I. Mở đầu
Bản tin pháp lý ngày 25/07/2025 điểm lại một loạt văn bản quy phạm pháp luật mới nhất trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và khoa học công nghệ có hiệu lực trong tháng 7-8/2025.
- Quyết định 45/2025/QĐ-UBND của UBND TP. Hà Nội về định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Hiệu lực từ 02/08/2025.
- Quyết định 2101/QĐ-BGDĐT sửa đổi Chuẩn chương trình đào tạo về vi mạch bán dẫn trình độ đại học, thạc sĩ. Hiệu lực từ 22/07/2025.
- Quyết định 0503/QĐ-UBND tỉnh Đắk Lắk về danh mục thủ tục hành chính, có hiệu lực cùng ngày ký 21/07/2025.
- Công văn 4222/BGDĐT-GDĐH về đối sánh phổ điểm một số tổ hợp điểm thi THPT năm 2025.
- Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT phê duyệt Khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ về đường sắt tốc độ cao (thời gian 2026-2028).
Các văn bản này phản ánh nỗ lực cập nhật, điều chỉnh chính sách để cải thiện chất lượng giáo dục, nâng tầm quản trị dịch vụ công và thúc đẩy phát triển công nghệ.
Điều đáng chú ý là, việc siết chặt tiêu chí tuyển sinh, công khai hóa quy trình tuyển chọn, đơn giản thủ tục hành chính và bổ sung cơ chế định mức sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp trong lĩnh vực giáo dục, các đơn vị sự nghiệp công lập, trường đại học, nhà đầu tư về nghiên cứu phát triển cũng như các tổ chức ngoài công lập.
Trong bối cảnh đổi mới và hội nhập quốc tế, các quy định mới này sẽ góp phần minh bạch hoạt động quản lý, đồng thời mở rộng cơ hội cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn lực chất lượng, hưởng lợi từ các ưu đãi, đồng thời đòi hỏi tuân thủ chặt chẽ hơn với các tiêu chuẩn mới về tài chính, chuyên môn và công nghệ.
II. Nội dung chính
1. Quyết định 45/2025/QĐ-UBND quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ của Thành phố Hà Nội
1.1 Tóm tắt văn bản
Ngày 23/07/2025, Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội ban hành Quyết định 45/2025/QĐ-UBND về việc quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ tại địa bàn thành phố. Văn bản tập trung đặt ra các định mức áp dụng cho: hoạt động khoa học và công nghệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, đào tạo và bồi dưỡng chuyên môn. Các định mức cụ thể được quy định chi tiết tại hệ thống phụ lục từ I đến VIII ban hành kèm theo quyết định này. Quyết định có hiệu lực từ ngày 02/08/2025.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Phạm vi áp dụng rộng: Quyết định áp dụng cho tất cả các đơn vị sử dụng ngân sách Nhà nước để thực hiện dịch vụ sự nghiệp công về khoa học và công nghệ, đồng thời khuyến khích áp dụng cho đơn vị ngoài công lập.
- Quy định chi tiết về định mức: Văn bản phân tách rõ định mức cho từng nhóm dịch vụ như hỗ trợ phát triển thị trường, ươm tạo doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, kiểm định – hiệu chuẩn – thử nghiệm phương tiện đo, xây dựng tiêu chuẩn cơ sở, đào tạo về sở hữu trí tuệ, v.v…, cùng đầy đủ định mức về lao động, máy móc, thiết bị và vật tư.
- Tính bắt buộc và hướng dẫn thực hiện: Theo quy định, các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan phải tuân thủ nghiêm chỉnh các định mức, sử dụng làm căn cứ để lập dự toán, xác định chi phí, xây dựng phương án giá hoặc quản lý chi tiêu.
- Liên kết chặt chẽ các quy định hiện hành: Quyết định dựa trên cơ sở các văn bản luật về ngân sách, tổ chức chính quyền, các nghị định về giao nhiệm vụ – đặt hàng, các thông tư hướng dẫn xây dựng định mức kinh tế – kỹ thuật cũng như quy trình chuyên ngành (ví dụ: Thông tư 21/2019/TT-BKHCN, Quyết định 870/QĐ-BKHCN…).
- Cập nhật tiêu chuẩn nghề nghiệp và phân loại lao động: Định mức phân biệt rõ yếu tố lao động trực tiếp, gián tiếp; mã số, bậc chức danh cán bộ thực hiện phù hợp với các tiêu chuẩn chuyên môn ngành khoa học công nghệ và đào tạo.
