I. Mở đầu
Bản tin pháp lý tuần này tập trung vào hai cập nhật quan trọng:
- Quyết định 2105/QĐ-BCT ngày 21/07/2025 về sửa đổi mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với đường mía có xuất xứ Thái Lan. Quyết định này chính thức có hiệu lực kể từ ngày ký.
- Công văn 4764/BYT-VPB ngày 21/07/2025 của Bộ Y tế trả lời kiến nghị về chuyển đổi số trong quản lý an toàn thực phẩm, tái khẳng định thời hạn hiệu lực 03 năm của Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
Bối cảnh và lý do ra đời: Cả hai văn bản đều phản ánh nhu cầu cập nhật, đáp ứng thay đổi thực tiễn trong quản lý thương mại, phòng vệ thương mại (đối với nhập khẩu đường mía) và nâng cao hiệu quả giám sát an toàn thực phẩm, phù hợp với xu hướng hội nhập, chuyển đổi số quốc gia. Đặc biệt quan trọng, Quyết định 2105/QĐ-BCT nhằm bảo vệ ngành mía đường trong nước trước áp lực cạnh tranh từ Thái Lan, còn Công văn 4764/BYT-VPB nhấn mạnh vai trò của công nghệ thông tin trong minh bạch hóa quản lý an toàn thực phẩm.
Điều đáng chú ý là các điều chỉnh này sẽ tác động trực tiếp đến chính sách thuế và thủ tục pháp lý, yêu cầu doanh nghiệp phải kịp thời thích ứng.
Tác động dự kiến đến doanh nghiệp:
– Với các doanh nghiệp nhập khẩu, xuất khẩu, sản xuất, phân phối đường mía: Cần chủ động rà soát lại hợp đồng, dự toán chi phí và cập nhật mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp mới để đảm bảo tuân thủ pháp luật và tối ưu dòng tiền.
– Với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm: Nắm chắc thời hạn 03 năm đối với giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, chú trọng kiểm tra định kỳ và theo sát chính sách chuyển đổi số để tận dụng các hỗ trợ về đào tạo, thủ tục số hóa.
II. Nội dung chính
1. Quyết định 2105/QĐ-BCT năm 2025 sửa đổi Quyết định 1989/QĐ-BCT về kết quả rà soát lần thứ nhất việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với sản phẩm đường mía có xuất xứ Thái Lan do Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Quyết định 2105/QĐ-BCT ngày 21/07/2025 sửa đổi, bổ sung Mục 2 của Thông báo ban hành kèm Quyết định số 1989/QĐ-BCT ngày 03/08/2023 về kết quả rà soát lần thứ nhất áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với một số sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan. Theo đó, mức thuế áp dụng mới đối với các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu đường mía được cập nhật chi tiết, thay đổi mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp cho từng đối tượng cụ thể. Quyết định có hiệu lực kể từ ngày ký.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp thay đổi đáng kể cho từng nhóm doanh nghiệp cụ thể của Thái Lan. Cụ thể:
– Nhóm 1: Mitr Phoi Sugar Corp., Ltd., United Farmer & Industry Co., Ltd., Singburi Sugar Co., Ltd., Mitr Kalasin Sugar Co., Ltd. (Qua các công ty thương mại Pacific Sugar Corporation Limited, Czarnikow Group Limited) áp thuế chống bán phá giá 32,75% và không áp thuế chống trợ cấp.
– Nhóm 2: Thai Roong Ruang Industry Co., Ltd., Thai Multi Sugar Industry Co., Ltd., Thai Roong Ruang Corporation Limited, Phitsanulok Sugar Co., Ltd., The Cholburi Sugar & Trading Corp., Ltd. (Qua thương mại Siam Sugar Export Corporation Limited) áp thuế chống bán phá giá 25,73% và thuế chống trợ cấp 4,65%. - Quyết định này chỉ sửa đổi nội dung liên quan đến mức thuế; các nội dung khác vẫn tiếp tục thực hiện theo Quyết định 1578/QĐ-BCT năm 2021, Quyết định 2961/QĐ-BCT năm 2022 và Quyết định 1989/QĐ-BCT năm 2023.
- Ảnh hưởng trực tiếp tới doanh nghiệp nhập khẩu, phân phối, sử dụng và thương mại đường mía xuất xứ Thái Lan tại Việt Nam. Các doanh nghiệp cần rà soát lại hợp đồng, dự toán chi phí để cập nhật mức thuế mới.
- Hiệu lực thi hành từ ngày ký (21/07/2025) – Doanh nghiệp cần lưu ý thời điểm áp dụng để tránh rủi ro pháp lý.
1.3 Tham khảo
- Điều 1 Quyết định 2105/QĐ-BCT ngày 21/07/2025: “Sửa đổi, bổ sung Mục 2 của Thông báo ban hành kèm Quyết định số 1989/QĐ-BCT ngày 03 tháng 8 năm 2023 của Bộ trưởng Bộ Công Thương…”
- Điều 2 Quyết định 2105/QĐ-BCT: “Các nội dung khác thực hiện theo Quyết định số 1578/QĐ-BCT ngày 15 tháng 6 năm 2021, Quyết định số 2961/QĐ-BCT ngày 30 tháng 12 năm 2022 và Quyết định số 1989/QĐ-BCT ngày 03 tháng 8 năm 2023…”
- Điều 3 Quyết định 2105/QĐ-BCT: “Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.”
