Bản tin pháp lý – Ngày 27 tháng 7 năm 2025 – Danh mục: Xây dựng & vật liệu xây dựng

I. Mở đầu

Tuần qua, liên tiếp các văn bản pháp luật quan trọng trong lĩnh vực Xây dựng & vật liệu xây dựng đã được ban hành và hợp nhất, nhằm sửa đổi, bổ sung và làm rõ nhiều điểm mới trong thủ tục hành chính, chi phí dịch vụ công, phát triển đô thị thông minh và xử lý sự cố giao thông đường sắt.

• Quyết định 0506/QĐ-UBND công bố Danh mục thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực Nhà ở tại tỉnh Đắk Lắk, ngày 21/07/2025 (có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành).
• Thông tư 21/2025/TT-BXD về định mức chi phí dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải sử dụng ngân sách nhà nước, có hiệu lực từ 01/10/2025 (áp dụng từ năm tài chính 2026).
• Thông báo 382/TB-VPCP kết luận chỉ đạo xây dựng Nghị định về phát triển đô thị thông minh, ban hành ngày 21/07/2025, đặt thời hạn hoàn thành trước ngày 15/08/2025.
• Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất quy định về giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt do Bộ Xây dựng ban hành.

Bối cảnh và tầm quan trọng:

Trong bối cảnh chiến lược số hóa quản lý đô thị, phát triển nhà ở xã hội và nâng cao minh bạch dịch vụ công, các văn bản nêu trên nhằm đồng bộ hóa quy trình, tối giản hóa thủ tục, quy định rõ cơ chế tài chính và chi phí, đồng thời siết chặt trách nhiệm tổ chức, cá nhân trong quản lý, xử lý sự cố và đầu tư công nghệ mới. Điều đáng chú ý là nhiều cơ chế đặc thù, áp dụng thử nghiệm, thời gian xử lý rõ ràng và yêu cầu cập nhật thường xuyên quy trình nội bộ, giúp doanh nghiệp, tổ chức chủ động thích ứng.

Tác động đến doanh nghiệp:

Các quyết định và thông tư trên yêu cầu doanh nghiệp cần:

• Rà soát, cập nhật quy trình làm việc theo thủ tục hành chính mới (về đầu tư, điều chỉnh dự án nhà ở xã hội, miễn phí/lệ phí thủ tục, xác định rõ thời hạn giải quyết, tăng tính minh bạch).
• Áp dụng đúng định mức chi phí khi cung cấp dịch vụ sự nghiệp công (chi phí sản xuất chung: 42,72 %, chi phí quản lý: 36,72 %, lợi nhuận: 9,4 %).
• Tham gia chủ động vào xây dựng, triển khai cơ chế đô thị thông minh; cập nhật kết quả tổng kết các đề án, tham gia phản biện chính sách và phối hợp xử lý khó khăn phát sinh tại địa phương.
• Đối với doanh nghiệp lĩnh vực đường sắt: hoàn thiện các quy trình xử lý sự cố, hồ sơ, phân cấp trách nhiệm, đảm bảo tính sẵn sàng phối hợp và chủ động thực hiện thống kê báo cáo.

II. Nội dung chính

1. Quyết định 0506/QĐ-UBND năm 2025 công bố Danh mục thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực Nhà ở thuộc phạm vi chức năng quản lý và thẩm quyền giải quyết của Sở Xây dựng tỉnh Đắk Lắk

1.1 Tóm tắt văn bản

Ngày 21/07/2025, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk ban hành Quyết định số 0506/QĐ-UBND công bố Danh mục thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực Nhà ở thuộc phạm vi chức năng quản lý và thẩm quyền giải quyết của Sở Xây dựng tỉnh. Đây là động thái nhằm cụ thể hóa các quy định đặc thù mới liên quan đến phát triển nhà ở xã hội theo cơ chế, chính sách mới của Quốc hội và Chính phủ.

