I. Mở đầu
Công văn 2541/CT-CS (ban hành ngày 18/07/2025) do Cục Thuế hướng dẫn về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với khoản thu nhập từ hàng mẫu không phải thanh toán cho nhà cung cấp nước ngoài. Công văn 15083/CHQ-GSQL (ban hành ngày 17/07/2025) do Cục Hải quan hướng dẫn quy trình xác định trước xuất xứ đối với Thiết bị cảm biến đo chất lượng không khí.
Trong bối cảnh doanh nghiệp gia tăng giao dịch quốc tế và nhận nhiều hàng hóa mẫu, chính sách thuế và quy định hải quan càng trở nên quan trọng nhằm đảm bảo tuân thủ và tối ưu hóa chi phí. Các văn bản này ra đời nhằm hướng dẫn cụ thể trường hợp phát sinh thu nhập nhận được dưới dạng hiện vật, cũng như làm rõ hồ sơ thủ tục xác định xuất xứ hàng hóa trong hoạt động xuất nhập khẩu, góp phần minh bạch quy trình quản lý thuế và hải quan.
Điều đáng chú ý là các quy định mới này sẽ tác động trực tiếp đến nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực điện tử, thiết bị gia dụng — những ngành thường xuyên nhận hàng mẫu hoặc cần áp dụng thủ tục xác định xuất xứ trước. Việc hiểu rõ nghĩa vụ và quyền lợi về thuế, cũng như chuẩn bị đầy đủ hồ sơ hải quan, sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro pháp lý và tận dụng tối đa ưu đãi từ chính sách quản lý nhà nước.
II. Nội dung chính
1. Công văn 2541/CT-CS năm 2025 về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản thu nhập nhận được đối với hàng mẫu không phải thanh toán do Cục Thuế ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Công văn số 2541/CT-CS do Cục Thuế ban hành ngày 18/07/2025 hướng dẫn xác định chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với khoản thu nhập phát sinh từ việc nhận hàng mẫu (bao gồm công cụ, dụng cụ, nguyên vật liệu, sản phẩm hoàn chỉnh) mà doanh nghiệp không phải thanh toán cho nhà cung cấp nước ngoài. Theo đó, trường hợp doanh nghiệp nhận được hàng mẫu mà không phải trả tiền sẽ không được áp dụng ưu đãi thuế TNDN đối với khoản thu nhập này, kể cả doanh nghiệp đang hoạt động tại địa bàn ưu đãi đầu tư.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Khoản thu nhập từ hàng mẫu không phải thanh toán được xác định là “thu nhập khác”: Theo Điều 3 Nghị định 218/2013/NĐ-CP, thu nhập này là khoản tài trợ bằng hiện vật nhận được và thuộc diện chịu thuế TNDN.
- Không được hưởng ưu đãi thuế TNDN đối với khoản thu nhập này: Căn cứ khoản 2 Điều 19 Nghị định 218/2013/NĐ-CP, các khoản thu nhập khác không liên quan trực tiếp đến hoạt động được ưu đãi sẽ không được áp dụng ưu đãi thuế (bao gồm cả trường hợp ưu đãi theo địa bàn).
- Xác định giá trị tính thuế với hàng mẫu: Giá trị hiện vật được xác định theo giá trị hàng hóa, dịch vụ tương đương tại thời điểm nhận (theo khoản 1 Điều 5, Điều 7 Thông tư 96/2015/TT-BTC).
- Doanh nghiệp cần lưu ý sự khác biệt giữa các loại thu nhập được ưu đãi và không ưu đãi: Thu nhập phát sinh từ nhận hàng mẫu không phải là thu nhập phát sinh từ dự án đầu tư đang được hưởng ưu đãi theo địa bàn hoặc lĩnh vực.
1.3 Tham khảo
– “Theo Điều 3, khoản 2 Điều 19 Nghị định 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật thuế thu nhập doanh nghiệp: “Thu nhập chịu thuế bao gồm các khoản tài trợ bằng tiền hoặc hiện vật nhận được. Không áp dụng ưu đãi thuế đối với các khoản thu nhập khác không liên quan trực tiếp đến hoạt động ưu đãi.””1
– “Theo khoản 1 Điều 5, Điều 7 Thông tư 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015: “Thu nhập khác gồm quà biếu, quà tặng bằng hiện vật; thu nhập nhận được bằng hiện vật từ các nguồn tài trợ… Giá trị hiện vật được xác định theo giá trị hàng hóa, dịch vụ tương đương tại thời điểm nhận.””2
Như vậy, có thể thấy các doanh nghiệp cần rà soát kỹ nguồn gốc thu nhập nhằm xác định chính xác nghĩa vụ thuế và quyền lợi ưu đãi. Xem văn bản chi tiết tại đây.
