I. Mở đầu
Ngày 19/6/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Văn bản hợp nhất 20/VBHN-BNNMT năm 2025 (hợp nhất Thông tư số 23/2022/TT-BNNPTNT và Thông tư số 20/2025/TT-BNNMT), có hiệu lực từ ngày 28/02/2023, hướng dẫn chi tiết về cấp nước an toàn khu vực nông thôn.
Ngày 20/07/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện 117/CĐ-TTg về triển khai ứng phó khẩn cấp với bão số 3.
Trong bối cảnh Việt Nam liên tục chịu ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, thiên tai, đảm bảo an toàn nguồn nước nông thôn và bảo vệ con người, tài sản trước thiên tai là ưu tiên hàng đầu của Chính phủ. Đặc biệt quan trọng, việc xây dựng quy trình kiểm soát chặt chẽ nguồn nước cũng như ứng phó chủ động giúp giảm thiểu tối đa rủi ro cho cộng đồng và doanh nghiệp.
Theo quy định mới này, sự phối hợp giữa các cấp quản lý, minh bạch về báo cáo, kiểm soát chất lượng sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, duy trì ổn định nguồn cung ứng nước sạch.
Điều đáng chú ý là các thay đổi này sẽ tác động trực tiếp đến hoạt động của các doanh nghiệp cung cấp nước, hợp tác xã, đơn vị sản xuất, kinh doanh ở cả vùng nông thôn và các khu vực chịu ảnh hưởng do thiên tai. Doanh nghiệp cần sớm nắm bắt, cập nhật kế hoạch ứng phó, báo cáo, tuân thủ quy trình kiểm tra định kỳ theo hướng dẫn mới nhằm giảm thiểu rủi ro pháp lý và chi phí phát sinh.
II. Nội dung chính
1. Văn bản hợp nhất 20/VBHN-BNNMT năm 2025 hợp nhất Thông tư hướng dẫn thực hiện bảo đảm cấp nước an toàn khu vực nông thôn
1.1 Tóm tắt văn bản
Văn bản hợp nhất 20/VBHN-BNNMT năm 2025 hợp nhất Thông tư số 23/2022/TT-BNNPTNT và Thông tư số 20/2025/TT-BNNMT do Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành, hướng dẫn chi tiết về quy trình xây dựng, phê duyệt, tổ chức thực hiện, kiểm tra và đánh giá kế hoạch cấp nước an toàn cho khu vực nông thôn. Văn bản áp dụng cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động cấp nước sạch nông thôn tập trung và việc thu, xử lý, lưu trữ nước an toàn ở hộ gia đình.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Phân quyền mới cho Sở Nông nghiệp và Môi trường cấp tỉnh: Theo khoản 5 Điều 6 Thông tư số 20/2025/TT-BNNMT, quyền và trách nhiệm tổ chức, hướng dẫn, kiểm tra, phê duyệt kế hoạch cấp nước an toàn tại địa phương được quy định chi tiết, phân định rõ ràng giữa các cấp quản lý.1
- Thời hạn xây dựng, đề xuất kế hoạch: Ủy ban nhân dân cấp xã và đơn vị cấp nước phải đề xuất nội dung kế hoạch trước ngày 30 tháng 4 năm trước kỳ kế hoạch 5 năm; Sở Nông nghiệp và Môi trường có trách nhiệm tổng hợp, xây dựng và trình phê duyệt trước ngày 30 tháng 6.[3]
- Quy trình kiểm tra, đánh giá độc lập: Cơ quan quản lý địa phương thực hiện kiểm tra định kỳ hàng năm và đột xuất theo quy định, kèm đánh giá, phân loại rõ ràng (“Đạt”, “Đạt, cần hoàn thiện”, “Không đạt”), công khai kết quả trên Cổng thông tin điện tử.Theo Điều 11 Thông tư hợp nhất
- An toàn nước hộ gia đình: Đặt ra tiêu chuẩn bắt buộc về nguồn nước sử dụng, quy định lắp đặt thiết bị lọc/khử trùng, kiểm tra chất lượng nước thường xuyên và có phương án dự phòng ứng phó thiên tai.Theo Điều 13-15 Thông tư hợp nhất
- Báo cáo và lưu trữ dữ liệu bắt buộc: Các đơn vị cấp nước, Ủy ban nhân dân cấp xã, Sở Nông nghiệp và Môi trường phải lưu hồ sơ, báo cáo định kỳ theo mẫu thống nhất. Nội dung và mẫu biểu báo cáo, đánh giá nội bộ, kiểm tra độc lập, kiểm soát sự cố được quy định chi tiết tại các phụ lục kèm theo.Phụ lục IV, V, VI
- Chuyển tiếp hiệu lực & trường hợp đặc biệt: Các kế hoạch đã phê duyệt trước ngày Thông tư này có hiệu lực tiếp tục thực hiện cho đến khi có chỉ đạo mới. Văn bản hợp nhất có hiệu lực thi hành từ 28/02/2023.
1.3 Tham khảo
- Theo Điều 1, 6, 11, 13, 14, 15, 21, 22 của “Văn bản hợp nhất 20/VBHN-BNNMT năm 2025 hợp nhất Thông tư hướng dẫn thực hiện bảo đảm cấp nước an toàn khu vực nông thôn”.