1.2 Những điểm cần lưu ý

• Danh mục thủ tục hành chính mới được công bố tập trung vào các thủ tục liên quan đến giao chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư và điều chỉnh quyết định liên quan dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Tất cả thủ tục này đều không thu phí/lệ phí khi thực hiện tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh.
• Thời hạn giải quyết từng thủ tục đã được quy định rõ ràng, dao động từ 22 ngày đến 52 ngày tùy tính chất, nguồn gốc dự án và quy trình phê duyệt đầu tư.
• Tất cả các thủ tục đều dựa trên các quy định mới nhất về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội theo Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội và Nghị định số 192/2025/NĐ-CP ngày 01/7/2025 của Chính phủ.
• Sở Xây dựng tỉnh Đắk Lắk có nghĩa vụ cập nhật, rà soát và công khai quy trình giải quyết các thủ tục mới, đảm bảo minh bạch và thuận tiện cho doanh nghiệp, tổ chức liên quan.
• Các quyết định giao chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc điều chỉnh quyết định chỉ có hiệu lực từ ngày các văn bản pháp luật liên quan có hiệu lực thi hành.

1.3 Tham khảo

• Theo Điều 1, 2, 3 Quyết định số 0506/QĐ-UBND ngày 21/07/2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk: “Công bố kèm theo Quyết định này Danh mục thủ tục hành chính mới ban hành lĩnh vực nhà ở thuộc phạm vi chức năng quản lý và thẩm quyền giải quyết của Sở Xây dựng… Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.”
• Theo khoản 1, 2 Điều 2 Quyết định số 0506/QĐ-UBND: “Sở Xây dựng có trách nhiệm cung cấp nội dung, quy trình giải quyết; rà soát quy trình nội bộ để công bố/ thay thế đảm bảo phù hợp quy định mới.”
• Căn cứ quan trọng bao gồm: Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội; Nghị định số 192/2025/NĐ-CP ngày 01/7/2025 của Chính phủ.

Xem văn bản chi tiết tại đây.

2. Thông tư 21/2025/TT-BXD về Định mức chi phí áp dụng cho dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên, thực hiện theo phương thức đặt hàng do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành

2.1 Tóm tắt văn bản

Thông tư 21/2025/TT-BXD được Bộ Xây dựng ban hành ngày 21/07/2025, có hiệu lực từ 01/10/2025 và áp dụng từ năm tài chính 2026. Thông tư quy định định mức chi phí sản xuất chung, chi phí quản lý, lợi nhuận cho dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên, thực hiện theo phương thức đặt hàng.

2.2 Những điểm cần lưu ý

• Phạm vi áp dụng rộng rãi: Thông tư áp dụng cho Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam, Công ty TNHH MTV Thông tin điện tử hàng hải Việt Nam và các tổ chức, cá nhân liên quan đến cung cấp dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải.¹
• Định mức chi phí cụ thể: Xác lập rõ tỷ lệ định mức chi phí sản xuất chung (42,72%), chi phí quản lý (36,72%) và lợi nhuận (9,40%).
• Phương pháp xác định chi phí: Chi phí sản xuất chung và chi phí quản lý được xác định dựa vào định mức tỷ lệ phần trăm (%) trên chi phí tiền lương của lao động trực tiếp sản xuất; lợi nhuận tính trên tổng chi phí sản xuất, kinh doanh.²
• Cơ chế rà soát, điều chỉnh linh hoạt: Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam có trách nhiệm rà soát, báo cáo Bộ Xây dựng để điều chỉnh định mức chi phí cho phù hợp với quy định pháp luật mới.³
• Hiệu lực đồng bộ với các văn bản liên quan: Nếu các văn bản pháp luật viện dẫn được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế thì áp dụng quy định mới nhất tương ứng.⁴
• Doanh nghiệp cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cần lưu ý: Áp dụng đúng định mức chi phí, phương pháp xác định, cũng như cập nhật, rà soát các căn cứ pháp lý song hành với các thay đổi liên quan.

