I. Mở đầu
Kế hoạch số 1505/KH-TTCP ngày 22/07/2025 của Thanh tra Chính phủ vừa được ban hành, có hiệu lực ngay từ ngày ký (22/07/2025), quy định về thanh tra chuyên đề các công trình, dự án có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí trên phạm vi toàn quốc.
Trong bối cảnh nhiều dự án đầu tư xây dựng tại Việt Nam gặp phải các vấn đề tồn đọng kéo dài, hiệu quả đầu tư thấp, rủi ro thất thoát nguồn lực gia tăng, Kế hoạch thanh tra chuyên đề này được xem là giải pháp tăng cường giám sát, chấn chỉnh công tác quản lý dự án, đặc biệt với các dự án quy mô lớn, phức tạp thuộc các bộ/ngành trung ương, địa phương, doanh nghiệp nhà nước và tập đoàn lớn.
Điều đáng chú ý là, kế hoạch ảnh hưởng tới hơn 1.000 dự án có quy mô đầu tư lớn (từ 100 tỷ đồng trở lên với bộ/ngành, từ 1.500 tỷ đồng tại địa phương), đòi hỏi các doanh nghiệp liên quan phải chủ động rà soát, hoàn thiện pháp lý hồ sơ và tăng cường phối hợp với cơ quan thanh tra nhằm hạn chế rủi ro pháp lý và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
II. Nội dung chính
1. Kế hoạch 1505/KH-TTCP năm 2025 thanh tra chuyên đề công trình, dự án có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí do Thanh tra Chính phủ ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Kế hoạch số 1505/KH-TTCP ngày 22/07/2025 của Thanh tra Chính phủ ban hành nhằm triển khai thanh tra chuyên đề các công trình, dự án có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí trên phạm vi toàn quốc.
Kế hoạch xác định mục tiêu là đánh giá nguyên nhân tồn tại, hạn chế, bất cập trong công tác quản lý, đầu tư xây dựng và vận hành các công trình, dự án; qua đó đề xuất xử lý vi phạm, kiến nghị sửa đổi, bổ sung chính sách pháp luật và báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Phạm vi áp dụng bao gồm hơn 1.000 dự án quy mô lớn, phức tạp ở cả cấp bộ, ngành trung ương, địa phương và doanh nghiệp nhà nước, tập đoàn lớn.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Phân định rõ đối tượng thanh tra: Thanh tra Chính phủ trực tiếp thực hiện với các dự án có tổng mức đầu tư từ 100 tỷ đồng (đối với bộ/ngành trung ương) và từ 1.500 tỷ đồng (đối với địa phương); các tỉnh, thành phố thanh tra các dự án có đầu tư từ 30 tỷ đồng trở lên ngoài các dự án thuộc thẩm quyền trực tiếp của Thanh tra Chính phủ/Bộ Quốc phòng.
Theo nội dung Mục II, Kế hoạch 1505/KH-TTCP ngày 22/07/20251 - Yêu cầu phối hợp chặt chẽ, không trùng lặp: Quá trình thanh tra đảm bảo không trùng lặp về phạm vi, thời gian giữa các cơ quan; chú trọng việc kế thừa kết quả thanh – kiểm tra liên quan trước đó và nghiêm tuân bảo mật thông tin, đồng thời tăng cường phối hợp giữa các bộ/ngành và địa phương.
Theo Mục I.2 và Mục III, Kế hoạch 1505/KH-TTCP1 - Thời hạn và tiến độ nghiêm ngặt: Thời gian thanh tra các dự án trực tiếp của Thanh tra Chính phủ tối đa 45 ngày, tại Bộ Quốc phòng hoặc địa phương không quá 30 ngày. Kết luận thanh tra phải hoàn thành trước 25/9/2025 cho TTCP và 15/9/2025 cho các cấp khác.
