I. Mở đầu
Công văn số 5515/BCT-TTTN ngày 24/07/2025 của Bộ Công Thương về điều hành kinh doanh xăng dầu là văn bản mới nhất điều chỉnh trực tiếp hoạt động kinh doanh xăng dầu trên cả nước, có hiệu lực kể từ 15h00 ngày 24/07/2025. Công văn này hướng dẫn việc xác định giá cơ sở, giá bán lẻ tối đa, cơ chế sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu cũng như các nghĩa vụ về kiểm soát cung ứng, minh bạch thông tin.
Trong bối cảnh thị trường xăng dầu thường xuyên biến động về giá, việc ban hành văn bản này nhằm đảm bảo bình ổn giá, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng nhưng vẫn tuân thủ nguyên tắc quản lý giá theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Đặc biệt, quy định không trích lập và không chi Quỹ Bình ổn giá ở kỳ này nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp trong thích ứng linh hoạt với biến động giá cả quốc tế, đồng thời siết chặt thanh tra, giám sát.
Điều đáng chú ý là Công văn số 5515/BCT-TTTN xác định rõ trách nhiệm và thời điểm điều chỉnh giá của doanh nghiệp, đồng thời tăng cường minh bạch, báo cáo và công khai thông tin giá thành. Các quy định này có tác động mạnh tới các doanh nghiệp đầu mối, phân phối xăng dầu, buộc phải rà soát quy trình, cập nhật hệ thống kế toán, và linh hoạt điều chỉnh giá bán, đảm bảo nguồn cung ổn định.
II. Nội dung chính
1. Công văn 5515/BCT-TTTN năm 2025 điều hành kinh doanh xăng dầu do Bộ Công Thương ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Công văn số 5515/BCT-TTTN ngày 24/07/2025 của Bộ Công Thương thông báo về điều hành kinh doanh xăng dầu, áp dụng từ 15h00 ngày 24/07/2025. Công văn căn cứ hàng loạt văn bản pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh doanh, giá bán, trích lập và sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, quy định giá cơ sở đối với các sản phẩm xăng dầu tiêu dùng phổ biến trên thị trường, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp đầu mối, phân phối thực hiện điều chỉnh giá bán phù hợp với biến động thị trường và quy định pháp luật hiện hành.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Giá cơ sở xăng dầu kỳ công bố mới giảm nhẹ hoặc tăng nhẹ so với kỳ trước: Trong kỳ công bố ngày 24/07/2025, giá cơ sở xăng E5RON92 và RON95-III giảm lần lượt còn 19.279 đồng/lít và 19.709 đồng/lít; dầu điêzen và dầu hỏa tăng nhẹ; dầu madút giảm nhẹ. Giá bán lẻ tối đa áp dụng tương ứng các mức này (theo mục 2 Công văn 5515/BCT-TTTN).
- Không trích lập và không chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu: Đối với tất cả mặt hàng xăng, dầu tại kỳ công bố này, mức trích lập và chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá đều là 0 đồng/lít/kg (theo mục 1 Công văn 5515/BCT-TTTN). Điều này cho thấy nhấn mạnh vào biến động thị trường thay vì dựa vào Quỹ Bình ổn giá để bình ổn.
- Thời điểm điều chỉnh giá được nhấn mạnh: Các doanh nghiệp phải thực hiện điều chỉnh giá không muộn hơn 15h00 ngày 24/07/2025 đối với các mặt hàng giảm giá và không sớm hơn thời điểm này cho các mặt hàng tăng giá. Từ sau thời điểm trên, việc điều chỉnh giá do doanh nghiệp quyết định, phù hợp với các nghị định, thông tư liên quan (theo mục 3 Công văn 5515/BCT-TTTN).
- Bộ Công Thương tăng cường thanh tra, giám sát: Đảm bảo trách nhiệm cung ứng xăng dầu của doanh nghiệp cũng như xử lý nghiêm hành vi vi phạm (theo mục 4 Công văn 5515/BCT-TTTN).
- Khuyến nghị đối với doanh nghiệp: Các doanh nghiệp đầu mối, phân phối xăng dầu cần rà soát phương thức xây dựng giá bán, cập nhật hệ thống kế toán, chuẩn bị báo cáo nhanh theo yêu cầu, đồng thời tuân thủ chặt chẽ các quy định về điều chỉnh giá, nguồn cung, và công khai thông tin trước các cơ quan chức năng.
1.3 Tham khảo
- Theo Điều 1 và Điều 2 Công văn số 5515/BCT-TTTN ngày 24/07/2025 của Bộ Công Thương: “Quỹ Bình ổn giá xăng dầu và mức giá bán lẻ tối đa đối với các mặt hàng xăng dầu phổ biến… không cao hơn mức quy định tại văn bản này”.
- Theo khoản 1 Điều 10 Nghị định số 95/2021/NĐ-CP ngày 01/11/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP: “Giá xăng dầu thực hiện theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước; nguyên tắc điều chỉnh giá bán xăng dầu tuân thủ quy định về thời điểm công bố và mức giá trần được áp dụng”.
- Theo Điều 20 Luật Giá số 16/2023/QH15 ngày 19/06/2023: “Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục bình ổn giá có trách nhiệm thực hiện các biện pháp bình ổn giá, kiểm soát giá và báo cáo theo quy định của pháp luật”.
Doanh nghiệp và tổ chức quan tâm có thể xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Như vậy, có thể thấy Công văn số 5515/BCT-TTTN là động thái pháp lý quan trọng, giúp chủ động kiểm soát biến động giá bán xăng dầu, đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp điều chỉnh linh hoạt trong khuôn khổ pháp luật. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm các quy định về thời điểm và cách thức điều chỉnh giá, đảm bảo báo cáo kịp thời, minh bạch nguồn cung và chuẩn bị sẵn tài liệu kiểm toán nếu bị yêu cầu kiểm tra đột xuất.
- Đánh giá tác động: Văn bản giúp đảm bảo ổn định thị trường, song tăng áp lực tuân thủ, đặc biệt về báo cáo và công khai giá cả, nguồn cung.
- Khuyến nghị cho doanh nghiệp: Chủ động cập nhật, rà soát phương pháp xác định giá; xây dựng quy trình ứng phó thay đổi giá; củng cố hệ thống kế toán và chuẩn bị báo cáo nhanh theo yêu cầu.
- Lưu ý rủi ro pháp lý: Việc điều chỉnh giá không đúng quy định về thời điểm hoặc mức giá có thể bị xử phạt; cần lưu ý tuân thủ về cung ứng, minh bạch giá thành.
- Hướng dẫn các bước thực hiện: (i) Định kỳ cập nhật giá cơ sở; (ii) Điều chỉnh giá bán phù hợp ngay theo đúng thời điểm công bố; (iii) Rà soát nguồn cung và chuẩn bị báo cáo công khai tới Bộ Công Thương và cơ quan chức năng.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.