I. Mở đầu
Ngày 12/08/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 21/CT-TTg năm 2025 về việc tăng cường biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh hàng không. Chỉ thị có hiệu lực ngay từ ngày ban hành nhằm nâng cao quản lý nhà nước và năng lực kiểm soát trong ngành vận tải hàng không, phù hợp với các khuyến nghị quốc tế.
Trong bối cảnh ngành hàng không dân dụng Việt Nam tăng trưởng nhanh, nhưng còn tồn tại nhiều rủi ro về kỹ thuật, hạ tầng, quản lý và an ninh mạng (cybersecurity), việc ban hành chỉ thị này là vô cùng cấp thiết. Điều đáng chú ý là pháp luật mới không cho phép bất kỳ thỏa hiệp nào về an toàn, đặt ra yêu cầu chặt chẽ về tuân thủ quy trình vận hành, đào tạo chuyên môn và áp dụng công nghệ nâng cao giám sát an ninh.
Với doanh nghiệp vận tải hàng không và các bên liên quan trong chuỗi logistics & vận tải, Chỉ thị 21/CT-TTg sẽ làm thay đổi tiêu chuẩn vận hành, yêu cầu đầu tư hạ tầng, tăng cường ứng dụng công nghệ AI, kết nối dữ liệu liên ngành và chủ động kiểm soát các nguy cơ ngoại vi như nguồn sáng lớn, diều, drone, động vật hoang dã,… Ngoài ra, doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống đánh giá rủi ro, diễn tập ứng phó khẩn cấp và kiểm tra thường xuyên an ninh mạng.
II. Nội dung chính
1. Chỉ thị 21/CT-TTg năm 2025 tăng cường biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh hàng không do Thủ tướng Chính phủ ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Chỉ thị 21/CT-TTg ngày 12/08/2025 do Thủ tướng Chính phủ ban hành quy định các biện pháp nhằm củng cố, tăng cường an toàn và an ninh hàng không trong bối cảnh ngành hàng không dân dụng Việt Nam tăng trưởng nhanh nhưng còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về kỹ thuật, hạ tầng, công tác quản lý, an ninh mạng và trật tự tại cảng hàng không. Chỉ thị định hướng rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp vận tải hàng không, từ xây dựng chính sách pháp luật, đầu tư hạ tầng đến kiểm soát rủi ro thực tế.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Kiên quyết không đánh đổi an toàn, an ninh hàng không với bất cứ lý do nào: Xác định tiêu chí tuyệt đối cho quản lý rủi ro, không có vi phạm nhỏ trong lĩnh vực này. Cơ quan quản lý Nhà nước, doanh nghiệp và từng nhân sự phải nâng cao nhận thức, tuân thủ quy trình vận hành chặt chẽ, theo quy định quốc tế và Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi).
- Đẩy mạnh kiểm tra, giám sát và ứng dụng công nghệ vào an ninh hàng không: Đặc biệt, yêu cầu triển khai các giải pháp công nghệ cao như AI, nhận dạng sinh trắc học để nâng cao hiệu quả kiểm tra an ninh, an toàn dữ liệu, phòng chống tấn công mạng. Đồng thời, tăng cường chia sẻ, kết nối dữ liệu an toàn giữa các đơn vị, đa ngành từ công an, quân sự, hàng không đến quản lý nhà nước.
- Các địa phương và doanh nghiệp vận tải phải chủ động kiểm soát rủi ro ngoại vi: Liên quan đến nguồn sáng công suất lớn, đèn chiếu laser, thả diều, kiểm soát động vật hoang dã, phương tiện bay không người lái, đánh giá hiện trạng hạ tầng, phát hiện chướng ngại vật, phòng tránh các hành vi gây rối, can thiệp trái phép vào hệ thống khai thác.
- Tăng cường đào tạo, huấn luyện, diễn tập ứng phó các tình huống khẩn cấp: Đặc biệt là phối hợp giữa các lực lượng tại cảng hàng không, nâng cao năng lực giám sát nội bộ, xây dựng tiêu chuẩn, quy trình liên ngành về an ninh hàng không đáp ứng khuyến nghị của ICAO.
- Thường xuyên kiểm tra, đánh giá an ninh mạng các hệ thống thông tin chuyên ngành: Đảm bảo hoạt động quản lý vận hành bay, kiểm soát rủi ro kỹ thuật, lỗ hổng bảo mật và tuân thủ pháp luật về an ninh mạng (cybersecurity).
1.3 Tham khảo
Theo Điều I, khoản 1, Chỉ thị 21/CT-TTg năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ: “Không đánh đổi an toàn, an ninh hàng không với bất cứ lý do gì; không có vi phạm nào là vi phạm nhỏ; lỗi nhỏ cũng tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn thảm khốc.”
Theo khoản 4, mục II, Chỉ thị 21/CT-TTg năm 2025: “Thực hiện các giải pháp ngăn chặn, ứng phó các nguy cơ gây mất an toàn, kiểm soát các phương tiện bay ngoại vi, xử lý nghiêm các hành vi gây rối trật tự tại cảng hàng không.”
Theo khoản 1, mục II, Chỉ thị 21/CT-TTg năm 2025: “Rà soát tổng thể, hoàn thiện các quy định của pháp luật về bảo đảm an toàn hàng không đáp ứng các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên, xây dựng Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế).”
Xem văn bản chi tiết tại đây: Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Chỉ thị 21/CT-TTg năm 2025 đặt ra tiêu chuẩn pháp lý cực kỳ nghiêm ngặt về an toàn và an ninh hàng không, yêu cầu doanh nghiệp không được phép lơ là trong bất kỳ khía cạnh nào của vận hành. Điều này có thể khiến chi phí tuân thủ tăng lên, nhưng ngược lại sẽ nâng cao vị thế an toàn và khả năng ứng phó của doanh nghiệp trước mọi rủi ro kỹ thuật và bảo mật hiện đại.
- Khuyến nghị doanh nghiệp cần rà soát quy trình nội bộ, xây dựng kế hoạch đầu tư công nghệ như AI, sinh trắc học, cybersecurity và đào tạo lại nhân sự về quy trình an ninh hàng không.
- Lưu ý rủi ro pháp lý nếu doanh nghiệp vi phạm dù chỉ ở mức nhỏ, vì mọi lỗi đều bị coi là nghiêm trọng theo quy định mới; cần kiểm tra, cập nhật hệ thống tuân thủ pháp luật thường xuyên.
- Các bước cần thực hiện bao gồm: đánh giá hiện trạng hạ tầng, phân tích rủi ro, phối hợp với các đơn vị chức năng, xây dựng tiêu chuẩn nội bộ và lập kế hoạch diễn tập ứng phó khẩn cấp.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
