PPP), cải thiện quy hoạch tích hợp và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
- Điều chỉnh chính sách đặc thù: Giao Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ cùng các đơn vị liên quan rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98/2023/QH15 và xây dựng hướng dẫn cụ thể về chi thu nhập tăng thêm cho TP.HCM theo điểm b khoản 5 Điều 9 Nghị quyết số 98/2023/QH15, hoàn thành trong tháng 8/2025.
Theo điểm b khoản 4 Điều 11 Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội:
“Giao Chính phủ nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết này trình Quốc hội khi cần thiết”1. - Quán triệt 5 “đi đầu” của TP.HCM: Chuyển đổi số, công nghệ cao, tài chính – dịch vụ – du lịch, phát triển nhân lực chất lượng cao và chính sách xã hội, an sinh.
- Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp: Yêu cầu vận hành thông suốt, tăng năng lực cho cấp xã, khắc phục tồn tại, thúc đẩy cải cách hành chính hướng tới phục vụ tốt hơn cho doanh nghiệp và người dân.
- Mục tiêu tăng trưởng: TP.HCM phấn đấu đạt tăng trưởng GRDP cả năm 2025 là 8,5 % (06 tháng cuối năm đạt 10,3 %); mục tiêu tăng trưởng GDP quốc gia năm 2025 là 8,3 – 8,5 %.
1.3 Tham khảo
- Nghị quyết số 98/2023/QH15 ngày 24/06/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh.
- Quyết định số 896/QĐ-TTg ngày 27/07/2023 của Thủ tướng Chính phủ về triển khai các nhiệm vụ thuộc Nghị quyết 98/2023/QH15.
- Nghị quyết số 222/2025/QH15 ngày 27/06/2025 của Quốc hội về trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam.
Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Nghị quyết 98/2023/QH15 và Thông báo 417/TB-VPCP năm 2025 không chỉ thúc đẩy phát triển vùng và TP.HCM mà còn nâng cao tính cạnh tranh, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp nên nhanh chóng rà soát lại các hoạt động đầu tư/nghiệp vụ liên quan đến hạ tầng, nguồn lực và chính sách đặc thù đã nêu để tận dụng ưu đãi, đồng thời quản lý tốt các rủi ro pháp lý phát sinh trong quá trình chuyển đổi.
- Khuyến nghị: Chủ động theo dõi tiến độ triển khai dự án lớn, cập nhật hướng dẫn mới về chi thu nhập tăng thêm, trao đổi trực tiếp với các ban quản lý khu vực về các chính sách ưu tiên.
- Lưu ý rủi ro pháp lý: Doanh nghiệp cần kiểm tra tính phù hợp của các quy định mới với hoạt động vận hành, đặc biệt liên quan đến tài chính, pháp lý đất đai, năng lực tổ chức bộ máy và cải cách thủ tục hành chính.
- Bước cần thực hiện: Rà soát các hợp đồng/dự án đang triển khai, cập nhật các văn bản hướng dẫn thực thi, nghiên cứu các nội dung sửa đổi/bổ sung các nghị quyết, và chủ động đào tạo/bổ sung nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực “đi đầu”.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.