Theo mục II.5, Kế hoạch 1505/KH-TTCP1 - Phương pháp đánh giá – xử lý sai phạm: Nội dung thanh tra tập trung vào các dấu hiệu vi phạm như chậm quyết toán, chậm tiến độ, thất thoát vốn, chuyển đổi mục đích sử dụng đất không đúng quy định, bất cập trong đấu thầu, bố trí vốn, nghĩa vụ tài chính về đất…
Theo Mục II.2 và Phụ lục hướng dẫn Kế hoạch 1505/KH-TTCP1 - Doanh nghiệp cần chủ động rà soát pháp lý, chuẩn bị hồ sơ: Các doanh nghiệp, đặc biệt tập đoàn, TCT nhà nước và tổ chức, cá nhân liên quan cần chủ động đánh giá lại việc thực hiện, chuẩn bị đầy đủ các tài liệu, hợp đồng, quyết định, chứng từ liên quan đến việc thực hiện dự án, tuân thủ nghĩa vụ tài chính về đất, các thủ tục đầu tư xây dựng để sẵn sàng tiếp đón và phối hợp với đoàn thanh tra.
- Kết quả thanh tra là cơ sở cho việc kiến nghị sửa đổi, điều chỉnh chính sách: Nội dung kết luận thanh tra sẽ tổng hợp, phân tích các “điểm nghẽn” về pháp luật đầu tư, đất đai, đấu thầu, xây dựng… để làm cơ sở kiến nghị Chính phủ, Quốc hội điều chỉnh các quy định, chính sách liên quan.
Theo Phụ lục hướng dẫn Kế hoạch 1505/KH-TTCP1
1.3 Tham khảo
– Kế hoạch số 1505/KH-TTCP ngày 22/07/2025 của Thanh tra Chính phủ.
– Trích dẫn ví dụ: “Theo Mục II.2, Kế hoạch số 1505/KH-TTCP ngày 22/07/2025: Nội dung thanh tra tập trung kiểm tra dấu hiệu sai phạm trong phê duyệt, thực hiện dự án, lựa chọn nhà đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp phép đầu tư xây dựng, bố trí vốn, giao đất, cho thuê đất,… để đánh giá nguyên nhân chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả đầu tư thấp, nguy cơ thất thoát, lãng phí.”
– Văn bản có hiệu lực từ ngày ban hành.
Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Kế hoạch 1505/KH-TTCP năm 2025 đánh dấu một bước tiến lớn trong việc nâng cao hiệu quả giám sát, quản lý đầu tư xây dựng tại Việt Nam. Đối với doanh nghiệp, đặc biệt là các tập đoàn, tổng công ty nhà nước và các bên liên quan, việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về đầu tư, giải trình đầy đủ về tiến độ, quyết toán, tài chính, đất đai, đấu thầu… là cực kỳ quan trọng nhằm tránh bị xử lý vi phạm hoặc kéo dài thời gian thanh tra.
- Khuyến nghị: Doanh nghiệp cần chủ động rà soát các thủ tục pháp lý, chuẩn bị kỹ hồ sơ dự án, hợp đồng, chứng từ tài chính, thường xuyên cập nhật các thay đổi pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai để sẵn sàng phối hợp khi được thanh tra.
- Nguy cơ pháp lý: Chậm trễ, thiếu hợp tác, hoặc cung cấp hồ sơ không đầy đủ có thể dẫn đến xử phạt, truy cứu trách nhiệm và là căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước đề xuất điều chỉnh chính sách.
- Các bước thực hiện:
- 1. Kiểm tra, đối chiếu lại toàn bộ hồ sơ dự án với quy định pháp luật mới nhất.
- 2. Bổ sung, chỉnh lý các tài liệu liên quan nghĩa vụ tài chính, đất đai, quyết toán đầu tư.
- 3. Lập tổ công tác chuyên trách phối hợp với cơ quan thanh tra.
- 4. Thường xuyên cập nhật tiến độ, nội dung hướng dẫn của các bộ/ngành liên quan.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