2.3 Tham khảo

• Điều 1 Thông tư 21/2025/TT-BXD:
  “Thông tư này ban hành định mức chi phí áp dụng cho dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên, thực hiện theo phương thức đặt hàng”.
  Đối tượng áp dụng: “a) Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam. b) Công ty TNHH MTV Thông tin điện tử hàng hải Việt Nam. c) Các tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động cung cấp dịch vụ sự nghiệp công Thông tin duyên hải.”
• Điều 2 Thông tư 21/2025/TT-BXD:
  “Ban hành kèm theo Thông tư này các định mức chi phí: 1. Định mức chi phí sản xuất chung. 2. Định mức chi phí quản lý. 3. Định mức lợi nhuận.”
• Mục III Phụ lục Thông tư 21/2025/TT-BXD:
  Chi phí sản xuất chung: 42,72% trên chi phí tiền lương của lao động trực tiếp sản xuất. Chi phí quản lý: 36,72% trên chi phí tiền lương của lao động trực tiếp sản xuất. Lợi nhuận: 9,40% trên tổng chi phí sản xuất, kinh doanh.
• Điều 3 Thông tư 21/2025/TT-BXD:
  “Thông tư này có hiệu lực từ ngày 01/10/2025 và áp dụng từ năm tài chính 2026.”
  “Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam có trách nhiệm rà soát định mức chi phí… để báo cáo Bộ Xây dựng sửa đổi, bổ sung…”

Xem văn bản chi tiết tại đây.

3. Thông báo 382/TB-VPCP năm 2025 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng tại Phiên họp lần thứ nhất của Tổng công tác liên ngành điều phối xây dựng, triển khai đồng bộ đô thị thông minh

3.1 Tóm tắt văn bản

Thông báo 382/TB-VPCP đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trong quá trình phối hợp liên ngành phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam. Văn bản tổng hợp chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng về các nhiệm vụ trọng tâm: xây dựng Nghị định về phát triển đô thị thông minh, tổng kết đề án liên quan và hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm bảo đảm đồng bộ, hiệu quả từ Trung ương xuống địa phương. Văn phòng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương phối hợp chặt chẽ để đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên chuyển đổi số.

3.2 Những điểm cần lưu ý

• Xây dựng Nghị định về phát triển đô thị thông minh cần hoàn thành trước 15/8/2025. Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp cùng các Bộ, ngành, địa phương hoàn thiện dự thảo Nghị định, trong đó làm rõ tiêu chí, tiêu chuẩn, cơ chế phối hợp và các hình thức xã hội hóa.
  (Theo mục II.1.a, b, c, d Thông báo 382/TB-VPCP)
• Rà soát, tổng kết đề án phát triển đô thị thông minh giai đoạn 2018-2025. Các địa phương, Bộ ngành liên quan phối hợp đánh giá kết quả triển khai để kịp thời điều chỉnh kế hoạch giai đoạn tiếp theo.
  (Theo mục II.2 Thông báo 382/TB-VPCP; căn cứ Quyết định số 950/QĐ-TTg ngày 01/8/2018)
• Các thành viên Tổ công tác có trách nhiệm tham gia xây dựng chính sách, phản biện khoa học và kết nối chuyên gia – doanh nghiệp. Điều này nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đảm bảo tính thực tiễn, hiệu quả trong xây dựng đô thị thông minh.
  (Theo mục II.3.đ Thông báo 382/TB-VPCP)
• Các địa phương cập nhật, rà soát toàn bộ đề án, hoạt động chuyển đổi số, triển khai đô thị thông minh trên địa bàn. Chủ động phối hợp triển khai theo hướng dẫn chung từ cơ quan Trung ương.
  (Theo mục II.3.b, c Thông báo 382/TB-VPCP)
• Xử lý khó khăn, vướng mắc kịp thời thông qua Bộ Xây dựng để báo cáo Chính phủ hướng chỉ đạo tháo gỡ.
  (Theo mục II.4 Thông báo 382/TB-VPCP)

3.3 Tham khảo

Theo Điều I, II Thông báo 382/TB-VPCP năm 2025 của Văn phòng Chính phủ;Quyết định số 1413/QĐ-TTg ngày 30/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ về thành lập Tổ công tác liên ngành điều phối xây dựng, triển khai đồng bộ đô thị thông minh;
Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị;
Thông báo Kết luận số 30-KL/TGV ngày 13/6/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo;
Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 01/4/2025 Chính phủ sửa đổi Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW;
Quyết định số 950/QĐ-TTg ngày 01/8/2018 về Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018-2025.