- Thông tư số 23/2022/TT-BNNPTNT ngày 29/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
- Thông tư số 20/2025/TT-BNNMT ngày 19/6/2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
- Nghị định số 117/2007/NĐ-CP, 124/2011/NĐ-CP, 98/2019/NĐ-CP của Chính phủ.
Để biết thêm chi tiết, xem văn bản chi tiết tại đây.
2. Công điện 117/CĐ-TTg năm 2025 khẩn trương triển khai ứng phó khẩn cấp với bão số 3 do Thủ tướng Chính phủ điện
2.1 Tóm tắt văn bản
Công điện 117/CĐ-TTg ngày 20/07/2025 do Thủ tướng Chính phủ ban hành nhằm chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương chịu ảnh hưởng bởi bão số 3 khẩn trương triển khai các biện pháp ứng phó khẩn cấp, bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản của nhân dân và Nhà nước, giảm thiểu tối đa rủi ro thiên tai. Văn bản yêu cầu tăng cường công tác dự báo, triển khai sơ tán, đảm bảo an toàn trên biển và đất liền, kịp thời thông tin, hướng dẫn phòng ngừa và khắc phục hậu quả do bão gây ra.
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Phải kiên quyết kêu gọi, hướng dẫn tàu thuyền thoát khỏi khu vực nguy hiểm hoặc về nơi trú tránh an toàn, không để người dân ở lại trên tàu khi bão đổ bộ, đồng thời sơ tán khỏi lồng bè, khu nuôi trồng thủy sản tại biển, cửa sông, ven bờ.
- Thực hiện sơ tán người dân ra khỏi khu vực có nguy cơ sạt lở đất, lũ ống, lũ quét, ngập sâu; chủ động chuẩn bị vật tư, phương tiện, thiết bị, nhu yếu phẩm theo phương châm “bốn tại chỗ” để ứng phó khi sự cố xảy ra.
- Gia cố và bảo vệ nhà xưởng, công trình hạ tầng, đảm bảo hoạt động viễn thông, lưới điện không bị gián đoạn trước, trong, sau bão. Kiểm soát đi lại, phân luồng giao thông, hạn chế người dân ra đường trong thời điểm nguy hiểm.
- Bộ Nông nghiệp và Môi trường chịu trách nhiệm theo dõi, cung cấp thông tin dự báo đầy đủ, chính xác, chỉ đạo bảo đảm an toàn cho hệ thống đê điều, hồ chứa thủy lợi, sản xuất nông nghiệp.
- Giao Phó Thủ tướng trực tiếp giám sát việc triển khai; các bộ, ngành thành lập đoàn công tác phối hợp địa phương chỉ đạo ứng phó theo từng lĩnh vực cụ thể.
2.3 Tham khảo
Theo Điều 1 Công điện 117/CĐ-TTg ngày 20/07/2025: “…Bộ trưởng các Bộ, ngành, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chịu ảnh hưởng của bão tiếp tục tập trung chỉ đạo triển khai kịp thời công tác ứng phó với bão, mưa lũ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 112/CĐ-TTg ngày 19/07/2025 với tinh thần khẩn trương nhất, quyết liệt nhất…”Như vậy, có thể thấy, doanh nghiệp và tổ chức cần chủ động xây dựng kế hoạch dự phòng, phòng chống rủi ro thiên tai theo chỉ đạo mới nhất. Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Như vậy, có thể thấy các chính sách mới về quy trình cấp nước an toàn và ứng phó rủi ro thiên tai sẽ tạo ra cơ hội và thách thức lớn cho cộng đồng doanh nghiệp:
- Đánh giá tác động: Mức độ tuân thủ quy định kiểm soát chất lượng nước, lưu trữ dữ liệu, cũng như khả năng ứng phó thiên tai sẽ trở thành yếu tố then chốt đánh giá uy tín và năng lực vận hành bền vững của doanh nghiệp.
- Khuyến nghị: Doanh nghiệp khẩn trương rà soát quy trình nội bộ, đào tạo nhân sự về tiêu chuẩn an toàn nước, thiết lập hệ thống báo cáo, kiểm tra định kỳ. Chủ động xây dựng kế hoạch dự phòng, liên lạc thường xuyên với cơ quan chức năng và địa phương để nhận hướng dẫn kịp thời.
- Lưu ý về rủi ro pháp lý: Không tuân thủ hoặc chậm trễ trong cập nhật kế hoạch/phản hồi yêu cầu kiểm tra có thể dẫn tới chế tài xử phạt, đình chỉ hoạt động hoặc rủi ro nghiêm trọng về an toàn cộng đồng.
- Hướng dẫn các bước cần thực hiện:
- Thường xuyên kiểm tra, nâng cấp hệ thống xử lý nước, lắp đặt thiết bị lọc/khử trùng theo quy định mới.
- Báo cáo, lưu trữ hồ sơ, dữ liệu định kỳ đầy đủ theo mẫu thống nhất (Phụ lục IV, V, VI).
- Xây dựng đội phản ứng nhanh phòng ngừa thiên tai, lập phương án sơ tán người và bảo vệ tài sản;
- Phối hợp chặt chẽ với UBND xã, Sở Nông nghiệp và Môi trường trong mọi hoạt động có liên quan.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