1 Điều 3, khoản 2 Điều 19 Nghị định 218/2013/NĐ-CP
2 Khoản 1 Điều 5, Điều 7 Thông tư 96/2015/TT-BTC
2. Công văn 15083/CHQ-GSQL năm 2025 đề nghị xác định trước xuất xứ đối với Thiết bị cảm biến đo chất lượng không khí do Cục Hải quan ban hành
2.1 Tóm tắt văn bản
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Theo Điều 3 và Phụ lục II Thông tư số 33/2023/TT-BTC ngày 31/5/2023 của Bộ Tài chính, doanh nghiệp phải cung cấp đầy đủ thông tin về quy trình sản xuất, tiêu chí xuất xứ và các tài liệu kèm theo khi đề nghị xác định trước xuất xứ. (Footnote: Điều 3, Phụ lục II Thông tư số 33/2023/TT-BTC)
- Hồ sơ của doanh nghiệp chưa xác định rõ tiêu chí xuất xứ cũng như chưa khai đủ các thông tin về quy trình sản xuất theo yêu cầu. Phụ lục II chỉ yêu cầu kê khai chi phí, không bắt buộc nêu quy trình sản xuất, nhưng việc bổ sung này có thể dẫn tới thiếu sót hoặc sai lệch thông tin.
- Cục Hải quan sẽ không xác nhận trước xuất xứ nếu hồ sơ không tuân thủ đúng các quy định về kê khai và xác định tiêu chí xuất xứ, ảnh hưởng trực tiếp đến thủ tục hải quan và ưu đãi thuế quan cho hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
- Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ quy định tại Thông tư 33/2023/TT-BTC và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, rõ ràng, nhất quán giữa các phụ lục và tài liệu kê khai trước khi gửi cơ quan hải quan.
2.3 Tham khảo
- Điều 3, Phụ lục II Thông tư số 33/2023/TT-BTC ngày 31/5/2023 của Bộ Tài chính, Quy định về xác định trước xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu:
“Hồ sơ đề nghị xác định trước xuất xứ gồm: Đơn đề nghị xác định trước xuất xứ, tài liệu về quy trình sản xuất, tiêu chí xuất xứ và các tài liệu liên quan.”
Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Như vậy, có thể thấy các doanh nghiệp cần rà soát kỹ nguồn gốc thu nhập, phân định rõ giữa khoản thu nhập được ưu đãi và không ưu đãi đối với hàng mẫu không phải thanh toán. Các doanh nghiệp điện tử, thiết bị gia dụng nên chủ động cập nhật chính sách thuế TNDN hiện hành và xác định chính xác giá trị hiện vật theo quy định mới để không bị truy thu hoặc bị xử phạt bổ sung.
- Khuyến nghị: Doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ xác định trước xuất xứ khi làm thủ tục nhập khẩu, xuất khẩu thiết bị, đảm bảo sự nhất quán giữa các tài liệu và các nội dung kê khai.
- Lưu ý rủi ro: Không tuân thủ quy định về hồ sơ xuất xứ hoặc kê khai thiếu/nêu sai giá trị hiện vật tặng, tài trợ có thể khiến doanh nghiệp mất quyền hưởng ưu đãi thuế hoặc gặp vấn đề pháp lý từ cơ quan quản lý.
- Bước thực hiện: Nghiên cứu kỹ Điều 3, khoản 2 Điều 19 Nghị định 218/2013/NĐ-CP, khoản 1 Điều 5, Điều 7 Thông tư 96/2015/TT-BTC về thuế TNDN; rà soát đầy đủ hồ sơ xác định trước xuất xứ theo Thông tư số 33/2023/TT-BTC; đồng thời liên hệ trực tiếp cơ quan thuế, hải quan hoặc chuyên gia pháp lý khi phát sinh vướng mắc.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