Xem văn bản chi tiết tại đây.

4. Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất Thông tư quy định về giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt và phân tích, thống kê báo cáo về sự cố, tai nạn giao thông đường sắt do Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành

4.1 Tóm tắt văn bản

Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất các quy định về giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt; phân tích, thống kê và báo cáo về sự cố, tai nạn giao thông đường sắt. Văn bản này cập nhật các sửa đổi, bổ sung liên quan đến cơ chế tổ chức, phối hợp, trách nhiệm của các doanh nghiệp, cơ quan nhà nước và địa phương trong xử lý các trường hợp sự cố, tai nạn; đồng thời quy định chi tiết về báo cáo, hồ sơ, quy trình phân tích, khắc phục, bồi thường thiệt hại, quản lý dữ liệu thống kê liên quan đến sự cố, tai nạn đường sắt.

4.2 Những điểm cần lưu ý

• Cơ cấu tổ chức và phân cấp xử lý tai nạn: Theo quy định mới này, các doanh nghiệp kinh doanh kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị và đường sắt chuyên dùng chủ động thành lập Hội đồng giải quyết sự cố, tai nạn ngay khi có sự cố hoặc tai nạn xảy ra. Trường hợp tai nạn đặc biệt nghiêm trọng, Hội đồng giải quyết do Bộ Xây dựng hoặc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thành lập (theo khoản 1, 2, 3 Điều 5).
• Trình tự giải quyết, cứu hộ, khắc phục hậu quả: Quy định chi tiết trách nhiệm của trưởng tàu, lái tàu, trưởng ga trong sơ cứu người bị nạn, phòng vệ hiện trường, báo cáo cấp trên và phối hợp cứu hộ với các cơ quan chức năng. Hội đồng giải quyết có thẩm quyền huy động nguồn lực tại chỗ phục vụ cứu nạn, lập hồ sơ sự cố/tai nạn, bảo vệ hiện trường và phối hợp cùng cơ quan điều tra (Điều 9, 10, 12, 15, 16, 37).
• Phân loại mức độ tai nạn & thiệt hại: Tai nạn giao thông đường sắt được phân loại thành “ít nghiêm trọng”, “nghiêm trọng”, “rất nghiêm trọng” và “đặc biệt nghiêm trọng” dựa trên số lượng người bị thương, chết hoặc giá trị thiệt hại tài sản (từ 20 triệu đồng tới trên 1,5 tỷ đồng) (Điều 8).
• Báo cáo, lập hồ sơ, lưu trữ dữ liệu: Các vụ việc đều phải lập báo cáo, biên bản, sơ đồ hiện trường, báo cáo nhân viên liên quan, bảng thống kê và phải lưu trữ, cập nhật thường xuyên dữ liệu về sự cố, tai nạn để phục vụ phân tích, phòng ngừa và báo cáo định kỳ cho Bộ Xây dựng, Cục Đường sắt Việt Nam, UBND tỉnh (Điều 12, 23, 32, 33).
• Nguyên tắc phối hợp, khôi phục giao thông, bồi thường thiệt hại: Đảm bảo phối hợp liên ngành, không gây cản trở điều tra của cơ quan chức năng; thiệt hại được thống kê làm căn cứ bồi thường, giải quyết theo thỏa thuận giữa các bên hoặc theo kết luận của cơ quan pháp luật nếu không thỏa thuận được (Điều 18, 19, 29, 30).
• Cập nhật các mẫu biểu phục vụ quản lý: Bổ sung, chỉnh sửa các Phụ lục mẫu báo cáo sự cố/tai nạn, biên bản hiện trường, hồ sơ nhân viên, báo cáo thống kê để đồng bộ theo hệ thống phân cấp quản lý mới (hệ hai cấp).
• Phân định rõ trách nhiệm trong tổ chức, quản lý và giải quyết tai nạn: Phân chia thẩm quyền và nghĩa vụ giữa doanh nghiệp, chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương tới địa phương.
• Bổ sung các quy định về phân cấp, phân quyền: Văn bản hợp nhất lần này cập nhật các quy định mới từ Nghị định 33/2025/NĐ-CP, Nghị định 144/2025/NĐ-CP về phân cấp, phân quyền quản lý nhà nước trong xử lý sự cố, tai nạn giao thông đường sắt.

