Bản tin pháp lý – Ngày 25 tháng 7 năm 2025 – Danh mục: Xây dựng & vật liệu xây dựng

I. Mở đầu

Các quy định pháp luật mới, nổi bật trong lĩnh vực xây dựng và hạ tầng giao thông tuần qua gồm:

Công văn 6771/VPCP-CN ngày 21/07/2025 của Văn phòng Chính phủ về triển khai dự án kéo dài đường cất hạ cánh Cảng hàng không quốc tế Vinh.
Thông tư 21/2025/TT-BXD ngày 21/07/2025 của Bộ Xây dựng quy định định mức chi phí cho dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải. Hiệu lực từ 01/10/2025, áp dụng năm tài chính 2026.
Quyết định 1102/QĐ-BXD ngày 20/07/2025 về việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, tầm nhìn đến năm 2050.
Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất và cập nhật quy định về giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt.
Quyết định 805/QĐ-UBND ngày 19/07/2025 công bố 03 thủ tục hành chính mới về nhà ở tại Gia Lai, có hiệu lực đến ngày 31/05/2030.

Bối cảnh và tầm quan trọng: Theo quy định mới này, quá trình phát triển kết cấu hạ tầng – đặc biệt là cảng hàng không, nhà ở xã hội và giao thông đường sắt – đang được chú trọng rà soát, hoàn thiện và bổ sung mạnh mẽ, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn tới. Những cập nhật trên nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, hiệu quả và minh bạch trong quản lý, đồng thời thúc đẩy huy động nguồn lực xã hội hóa cũng như đảm bảo an toàn, minh bạch trong mọi hoạt động xây dựng, vận hành và đầu tư hạ tầng.

Tác động dự kiến đến doanh nghiệp/thị trường: Điều đáng chú ý là các doanh nghiệp và tổ chức liên quan sẽ phải tích cực rà soát, cập nhật, xây dựng chiến lược đầu tư, vận hành và quản lý nội bộ phù hợp quy định mới; đồng thời chủ động phối hợp liên ngành để tận dụng cơ hội từ các chính sách và tránh các rủi ro về thủ tục, hồ sơ pháp lý.

II. Nội dung chính

1. Công văn 6771/VPCP-CN năm 2025 kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không quốc tế Vinh do Văn phòng Chính phủ ban hành

1.1 Tóm tắt văn bản

Công văn 6771/VPCP-CN ngày 21/07/2025 là văn bản chỉ đạo của Văn phòng Chính phủ về việc triển khai dự án kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không quốc tế Vinh. Văn bản này giao Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Tài chính và các đơn vị liên quan xem xét, nghiên cứu và thống nhất phương án thực hiện dự án, căn cứ trên kiến nghị của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An và theo đúng quy định tại Nghị định số 05/2021/NĐ-CP về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay.

1.2 Những điểm cần lưu ý

Trách nhiệm đầu tư xây dựng công trình thiết yếu cảng hàng không: Doanh nghiệp cảng hàng không có trách nhiệm chủ đạo trong việc đầu tư xây dựng, nâng cấp, mở rộng công trình thiết yếu, trừ trường hợp Nhà nước trực tiếp đầu tư hoặc thuộc diện quy định tại khoản 2 Điều 48 Nghị định số 05/2021/NĐ-CP.
Theo khoản 1 Điều 48 Nghị định số 05/2021/NĐ-CP về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay: “… doanh nghiệp cảng hàng không có trách nhiệm đầu tư xây dựng, nâng cấp, mở rộng các công trình thiết yếu, trừ các trường hợp do Nhà nước trực tiếp đầu tư… Trường hợp doanh nghiệp cảng hàng không không có khả năng đầu tư theo kế hoạch phát triển cảng hàng không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, Bộ Giao thông vận tải đề xuất, kêu gọi hình thức đầu tư phù hợp theo quy định của pháp luật.”*
Phối hợp liên ngành và vai trò của UBND địa phương: Văn bản nhấn mạnh việc Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam xem xét kiến nghị của UBND tỉnh Nghệ An để thống nhất phương án triển khai dự án phù hợp thực tiễn và quy định hiện hành.
Tiềm năng huy động các hình thức đầu tư: Trong trường hợp doanh nghiệp không đủ năng lực thực hiện dự án, Bộ Giao thông vận tải sẽ kêu gọi các hình thức đầu tư phù hợp khác theo pháp luật.

