Bản tin pháp lý – Ngày 25 tháng 7 năm 2025 – Danh mục: Pháp Lý

I. Mở đầu

Ngày thông qua và hiệu lực: Các Văn bản hợp nhất số 13, 14, 15/VBHN-TANDTC được ban hành lần lượt vào tháng 7/2025, với các quy định sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ 01/07/2025 hoặc ngày 26/11/2021 đối với một số phần áp dụng tức thời.
Tên đầy đủ: Bao gồm:
- Văn bản hợp nhất 14/VBHN-TANDTC năm 2025 về phối hợp thực hiện trình tự, thủ tục hoãn, miễn chấp hành án phạt tù.
- Văn bản hợp nhất 13/VBHN-TANDTC năm 2025 về phối hợp tạm đình chỉ, giảm thời hạn chấp hành án phạt tù.
- Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025 về phối hợp rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước hạn, người hưởng án treo.

Bối cảnh, tầm quan trọng, lý do ra đời: Các Văn bản hợp nhất này được ban hành nhằm đồng bộ hóa quy trình phối hợp liên ngành giữa Tòa án, Viện kiểm sát, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và các tổ chức liên quan trong lĩnh vực thi hành án hình sự. Việc xây dựng và cập nhật các hướng dẫn chi tiết, chuẩn hóa thủ tục và mẫu biểu giúp tăng tính minh bạch, hiệu lực thi hành các chính sách hình sự, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan. Đặc biệt, các quy định mới đáp ứng yêu cầu thực tiễn về xử lý các trường hợp đặc thù (bệnh nặng, nuôi con nhỏ, gia đình khó khăn, công vụ,…), cũng như thúc đẩy áp dụng công nghệ thông tin trong quy trình hành chính tư pháp.

Tác động dự kiến đến doanh nghiệp/thị trường: Doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty luật, tổ chức tư vấn pháp lý và những đơn vị có phạm nhân, người lao động liên quan đến thi hành án hình sự sẽ phải chủ động cập nhật, rà soát lại phương thức phối hợp hồ sơ và quy trình làm việc với cơ quan cấp tỉnh. Việc thay đổi các biểu mẫu, bổ sung thủ tục y tế, xác minh lao động duy nhất,… có thể tăng khối lượng công việc hành chính, nhưng đồng thời giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý nếu được tuân thủ đúng quy định.

II. Nội dung chính

1. Văn bản hợp nhất 14/VBHN-TANDTC năm 2025 hợp nhất Thông tư liên tịch quy định quan hệ phối hợp trong việc thực hiện trình tự, thủ tục hoãn, miễn chấp hành án phạt tù do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành

1.1 Tóm tắt văn bản

Văn bản hợp nhất 14/VBHN-TANDTC năm 2025 tiếp tục hợp nhất và cập nhật các sửa đổi, bổ sung của Thông tư liên tịch số 01/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP và Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP quy định về quan hệ phối hợp trong thực hiện trình tự, thủ tục hoãn, miễn chấp hành án phạt tù giữa các cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan thi hành án. Văn bản hướng dẫn chi tiết quyền, trách nhiệm của Tòa án, Viện kiểm sát, cơ quan thi hành án hình sự các cấp, quy trình tiếp nhận, xét duyệt đơn, hồ sơ và ban hành quyết định hoãn, miễn chấp hành án phạt tù, đảm bảo minh bạch, công khai và đúng pháp luật về hình sự.

Văn bản có hiệu lực từ ngày 01/07/2025 đối với các điều khoản sửa đổi, bổ sung; các nội dung còn lại giữ nguyên hiệu lực theo Thông tư liên tịch 01/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP.