4.3 Tham khảo

– Điều 1 đến Điều 41, Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất các Thông tư về giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt
– Điều 8: Phân loại mức độ thiệt hại do tai nạn giao thông đường sắt
– Điều 12, 23, 32, 33: Quy định về lập, lưu trữ, báo cáo dữ liệu sự cố, tai nạn
– Điều 5, 6, 31, 37, 38: Trách nhiệm của Hội đồng giải quyết sự cố/tai nạn và Hội đồng phân tích
– Nghị định 33/2025/NĐ-CP, Nghị định 144/2025/NĐ-CP, Thông tư 09/2025/TT-BXD

Như vậy, có thể thấy các doanh nghiệp, tổ chức liên quan và lãnh đạo doanh nghiệp trong lĩnh vực đường sắt cần gấp rút rà soát, cập nhật quy chế nội bộ, quy trình xử lý sự cố, đào tạo nhân sự và chuẩn bị các tài liệu báo cáo thống kê để tuân thủ đúng theo Văn bản hợp nhất 11/VBHN-BXD năm 2025. Xem văn bản chi tiết tại đây.

III. Kết luận và nhận định

Đánh giá tác động: Các văn bản pháp luật này không chỉ tăng cường tính minh bạch, trách nhiệm của các sở ngành địa phương và doanh nghiệp, mà còn yêu cầu chuẩn hóa quy trình nội bộ, minh bạch hóa chi phí và phân cấp rõ trách nhiệm trong hướng dẫn, xử lý sự cố chuyên ngành.

Khuyến nghị cho doanh nghiệp: Để chủ động thích ứng, doanh nghiệp cần ngay lập tức rà soát, cập nhật hồ sơ, quy trình nội bộ theo các yêu cầu mới; tham gia đầy đủ vào các tổ công tác, phản biện chính sách và phối hợp chặt với các cơ quan chức năng khi triển khai dự án.

Lưu ý về rủi ro pháp lý: Doanh nghiệp cần lưu ý về áp dụng đúng thời hạn hiệu lực, kiểm soát rủi ro khi chưa có hướng dẫn chi tiết dưới luật (với cơ chế đặc thù), chủ động chuẩn bị kịch bản tuân thủ.

• Nghiên cứu kỹ các quy định về miễn phí/lệ phí thủ tục để không phát sinh chi phí không phù hợp.
• Đảm bảo báo cáo thống kê, lưu trữ số liệu và lập biên bản sự cố theo mẫu mới nhất.
• Nắm rõ phân cấp trách nhiệm giữa doanh nghiệp và chính quyền địa phương, tránh lạm quyền hoặc bỏ sót nghĩa vụ pháp lý.

Hướng dẫn thực hiện:

1. Tổ chức đào tạo nội bộ về những điểm mới trong thủ tục hành chính và cơ chế chi phí.
2. Xây dựng quy trình rà soát, trình ký các văn bản, báo cáo liên quan đúng quy định mới (đặc biệt với các thủ tục đầu tư, dịch vụ công và sự cố đường sắt).
3. Chuẩn bị phương án phối hợp, kết nối với các cơ quan bộ ngành trong quá trình chuyển đổi số, phát triển đô thị thông minh và xử lý sự cố chuyên ngành.
4. Thường xuyên cập nhật hướng dẫn, văn bản dưới luật từ Bộ Xây dựng, UBND tỉnh/thành phố, Văn phòng Chính phủ.

Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.