I. Mở đầu
Quyết định 31/2025/QĐ-TTg được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 02/09/2025, sửa đổi và bổ sung các quy định về thủ tục biên phòng điện tử tại các cửa khẩu do Bộ Quốc phòng quản lý. Quyết định này có hiệu lực ngay từ thời điểm ban hành, nhằm đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số trong quản lý xuất nhập cảnh và vận tải quốc tế.
Trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số ngành logistics và yêu cầu nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, việc hoàn thiện quy trình thủ tục điện tử tại các cửa khẩu cực kỳ quan trọng. Các thủ tục truyền thống đã bộc lộ nhiều hạn chế về thời gian, chi phí và khả năng kiểm soát an ninh, nhất là với lượng giao dịch quốc tế ngày càng tăng. Điều đáng chú ý là Quyết định này tạo ra tính liên thông dữ liệu giữa cơ quan Biên phòng và các bộ ngành liên quan, đồng thời mở rộng đối tượng áp dụng sang các loại tàu nước ngoài, tàu mang cờ quốc tế và tàu được cấp phép vận tải nội địa bởi Bộ Xây dựng.
Như vậy, có thể thấy các doanh nghiệp vận tải, xuất nhập khẩu, cảng biển sẽ được hưởng lợi lớn từ việc giảm thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian xác nhận, đồng thời tăng tính chủ động trong khai báo và vận hành. Ngoài ra, việc cập nhật, thay thế biểu mẫu điện tử theo quy trình mới tạo điều kiện cho doanh nghiệp dễ dàng thực hiện, giúp giảm rủi ro pháp lý liên quan đến lỗi thủ tục giấy tờ.
II. Nội dung chính
1. Quyết định 31/2025/QĐ-TTg sửa đổi các Quyết định về thực hiện thủ tục biên phòng điện tử tại các cửa khẩu do Bộ Quốc phòng quản lý do Thủ tướng Chính phủ ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Quyết định 31/2025/QĐ-TTg ban hành ngày 02/09/2025, điều chỉnh và bổ sung một số quy định liên quan đến thủ tục biên phòng điện tử tại các cửa khẩu do Bộ Quốc phòng quản lý. Quyết định này nhằm tăng cường việc triển khai thủ tục điện tử, bổ sung đối tượng, chỉnh sửa quy trình khai báo, xác nhận thủ tục, và tích hợp dữ liệu điện tử giữa biên phòng và các bộ, ngành liên quan. Các biểu mẫu mới cũng được thay thế nhằm phù hợp với tiến trình số hóa thủ tục hành chính nhà nước.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Mở rộng đối tượng áp dụng: Tàu thuyền nước ngoài hoạt động ngoài khơi, tàu biển nước ngoài được Bộ Xây dựng cấp phép vận tải nội địa, tàu thuộc sở hữu Việt Nam nhưng mang cờ nước ngoài đều thuộc phạm vi thủ tục biên phòng điện tử (theo điểm c khoản 1 Điều 2 Quyết định số 10/2016/QĐ-TTg được sửa đổi).
- Bổ sung cơ chế khai báo và xác nhận điện tử: Người làm thủ tục và Biên phòng cửa khẩu thực hiện toàn bộ quy trình khai báo, tiếp nhận, xử lý và trao đổi thông tin qua Cổng Thông tin một cửa quốc gia hoặc Cổng Thông tin điện tử khi Cổng quốc gia gặp sự cố (khoản 1, khoản 6, khoản 7 Điều 3 Quyết định số 10/2016/QĐ-TTg được sửa đổi).
- Quy định rõ thời hạn khai báo và xác nhận: Người làm thủ tục phải khai báo thủ tục biên phòng điện tử chậm nhất 4 giờ trước khi tàu đến và 2 giờ trước khi tàu rời; Biên phòng phải xác nhận trong 1 giờ sau khi tiếp nhận hồ sơ đầy đủ (điểm a khoản 2 Điều 7 Quyết định số 10/2016/QĐ-TTg được sửa đổi).