- Luật Quản lý ngoại thương ngày 12/06/2017
- Nghị định số 86/2025/NĐ-CP ngày 11/04/2025: Quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý ngoại thương về các biện pháp phòng vệ thương mại.
Doanh nghiệp có thể xem văn bản chi tiết tại đây.
2. Công văn 4764/BYT-VPB năm 2025 trả lời kiến nghị của cử tri Thành phố Hồ Chí Minh trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV liên quan tới việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm do Bộ Y tế ban hành
2.1 Tóm tắt văn bản
Công văn 4764/BYT-VPB ngày 21/07/2025 là phản hồi của Bộ Y tế đối với kiến nghị của cử tri TP. Hồ Chí Minh liên quan đến việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong quản lý an toàn thực phẩm. Cử tri đề xuất nhiều nội dung như xây dựng hệ thống quản lý số, cấp giấy chứng nhận điện tử, tích hợp mã QR, thiết lập dữ liệu quốc gia và phản ánh vi phạm trực tuyến. Bộ Y tế ghi nhận các ý kiến nhưng khẳng định cần tuân thủ thời hạn hiệu lực Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm (03 năm), đồng thời tiếp tục hiện đại hóa quản lý qua ứng dụng công nghệ thông tin theo Luật hiện hành.
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Thời hạn hiệu lực Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm vẫn giữ là 03 năm, theo Điều 37 Luật An toàn thực phẩm 2010, nhằm đảm bảo cập nhật và kiểm tra định kỳ các điều kiện về an toàn thực phẩm.
- Bộ Y tế ghi nhận vai trò của ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số (như: đăng ký trực tuyến, mã QR, phản ánh vi phạm, tích hợp dữ liệu quốc gia), nhưng chưa có sửa đổi quy định pháp lý cụ thể, do cần cân nhắc với thực tiễn và tổng thể hệ thống pháp luật hiện hành.
- Doanh nghiệp cần chủ động cập nhật, đánh giá lại điều kiện cơ sở và giấy tờ định kỳ, đồng thời theo dõi các động thái chính sách về chuyển đổi số trong lĩnh vực thực phẩm để tận dụng các cơ hội hỗ trợ mới (miễn/giảm thuế, tín dụng, đào tạo,…).
- Bộ Y tế ủng hộ chủ trương đổi mới quản lý chất lượng, minh bạch hóa thông tin và kết nối liên thông dữ liệu về an toàn thực phẩm nhưng sẽ phối hợp sửa đổi luật khi có chỉ đạo phù hợp từ phía Chính phủ – Quốc hội.
2.3 Tham khảo
- Theo Điều 37 Luật An toàn thực phẩm năm 2010: “Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm có hiệu lực tối đa 03 năm.”.1
- Công văn 4764/BYT-VPB năm 2025 do Bộ Y tế ban hành, ngày 21/07/2025, trả lời về chính sách chuyển đổi số, ứng dụng CNTT trong quản lý an toàn thực phẩm.
Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Các văn bản pháp lý được cập nhật tuần này đều có ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp lĩnh vực thực phẩm và thương mại. Đặc biệt, Quyết định 2105/QĐ-BCT thay đổi mức thuế phòng vệ thương mại có thể làm biến động mạnh chi phí nhập khẩu, trong khi Công văn 4764/BYT-VPB nhấn mạnh tính ổn định và minh bạch trong cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, dù vẫn duy trì một số thủ tục truyền thống.
- Đánh giá tác động: Thay đổi thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp có khả năng làm tăng chi phí nhập khẩu đường mía từ Thái Lan, cần doanh nghiệp chủ động chuẩn bị kịch bản tài chính mới. Ở lĩnh vực thực phẩm, tuy chưa có quy định mới bắt buộc về chuyển đổi số, nhưng doanh nghiệp nên sớm số hóa quản lý để hòa nhịp xu hướng chung.
- Khuyến nghị cho doanh nghiệp: Nhanh chóng cập nhật các mức thuế mới; chủ động rà soát hợp đồng, dự toán chi phí và hồ sơ pháp lý. Đồng thời, tích cực học hỏi, đầu tư chuyển đổi số, xây dựng hệ thống dữ liệu và ghi nhớ kỳ kiểm tra giấy phép an toàn thực phẩm sau mỗi 03 năm.
- Lưu ý về rủi ro pháp lý: Do quy định có hiệu lực ngay từ ngày ký, mọi sai sót về mức thuế vận dụng hoặc thực hiện giấy tờ quá hạn đều tiềm ẩn rủi ro bị xử phạt hoặc không được công nhận tại cơ quan chức năng.
- Hướng dẫn các bước cần thực hiện:
- Rà soát ngay các hợp đồng nhập khẩu, phân phối đường mía và cập nhật mức thuế mới;
- Kiểm tra thời hạn hiệu lực của Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, lên kế hoạch gia hạn đúng hạn;
- Theo dõi các động thái mới về chuyển đổi số quản lý thực phẩm từ phía Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan;
- Chủ động liên lạc với đơn vị tư vấn pháp lý nếu có vấn đề vướng mắc hoặc cần xác nhận lại quy định áp dụng.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.