1.2 Những điểm cần lưu ý

Sửa đổi mở rộng đối tượng hoãn, miễn chấp hành án phạt tù: Bổ sung hoặc làm rõ tiêu chuẩn, điều kiện về mẫu bệnh án, xác nhận y tế đối với người bị kết án mắc bệnh nặng; yêu cầu xét nghiệm HIV, xác nhận tình trạng mang thai, tình trạng nuôi con dưới 36 tháng tuổi, chứng cứ là lao động duy nhất,… (Theo điểm a, b khoản 2 Điều 2 Thông tư liên tịch 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP)^4,5.
Chỉnh sửa quy định về cơ quan đề nghị hoãn: Thay đổi cơ quan thi hành án hình sự có thẩm quyền từ cấp huyện lên cấp tỉnh, cấp quân khu (Theo khoản 5 Điều 2 Thông tư liên tịch 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP)^3,9–14. Doanh nghiệp/văn phòng luật cần cập nhật mẫu biểu, quy trình làm việc trực tiếp với cơ quan cấp tỉnh/thẩm quyền mới.
Tăng cường phối hợp liên ngành, bổ sung thủ tục trao đổi hồ sơ, thông báo, phối hợp kiểm sát: Yêu cầu Tòa án, Viện kiểm sát và các cơ quan thi hành án bảo đảm minh bạch, tạo hành lang pháp lý rõ ràng khi chuyển giao, sao gửi hồ sơ. Quy trình xử lý hồ sơ đề nghị phức tạp hơn; trách nhiệm bổ sung, giải trình hồ sơ tăng lên.
Căn cứ: Điều 7, 8 Thông tư liên tịch hợp nhất.
Cập nhật và thay thế hệ thống mẫu biểu hành chính: Các mẫu đơn xin hoãn, miễn, quyết định hoãn/hủy hoãn/miễn chấp hành án phạt tù đều được thay thế, kèm hướng dẫn chi tiết cách điền biểu mẫu mới (Phụ lục kèm theo VBHN 14/2025 và Thông tư liên tịch 01/2025).
Hiệu lực: Các quy định sửa đổi, bổ sung có hiệu lực thi hành từ 01/07/2025 (theo Điều 6 Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT) và áp dụng cho các hồ sơ từ thời điểm này trở đi.

1.3 Tham khảo

Theo Điều 1, 2, 6, 7, 8, 9, 10, 13, 14 của Văn bản hợp nhất 14/VBHN-TANDTC năm 2025 hợp nhất Thông tư liên tịch quy định quan hệ phối hợp trong việc thực hiện trình tự, thủ tục hoãn, miễn chấp hành án phạt tù do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành.
Một số căn cứ sửa đổi, bổ sung: Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP; Luật Thi hành án hình sự 2019 (sửa đổi, bổ sung 2024, 2025); Bộ luật Tố tụng hình sự 2015; Bộ luật Hình sự 2015.

Kết luận: Đây là văn bản hướng dẫn quan trọng đối với các doanh nghiệp, văn phòng luật, tổ chức, cá nhân có liên quan đến lĩnh vực thi hành án hình sự. Để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của mình, doanh nghiệp nên cập nhật kịp thời các quy trình, biểu mẫu, phối hợp hồ sơ với cơ quan cấp tỉnh và liên ngành. Xem văn bản chi tiết tại đây.

2. Văn bản hợp nhất 13/VBHN-TANDTC năm 2025 hợp nhất Thông tư liên tịch quy định quan hệ phối hợp trong việc thực hiện trình tự, thủ tục tạm đình chỉ và giảm thời hạn chấp hành án phạt tù do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành

2.1 Tóm tắt văn bản

Văn bản hợp nhất 13/VBHN-TANDTC năm 2025 hợp nhất Thông tư liên tịch số 02/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP (được sửa đổi bởi Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP) nhằm quy định rõ quan hệ phối hợp giữa các cơ quan tư pháp, các cơ quan thi hành án hình sự trong việc thực hiện hồ sơ, trình tự, thủ tục xét, đề nghị, quyết định và thi hành quyết định tạm đình chỉ và giảm thời hạn chấp hành án phạt tù. Các quy định này bảo đảm thống nhất thực thi, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của phạm nhân và người đang chấp hành án, đồng thời tăng tính minh bạch, công khai trong quá trình thi hành án hình sự.