1.3 Tham khảo

Nghị định số 05/2021/NĐ-CP ngày 25/01/2021 của Chính phủ về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay.
Công văn số 6247/UBND-CN ngày 30/06/2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An.

Theo quy định mới này, các doanh nghiệp và tổ chức liên quan đến hạ tầng hàng không cần chủ động rà soát năng lực đầu tư và bám sát quy trình phối hợp liên ngành. Xem văn bản chi tiết tại đây.

2. Thông tư 21/2025/TT-BXD về Định mức chi phí áp dụng cho dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên, thực hiện theo phương thức đặt hàng do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành

2.1 Tóm tắt văn bản

Thông tư 21/2025/TT-BXD do Bộ Xây dựng ban hành ngày 21/07/2025, có hiệu lực từ 01/10/2025 và áp dụng từ năm tài chính 2026. Thông tư quy định định mức chi phí đối với dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải sử dụng ngân sách nhà nước theo phương thức đặt hàng. Các đối tượng áp dụng bao gồm Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam, Công ty TNHH MTV Thông tin điện tử hàng hải Việt Nam và các tổ chức, cá nhân liên quan đến cung cấp dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải. Định mức được ban hành chi tiết tại Phụ lục kèm theo Thông tư.

2.2 Những điểm cần lưu ý

Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng cụ thể: Thông tư áp dụng cho hoạt động cung cấp dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải sử dụng nguồn kinh phí chi thường xuyên của ngân sách nhà nước (theo Điều 1 Thông tư 21/2025/TT-BXD¹).
Định mức chi phí cụ thể:
- Chi phí sản xuất chung: 42,72 % so với chi phí tiền lương lao động trực tiếp sản xuất;
- Chi phí quản lý: 36,72 % so với chi phí tiền lương lao động trực tiếp sản xuất;
- Lợi nhuận: 9,40 % so với tổng chi phí sản xuất, kinh doanh được tính vào giá dịch vụ (theo mục III Phụ lục Thông tư 21/2025/TT-BXD²).
Phương pháp xác định chi phí: Chi phí được xác định theo tỷ lệ phần trăm quy định, nhân với chi phí tiền lương của lao động trực tiếp sản xuất hoặc tổng chi phí (theo mục II Phụ lục Thông tư 21/2025/TT-BXD³).
Yêu cầu rà soát, điều chỉnh định mức: Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam phải định kỳ rà soát các định mức để báo cáo Bộ Xây dựng điều chỉnh phù hợp thực tiễn (theo Điều 3.2 Thông tư 21/2025/TT-BXD⁴).
Điều khoản chuyển tiếp và cập nhật: Nếu các văn bản pháp luật dẫn chiếu trong Thông tư bị sửa đổi, việc thực hiện sẽ theo văn bản mới (theo Điều 3.3 Thông tư 21/2025/TT-BXD⁵).

2.3 Tham khảo

Theo Điều 1 Thông tư 21/2025/TT-BXD về phạm vi và đối tượng áp dụng.
Theo mục III Phụ lục Thông tư 21/2025/TT-BXD về các mức cụ thể chi phí sản xuất chung, chi phí quản lý, lợi nhuận.
Theo mục II Phụ lục Thông tư 21/2025/TT-BXD về phương pháp xác định chi phí, lợi nhuận.
Theo Điều 3.2 Thông tư 21/2025/TT-BXD về trách nhiệm rà soát, điều chỉnh định mức.
Theo Điều 3.3 Thông tư 21/2025/TT-BXD về hiệu lực và điều khoản chuyển tiếp.
Bộ luật Hàng hải Việt Nam ngày 25/11/2015; Luật Giá ngày 19/06/2023; Nghị định 85/2024/NĐ-CP ngày 10/07/2024; Nghị định 34/2025/NĐ-CP ngày 25/02/2025.

Để xem văn bản chi tiết tại đây.

3. Quyết định 1102/QĐ-BXD năm 2025 phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành

3.1 Tóm tắt văn bản

Quyết định 1102/QĐ-BXD ngày 20/07/2025 chính thức điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Điều chỉnh này tập trung vào việc bổ sung mới cảng hàng không quốc tế Gia Bình tại Bắc Ninh, điều chỉnh các chỉ tiêu về quy mô, công suất vận hành, vốn đầu tư và quỹ đất sử dụng cho một số cảng quan trọng như Nội Bài, cùng các vấn đề về nguồn vốn đầu tư cho toàn bộ hệ thống cảng.