- Chấn chỉnh tình huống không thể khai báo điện tử: Nếu hệ thống gặp sự cố, Biên phòng phải thông báo bằng văn bản, điện thoại hoặc email và chuyển sang thủ tục thủ công (khoản 7 Điều 6 Quyết định số 10/2016/QĐ-TTg được sửa đổi).
- Bổ sung trách nhiệm phối hợp liên ngành: Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tài chính, các bộ ngành khác cùng UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm triển khai, hướng dẫn, kết nối dữ liệu và hoàn thiện hạ tầng điện tử theo mô hình một cửa quốc gia (Điều 19 Quyết định số 15/2019/QĐ-TTg được sửa đổi).
- Thay thế, cập nhật biểu mẫu điện tử: Ba mẫu biểu quan trọng liên quan tới khai báo xuất nhập cảnh, xác nhận hoàn thành khai báo, và cấp thị thực tại cửa khẩu được cập nhật phù hợp với quy trình điện tử mới (Điều 11 Quyết định này).
1.3 Tham khảo
Theo khoản 7 Điều 6 Quyết định 10/2016/QĐ-TTg (sửa đổi bởi Quyết định 31/2025/QĐ-TTg): “Trường hợp không thể thực hiện thủ tục biên phòng điện tử do Cổng Thông tin có sự cố: Biên phòng cửa khẩu cảng phải thông báo cho người làm thủ tục bằng văn bản, điện thoại hoặc thư điện tử để làm thủ tục biên phòng… theo quy định tại Điều 13, Điều 14 Nghị định số 77/2017/NĐ-CP ngày 03/7/2017 của Chính phủ.”1
Theo điểm a khoản 2 Điều 7 Quyết định 10/2016/QĐ-TTg (sửa đổi bởi Quyết định 31/2025/QĐ-TTg): “Chậm nhất 04 giờ trước khi tàu, thuyền dự kiến đến cảng… người làm thủ tục phải khai báo… Chậm nhất 01 giờ kể từ khi tiếp nhận đầy đủ hồ sơ điện tử, Biên phòng cửa khẩu cảng phải xác nhận hoàn thành thủ tục…”2
1. Quyết định 10/2016/QĐ-TTg về thủ tục biên phòng điện tử cảng biển
2. Nghị định 77/2017/NĐ-CP về quản lý, bảo vệ an ninh, trật tự tại cửa khẩu cảng
Vui lòng xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Quyết định 31/2025/QĐ-TTg đánh dấu bước tiến quan trọng trong chuyên nghiệp hóa công tác thủ tục biên phòng điện tử tại các cửa khẩu cảng biển, tạo nền tảng cho ngành logistics và vận tải quốc tế phát triển hiện đại, tiết kiệm chi phí thời gian. Doanh nghiệp cần chú ý đến các mốc thời gian khai báo (chậm nhất 4 giờ trước khi tàu đến và 2 giờ trước khi tàu rời), cũng như chuẩn bị biểu mẫu điện tử phù hợp, đảm bảo hồ sơ đầy đủ để tránh bị trì hoãn xác nhận từ Biên phòng.
- Khuyến nghị: Chủ động nâng cấp hệ thống quản lý, phối hợp với bộ phận biên phòng và quản lý cảng để cập nhật quy trình số hóa mới. Đào tạo nhân sự vận hành khai báo điện tử, thường xuyên kiểm tra kết nối với cổng thông tin quốc gia.
- Lưu ý về rủi ro pháp lý: Trường hợp hệ thống gặp sự cố và phải chuyển sang thủ tục thủ công, doanh nghiệp nên lưu trữ toàn bộ thông tin trao đổi (văn bản, email, điện thoại) để làm bằng chứng xử lý về sau.
- Các bước cần thực hiện:
- Rà soát lại toàn bộ quy trình khai báo xuất nhập cảnh và vận tải nội bộ.
- Kiểm tra hệ thống phần mềm kết nối với nền tảng điện tử quốc gia.
- Thường xuyên cập nhật biểu mẫu điện tử theo hướng dẫn Bộ Quốc phòng/Biên phòng.
- Phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành liên quan và UBND tỉnh để thực hiện các chỉ đạo chuyển đổi số.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