2.2 Những điểm cần lưu ý

Mở rộng và cụ thể hóa hồ sơ, trình tự, thủ tục tạm đình chỉ và giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, trong đó xác định rõ vai trò của từng chủ thể trong phối hợp liên ngành (Tòa án, Viện kiểm sát, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng,…).
Đặc biệt lưu ý về quy trình xây dựng, thẩm định hồ sơ, gồm các bước từ đề nghị, xét duyệt đến quyết định, với mốc thời gian rõ ràng; lần đầu quy định chi tiết việc sử dụng hồ sơ điện tử qua cổng thông tin điện tử Tòa án.
Làm rõ các trường hợp đặc biệt được tạm đình chỉ: phạm nhân nữ có thai, đang nuôi con nhỏ dưới 36 tháng, phạm nhân mắc bệnh nặng, lao động duy nhất trong gia đình hoặc phục vụ công vụ.
Hiệu lực triển khai thống nhất: Các sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ ngày 01/07/2025, văn bản hợp nhất này thay thế các quy định trước đây về phối hợp liên ngành trong lĩnh vực này theo đúng Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi, bổ sung năm 2019, 2024, 2025).
Áp dụng Mẫu văn bản mới: Ban hành 05 mẫu quyết định, hồ sơ sử dụng thống nhất trên cả nước (Mẫu số 01-05).
Cơ chế kiểm sát, giám sát hiệu quả: Viện kiểm sát giữ vai trò kiểm sát chặt chẽ nhằm đảm bảo việc thực thi đúng pháp luật.

2.3 Tham khảo

– Theo Điều 5, Điều 6, Điều 9, Điều 12, Điều 13 Thông tư liên tịch số 02/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP), các quy định chi tiết về hồ sơ, trình tự, thủ tục, điều kiện tạm đình chỉ, giảm thời hạn chấp hành án phạt tù.- Điều 36, 37, 38 Luật Thi hành án hình sự ngày 14/06/2019 (sửa đổi, bổ sung năm 2024, 2025): quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục xét tạm đình chỉ, giảm thời hạn chấp hành án phạt tù.- Điều 67 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung): các trường hợp được tạm đình chỉ, giảm án với phạm nhân mắc bệnh nặng, nữ nuôi con nhỏ…- Thực hiện theo hướng dẫn mẫu số 01-05-THAHS do Thông tư liên tịch ban hành kèm theo.

2.4 Đoạn kết

Để đảm bảo vận dụng thống nhất và tuân thủ đầy đủ các quy định mới về trình tự, thủ tục tạm đình chỉ và giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, doanh nghiệp, tổ chức cần chủ động rà soát, đối chiếu và cập nhật các nội dung được hợp nhất, sửa đổi. Xem văn bản chi tiết tại đây.

3. Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025 hợp nhất Thông tư liên tịch quy định phối hợp trong thực hiện trình tự, thủ tục rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, người được hưởng án treo do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành

3.1 Tóm tắt văn bản

Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025 hợp nhất các quy định liên tịch về phối hợp giữa các cơ quan tố tụng trong trình tự, thủ tục rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện và người được hưởng án treo. Tác giả là Chánh án TANDTC với sự liên thông của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an và Bộ Quốc phòng. Văn bản cập nhật, bổ sung các nội dung từ Thông tư liên tịch số 03/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP và Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP.