3.2 Những điểm cần lưu ý

Bổ sung cảng hàng không quốc tế Gia Bình (Bắc Ninh) vào Quy hoạch hệ thống cảng hàng không với quy mô cấp 4E; công suất thiết kế dự kiến 30,0 triệu hành khách/năm đến 2030 và 50,0 triệu hành khách/năm đến 2050; diện tích khoảng 1.960 ha; tổng vốn đầu tư khoảng 120.839 tỷ đồng thời kỳ 2021-2030 và khoảng 61.455 tỷ đồng tầm nhìn đến 2050.
(Theo khoản 1 mục II Điều 1 Quyết định 1102/QĐ-BXD)
Điều chỉnh chỉ tiêu cho Cảng hàng không quốc tế Nội Bài: công suất thiết kế dự kiến 30,0 triệu hành khách/năm đến 2030 và 50,0 triệu hành khách/năm đến 2050; diện tích đất 1.500 ha; đến năm 2030 không đầu tư thêm, tầm nhìn đến 2050 đầu tư khoảng 9.982 tỷ đồng.
(Theo khoản 2 mục II Điều 1 Quyết định 1102/QĐ-BXD)
Diện tích đất chiếm dụng dự kiến cho toàn hệ thống cảng đến 2030 là khoảng 25.791 ha.
(Theo khoản 2 mục IV Điều 1 Quyết định 1102/QĐ-BXD)
Tổng nhu cầu vốn đầu tư phát triển hệ thống cảng đến 2030 là khoảng 444.711 tỷ đồng, huy động từ các nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn ngoài ngân sách và hợp pháp khác.
(Theo mục V Điều 1 Quyết định 1102/QĐ-BXD)
Các nội dung còn lại giữ nguyên theo Quyết định số 648/QĐ-TTg ngày 07/6/2023.
Hiệu lực thi hành từ ngày ký ban hành (20/07/2025); thay thế Quyết định 347/QĐ-BXD ngày 03/4/2025.
(Theo Điều 2 Quyết định 1102/QĐ-BXD)

3.3 Tham khảo

Điều 1, khoản 1 mục II, khoản 2 mục II, khoản 2 mục IV, mục V, Điều 2, Quyết định 1102/QĐ-BXD năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng
Quyết định số 648/QĐ-TTg ngày 07/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ
Điều 37, 38, Luật Quy hoạch 2017; Nghị định số 37/2019/NĐ-CP của Chính phủ
Luật Hàng không dân dụng Việt Nam 2006, sửa đổi bổ sung 2014

Như vậy, có thể thấy Quyết định 1102/QĐ-BXD tạo hành lang pháp lý mới cho phát triển hạ tầng hàng không giai đoạn tới, đặc biệt tại Bắc Ninh. Doanh nghiệp liên quan cần rà soát quy hoạch, đánh giá tác động và kịp thời cập nhật kế hoạch kinh doanh phù hợp với định hướng mới.
Xem văn bản chi tiết tại đây.

4. Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất Thông tư quy định về giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt và phân tích, thống kê báo cáo về sự cố, tai nạn giao thông đường sắt do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành

4.1 Tóm tắt văn bản

Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất các quy định mới và sửa đổi liên quan đến giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt, đồng thời hướng dẫn chi tiết về phân tích, thống kê và báo cáo sự cố, tai nạn. Văn bản này thay thế, cập nhật các nội dung của Thông tư số 23/2018/TT-BGTVT, Thông tư số 09/2025/TT-BXD cùng các Thông tư liên quan trước đó. Thông tư xác định trách nhiệm, quyền hạn của từng tổ chức, cá nhân tham gia hoặc có liên quan trong vận hành và quản lý railway traffic safety (an toàn giao thông đường sắt), đồng thời quy định đầy đủ trình tự thủ tục xử lý, hồ sơ vụ việc và phân cấp tổ chức giải quyết sự cố, tai nạn phù hợp với hệ thống chính quyền hai cấp và cơ cấu tổ chức mới của Bộ Xây dựng.

