I. Mở đầu
Ngày 15/08/2025, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành Thông tư 23/2025/TT-NHNN sửa đổi Thông tư 30/2019/TT-NHNN quy định về thực hiện dự trữ bắt buộc của các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 01/10/2025.
Trong bối cảnh thị trường tài chính – ngân hàng ngày càng biến động mạnh, yêu cầu đảm bảo an toàn hệ thống và tăng cường kiểm soát thanh khoản trở nên cấp thiết. Theo quy định mới này, việc sửa đổi các tiêu chí mandatory reserve nhằm tăng tính linh hoạt, phù hợp cơ cấu tổ chức Ngân hàng Nhà nước, siết chặt quy trình kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm.
Điều đáng chú ý là Thông tư mở rộng phạm vi áp dụng cho Ngân hàng chính sách, đồng thời giảm 50 % tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho TCTD hỗ trợ và nhận chuyển giao bắt buộc để thúc đẩy quá trình recovery plan và chuyển giao kiểm soát đặc biệt, góp phần ổn định hệ thống các TCTD. Đây là tín hiệu rõ rệt về sự linh hoạt trong chính sách quản trị và hướng tới nâng cao năng lực xử lý các tình huống rủi ro khẩn cấp trong ngành ngân hàng.
Thông tư mới được kỳ vọng tạo thuận lợi cho các tổ chức tín dụng trong việc thực hiện các phương án phục hồi, chuyển giao, nâng cao ý thức tuân thủ và cập nhật quy trình nội bộ phù hợp với khung pháp lý mới.
II. Nội dung chính
1. Thông tư 23/2025/TT-NHNN sửa đổi Thông tư 30/2019/TT-NHNN quy định về thực hiện dự trữ bắt buộc của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Thông tư này sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung của Thông tư số 30/2019/TT-NHNN nhằm tăng cường tính linh hoạt, thống nhất trong quản lý và kiểm soát tỷ lệ **dự trữ bắt buộc** tại các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Theo quy định mới này, các điểm đổi mới bao gồm việc điều chỉnh đối tượng áp dụng, giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho các TCTD hỗ trợ và nhận chuyển giao trong quá trình kiểm soát đặc biệt, thay thế các thuật ngữ để phù hợp cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nhà nước và bổ sung trách nhiệm giám sát, xử lý vi phạm.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Tổ chức tín dụng hỗ trợ và bên nhận chuyển giao bắt buộc được giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc khi thực hiện phương án phục hồi hoặc chuyển giao đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Theo khoản 1, khoản 2, Điều 7 Thông tư 30/2019/TT-NHNN (sửa đổi bởi Thông tư 23/2025/TT-NHNN).
“Tổ chức tín dụng hỗ trợ… được giảm 50 % tỷ lệ dự trữ bắt buộc… theo phương án phục hồi… đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt”
Điều 2 Thông tư 23/2025/TT-NHNN, khoản 1, khoản 2 Điều 7 Thông tư số 30/2019/TT-NHNN - Bổ sung định nghĩa “Ngân hàng chính sách” vào đối tượng áp dụng dự trữ bắt buộc, mở rộng phạm vi điều chỉnh.
“Bổ sung khoản 4 vào Điều 3 như sau: ‘Ngân hàng chính sách.'”
Điều 1 Thông tư 23/2025/TT-NHNN, khoản 4 Điều 3 Thông tư số 30/2019/TT-NHNN - Thay thế thuật ngữ “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương” bằng “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực” tại nhiều điều khoản để phù hợp cơ cấu tổ chức mới.
Điều 3, 4, 5, 6, 9 Thông tư 23/2025/TT-NHNN - Bổ sung trách nhiệm của cơ quan thanh tra và Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng trong việc kiểm tra, giám sát, đề xuất xử lý các TCTD vi phạm dự trữ bắt buộc.
Điều 7, 8 Thông tư 23/2025/TT-NHNN - Cập nhật cách báo cáo và tổng hợp tình hình chấp hành dự trữ bắt buộc qua Biểu DTBB003; thời hạn báo cáo và gửi danh sách các TCTD thiếu dự trữ bắt buộc được rút gọn.
Điều 5, 10 Thông tư 23/2025/TT-NHNN - Thông tư này có hiệu lực từ ngày 01/10/2025. Điều 12 Thông tư 23/2025/TT-NHNN
1.3 Tham khảo
- Điều 7 Thông tư số 30/2019/TT-NHNN (được sửa đổi bởi Thông tư 23/2025/TT-NHNN): Quy định về giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho TCTD hỗ trợ và nhận chuyển giao bắt buộc.
- Điều 3, Điều 9, Điều 12, Điều 13, Điều 14, Điều 16, Điều 16a, Điều 10, Điều 11 và Điều 12 Thông tư 23/2025/TT-NHNN: Điều chỉnh nhiều nội dung liên quan đến đối tượng áp dụng, quy trình báo cáo, xử lý vi phạm và cơ cấu tổ chức.
- Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15
Theo khoản 39 Điều 4 Luật này: Định nghĩa tổ chức tín dụng hỗ trợ, bên nhận chuyển giao trong kiểm soát đặc biệt. - Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam số 46/2010/QH12
- Nghị định số 26/2025/NĐ-CP của Chính phủ
Như vậy, có thể thấy Thông tư 23/2025/TT-NHNN xây dựng khung pháp lý rõ ràng, thống nhất và tạo cơ chế linh hoạt cho các tổ chức tín dụng trong việc thực hiện dự trữ bắt buộc. Doanh nghiệp ngân hàng nên rà soát phương án phục hồi, chuyển giao và cập nhật quy trình nội bộ để đảm bảo tuân thủ.
Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Thông tư 23/2025/TT-NHNN giúp hoàn thiện hành lang pháp lý về quản lý dự trữ bắt buộc, đồng thời tăng cường sự linh hoạt cho các TCTD hỗ trợ, nhận chuyển giao bắt buộc, giảm áp lực tài chính, tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy các phương án phục hồi, chuyển giao kiểm soát đặc biệt.
- Doanh nghiệp ngân hàng cần rà soát toàn diện các phương án phục hồi, chuyển giao theo quy định mới; cập nhật quy trình và hệ thống báo cáo nội bộ; chủ động liên hệ với cơ quan thanh tra để được hướng dẫn chi tiết.
- Lưu ý, việc không đảm bảo tỷ lệ dự trữ bắt buộc có thể dẫn đến các hình thức xử phạt, ảnh hưởng tới uy tín và hoạt động kinh doanh.
- Khuyến nghị: Chủ động nghiên cứu kỹ nội dung Thông tư 23/2025/TT-NHNN, phối hợp với các bộ phận liên quan để tháo gỡ vướng mắc, đảm bảo tuân thủ pháp luật, hạn chế rủi ro pháp lý cho tổ chức.
- Các bước cần thực hiện: Rà soát hồ sơ pháp lý nội bộ, cập nhật biểu báo cáo DTBB003, tập huấn cán bộ về quy trình dự trữ bắt buộc mới, liên hệ kịp thời với Ngân hàng Nhà nước khi có khó khăn phát sinh.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần. Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.