3.2 Những điểm cần lưu ý

Phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng rõ ràng: Văn bản áp dụng cho các Tòa án, Viện kiểm sát, các cơ quan thi hành án hình sự công an/quân đội; cá nhân được tha tù trước hạn có điều kiện hoặc hưởng án treo; tổ chức, cá nhân liên quan.
(Xem Điều 1, Điều 2)
Quy định chi tiết hồ sơ, thủ tục rút ngắn thời gian thử thách: Hồ sơ đề nghị, trình tự, thủ tục và phiên họp xét rút ngắn thời gian thử thách được quy định cụ thể, đảm bảo sự phối hợp giữa các cơ quan với các mẫu văn bản thống nhất kèm theo.
(Điều 4, Điều 5, Điều 7, Điều 8)
Bổ sung trách nhiệm phối hợp/văn bản yêu cầu: Viện kiểm sát được quyền phát hiện trường hợp đủ điều kiện mà chưa được đề nghị, để yêu cầu lập hồ sơ rút ngắn thời gian thử thách.
(Điều 4 khoản 3, Điều 7 khoản 3)
Quy định rõ hiệu lực và thay thế văn bản cũ: Thông tư liên tịch này có hiệu lực từ ngày 26/11/2021; các nội dung về rút ngắn thời gian thử thách trong các văn bản liên tịch trước đây đều bị thay thế.
(Điều 9)
Mẫu quyết định và hướng dẫn sử dụng: Ban hành 4 mẫu quyết định: chấp nhận/không chấp nhận rút ngắn thời gian thử thách cho người được tha tù trước hạn hoặc được hưởng án treo kèm hướng dẫn chi tiết.
(Phụ lục kèm theo)
Khả năng kháng nghị quyết định: Các quyết định rút ngắn hoặc không rút ngắn thời gian thử thách đều có thể bị kháng nghị, xử lý theo các chương XXII, XXV, XXVI của Bộ luật Tố tụng hình sự.
(Điều 5 khoản 6)

3.3 Tham khảo

Theo Điều 4, Điều 5, Điều 7, Điều 8 Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025 (Hợp nhất Thông tư liên tịch số 03/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP và Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP) – Ban hành ngày 23/07/2025
Luật Thi hành án hình sự số 41/2019/QH14 được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 59/2024/QH15 và Luật số 86/2025/QH15
Bộ luật Tố tụng hình sự số 101/2015/QH13 (quy định về khiếu nại, kháng nghị)

Để biết chi tiết toàn bộ nội dung, xem văn bản chi tiết tại đây.

III. Kết luận và nhận định

Đánh giá tác động: Các quy định mới tại Văn bản hợp nhất 13, 14, 15/VBHN-TANDTC năm 2025 góp phần chuẩn hóa quan hệ phối hợp liên ngành, gia tăng tính minh bạch, nhanh chóng và công bằng trong thi hành án hình sự. Bổ sung điều kiện, mẫu biểu mới và quy trình kiểm soát hồ sơ chặt chẽ hơn giúp các doanh nghiệp/quản lý lao động giảm thiểu rủi ro bị kéo dài thủ tục, đồng thời bảo vệ được quyền lợi hợp pháp cho đối tượng liên quan.

Khuyến nghị cho doanh nghiệp:

Chủ động cập nhật, lưu trữ và đối chiếu các văn bản mẫu, quy trình thi hành án đang sử dụng với hướng dẫn mới.
Rà soát hồ sơ nhân sự, lao động có liên quan để kịp thời phối hợp với cơ quan cấp tỉnh trong trường hợp cần hoãn, miễn, tạm đình chỉ hoặc rút ngắn án phạt tù.
Đào tạo, tập huấn nhân sự pháp chế, cán bộ phụ trách thực hiện hồ sơ đúng trình tự, tránh sai sót gây chậm trễ thủ tục.

Lưu ý về rủi ro pháp lý: Việc không thực hiện đúng quy trình, sử dụng mẫu biểu cũ, hoặc thiếu hợp tác với cơ quan thi hành án có thể tạo ra các rủi ro pháp lý nghiêm trọng, bao gồm bị từ chối hồ sơ, kéo dài thời hạn thụ lý hoặc phát sinh trách nhiệm liên đới doanh nghiệp.

Hướng dẫn các bước cần thực hiện:

Nghiên cứu chi tiết văn bản hợp nhất liên quan;
Cập nhật, áp dụng biểu mẫu và trình tự thủ tục mới;
Chủ động phối hợp với cơ quan cấp tỉnh và các ngành liên quan khi xây dựng, nộp/xét duyệt hồ sơ hoãn, miễn, tạm đình chỉ, rút ngắn thời gian thi hành án;
Thường xuyên cập nhật thay đổi trong hệ thống văn bản pháp luật để hạn chế rủi ro phát sinh.

Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.