4.2 Những điểm cần lưu ý

Phân loại rõ ràng sự cố, tai nạn giao thông đường sắt: Sự cố, tai nạn được chia theo nguyên nhân (chủ quan, khách quan) và theo mức độ thiệt hại tính bằng số người thương vong hoặc giá trị tài sản (ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng) ¹.
Quy định đầy đủ về trách nhiệm và trình tự xử lý: Cụ thể hoá trách nhiệm sơ cứu, phòng vệ, báo tin, giải quyết hậu quả, lập hồ sơ vụ việc, phục hồi vận hành đường sắt, xác định thiệt hại và tổ chức bồi thường, thống kê – báo cáo. Quy trình này phân biệt giữa đường sắt quốc gia, chuyên dùng và đô thị ².
Phân cấp quyết định thành lập Hội đồng xử lý và phân tích: Doanh nghiệp vận hành đường sắt, Cục Đường sắt Việt Nam, Bộ Xây dựng, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh được phân quyền rõ ràng, đặc biệt với các vụ nghiêm trọng liên ngành hoặc liên quan nhiều địa phương ³.
Chuẩn hoá mẫu biểu, chế độ lưu trữ, báo cáo và đầu mối tiếp nhận thông tin: Áp dụng các Phụ lục từ 1 đến 8 ban hành kèm theo Thông tư, quy định chặt chẽ về nội dung và địa chỉ gửi báo cáo, mức độ chi tiết về số liệu, thời hạn báo cáo định kỳ/thường xuyên hoặc đột xuất ⁴.
Điều chỉnh phù hợp với mô hình chính quyền hai cấp và các quy định mới năm 2025: Văn bản đã cập nhật các thay đổi về phân quyền, tổ chức thực hiện và cơ chế phối hợp với địa phương, đáp ứng yêu cầu quản lý hiện đại của Bộ Xây dựng ⁵.
Trách nhiệm của doanh nghiệp và các cơ quan liên quan: Quy định rõ vai trò chủ trì, phối hợp, báo cáo, lưu trữ hồ sơ; bắt buộc công khai địa chỉ, số điện thoại tiếp nhận xử lý sự cố, tai nạn theo đúng quy định ⁶.

4.3 Tham khảo

Theo Điều 1, 5, 6, 7, 8 của Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025:
“Thông tư này quy định về trình tự, nội dung và biện pháp giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt; trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân; việc phân tích, thống kê và báo cáo sự cố, tai nạn giao thông đường sắt.”
Theo Điều 11 đến Điều 19: Quy định chi tiết về trách nhiệm, trình tự báo tin, phân cấp xử lý, lập hồ sơ, xác định thiệt hại và bồi thường khi xảy ra sự cố, tai nạn đường sắt.
Theo Điều 31 đến Điều 33: Quy định về việc phân tích, thống kê, lưu trữ, và chế độ báo cáo về sự cố, tai nạn giao thông đường sắt.
Theo Điều 34 đến Điều 41: Phân định rõ trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị vận hành đường sắt quốc gia, đô thị, chuyên dùng và chính quyền địa phương.
Báo cáo, thống kê sử dụng các mẫu tại phụ lục số 01 đến phụ lục số 08 ban hành kèm theo Thông tư.

Như vậy, có thể thấy, văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025 đã cung cấp khung pháp lý thống nhất, chi tiết và đầy đủ để nâng cao hiệu quả quản lý, phối hợp liên ngành, doanh nghiệp và chính quyền địa phương trong xử lý mọi tình huống sự cố, tai nạn giao thông đường sắt tại Việt Nam. Xem văn bản chi tiết tại đây.

5. Quyết định 805/QĐ-UBND năm 2025 công bố Danh mục 03 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực Nhà ở thuộc phạm vi chức năng quản lý của Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai

5.1 Tóm tắt văn bản

Quyết định 805/QĐ-UBND ngày 19/07/2025 do Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai ban hành đã chính thức công bố Danh mục 03 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở thuộc phạm vi chức năng quản lý của Sở Xây dựng tỉnh. Các thủ tục này được ban hành trên cơ sở Quyết định số 1065/QĐ-BXD ngày 14/07/2025 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng; tập trung vào các quy trình chọn chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư và điều chỉnh các quyết định có liên quan tới dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh.

5.2 Những điểm cần lưu ý

Ba thủ tục hành chính mới gồm:
- Thủ tục giao chủ đầu tư không qua đấu thầu cho các dự án nhà ở xã hội đã được chấp thuận đầu tư trước ngày 01/7/2025.
- Thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư cho các dự án chưa được chấp thuận hoặc chưa có văn bản pháp lý trước đó.
- Thủ tục điều chỉnh quyết định giao chủ đầu tư hoặc quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án nhà ở xã hội.
Thời gian giải quyết được quy định rõ cho từng trường hợp, từ 22 ngày đến 52 ngày làm việc tuỳ tình huống cụ thể.
Tiếp nhận và trả kết quả đều thực hiện tại Trung tâm Phục vụ hành chính cấp tỉnh hoặc qua Cổng Dịch vụ công quốc gia (http://dichvucong.gov.vn).
Cơ sở pháp lý áp dụng là Nghị quyết 201/2025/QH15 và Nghị định 192/2025/NĐ-CP – hai văn bản quan trọng về cơ chế thí điểm phát triển nhà ở xã hội.
Hiệu lực áp dụng: Quyết định này có hiệu lực từ ngày ký (19/07/2025) và kết thúc ngày 31/05/2030.

5.3 Tham khảo

Theo Điều 1 Quyết định 805/QĐ-UBND năm 2025: “Công bố kèm theo Quyết định này Danh mục 03 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực Nhà ở thuộc phạm vi chức năng quản lý của Sở Xây dựng theo Quyết định số 1065/QĐ-BXD ngày 14 tháng 7 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng.”¹

Theo Điều 3 Quyết định 805/QĐ-UBND năm 2025: “Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký đến hết ngày 31 tháng 5 năm 2030.”²

Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội và Nghị định số 192/2025/NĐ-CP ngày 01/07/2025 của Chính phủ là các căn cứ pháp lý trực tiếp điều chỉnh nội dung các thủ tục hành chính này.³

Như vậy, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nhà ở xã hội tại Gia Lai cần rà soát danh mục thủ tục mới và cập nhật quy trình nội bộ phù hợp với pháp luật hiện hành. Xem văn bản chi tiết tại đây.

1. Điều 1 Quyết định 805/QĐ-UBND năm 2025;
2. Điều 3 Quyết định 805/QĐ-UBND năm 2025;
3. Nghị quyết số 201/2025/QH15, Nghị định số 192/2025/NĐ-CP

III. Kết luận và nhận định

Đánh giá tác động: Các quy định mới về định mức chi phí, thủ tục hành chính và quy hoạch hạ tầng hàng không, nhà ở xã hội, cũng như quy trình xử lý sự cố đường sắt sẽ tạo nền tảng pháp lý minh bạch, thúc đẩy phát triển ổn định và thu hút nhà đầu tư vào các lĩnh vực trọng yếu. Ngoài ra, quy định về phối hợp liên ngành, minh bạch hóa quy trình thủ tục sẽ giúp tăng hiệu quả quản trị cũng như giảm thiểu các tranh chấp pháp lý phát sinh.

Khuyến nghị cho doanh nghiệp: Doanh nghiệp cần kịp thời cập nhật các quy định mới – đặc biệt về định mức chi phí, quy trình phối hợp dự án liên ngành, thủ tục về nhà ở xã hội – nhằm đảm bảo tuân thủ pháp luật, tận dụng chính sách ưu đãi và chủ động phòng ngừa rủi ro.

Lưu ý về rủi ro pháp lý: Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các doanh nghiệp chưa cập nhật kịp thời hoặc không đáp ứng chuẩn hồ sơ, quy trình, năng lực đầu tư – phối hợp có thể gặp khó khăn trong phê duyệt dự án, bị xử phạt hành chính hoặc đình chỉ hoạt động.

Hướng dẫn các bước cần thực hiện:

Rà soát năng lực đầu tư, tuân thủ quy hoạch và quy trình liên ngành.
Xây dựng kế hoạch tài chính và hồ sơ nội bộ theo định mức, quy định mới.
Bổ sung, hoàn thiện nghĩa vụ báo cáo, lưu trữ hồ sơ theo tiêu chuẩn mới nhất.
Chủ động phối hợp chặt chẽ với chính quyền, cơ quan chuyên môn trong mọi thủ tục pháp lý.

Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.