1.3 Tham khảo
Theo Điều 1, 2, 3, 4 Quyết định 45/2025/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội:
“Quyết định này quy định định mức kinh tế – kỹ thuật dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ (bao gồm hoạt động khoa học và công nghệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, đào tạo bồi dưỡng chuyên môn) của Thành phố Hà Nội. Quyết định này áp dụng cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan và có hiệu lực kể từ ngày 02/08/2025.”1
1: Điều 1, 2, 3, 4 Quyết định 45/2025/QĐ-UBND – Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội
Xem văn bản chi tiết tại đây.
2. Quyết định 2101/QĐ-BGDĐT năm 2025 sửa đổi Chuẩn chương trình đào tạo về vi mạch bán dẫn trình độ đại học, thạc sĩ do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành
2.1 Tóm tắt văn bản
Quyết định số 2101/QĐ-BGDĐT ngày 22/07/2025 được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành nhằm sửa đổi Chuẩn chương trình đào tạo về vi mạch bán dẫn cho bậc đại học, thạc sĩ. Điểm thay đổi trọng tâm liên quan đến mục 2.3.1 về tiêu chí tuyển sinh, quy định rõ đối tượng tuyển sinh, mức điểm xét tuyển và các điều kiện chuyển đổi giữa các chương trình đào tạo (CTĐT).
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Siết chặt tiêu chí tuyển sinh: Theo quy định mới, thí sinh tốt nghiệp THPT nộp xét tuyển vào chương trình vi mạch bán dẫn cần có môn Toán trong tổ hợp xét tuyển và ít nhất một môn Khoa học tự nhiên phù hợp. Ngoài ra, phải thuộc 25 % thí sinh có điểm tổ hợp cao nhất toàn quốc và 20 % thí sinh có điểm Toán cao nhất (theo số liệu Bộ GDĐT công bố hàng năm). Điều này đòi hỏi nguồn đầu vào chất lượng cao hơn cho lĩnh vực đào tạo trọng yếu này.
- Quy định rõ với người chuyển ngành và tốt nghiệp đại học: Đối với người đã có bằng tốt nghiệp đại học phù hợp, điểm trung bình tích lũy phải đạt từ 2,8/4 trở lên (hoặc tương đương). Với sinh viên chuyển chương trình, yêu cầu điểm trung bình tích lũy từ 2,5/4 và đáp ứng điều kiện đầu vào như thí sinh THPT.
- Hiệu lực tức thời: Quyết định 2101/QĐ-BGDĐT có hiệu lực kể từ ngày ký, tức 22/07/2025. Các cơ sở đào tạo cần kịp thời cập nhật, điều chỉnh quy chế tuyển sinh và đào tạo phù hợp quy định mới để tránh rủi ro pháp lý và bảo đảm chuẩn đầu ra.
2.3 Tham khảo
Theo Điều 1 Quyết định số 2101/QĐ-BGDĐT ngày 22/07/2025: “Sửa đổi Mục 2.3.1 của Chuẩn chương trình đào tạo về vi mạch bán dẫn trình độ đại học, thạc sĩ ban hành kèm theo Quyết định số 1314/QĐ-BGDĐT ngày 13 tháng 5 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Chuẩn chương trình đào tạo về vi mạch bán dẫn trình độ đại học, thạc sĩ…”.
Theo Điều 2 Quyết định số 2101/QĐ-BGDĐT ngày 22/07/2025: “Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.”
Xem văn bản chi tiết tại đây: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Giao-duc/Quyet-dinh-2101-QD-BGDDT-2025-sua-doi-Chuan-chuong-trinh-dao-tao-vi-mach-ban-dan-trinh-do-dai-hoc-666186.aspx.
3. Quyết định 0503/QĐ-UBND năm 2025 công bố Danh mục thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung và thủ tục hành chính bị bãi bỏ thuộc phạm vi, chức năng quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk
3.1 Tóm tắt văn bản
Quyết định này do UBND tỉnh Đắk Lắk ban hành ngày 21/07/2025, nhằm công bố Danh mục thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung và các thủ tục hành chính bị bãi bỏ thuộc thẩm quyền quản lý của Sở Giáo dục và Đào tạo. Danh mục này bao gồm các thủ tục hành chính cấp tỉnh, cấp xã và cấp huyện, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp, hỗ trợ giáo viên và học sinh.
3.2 Những điểm cần lưu ý
- Các thủ tục hành chính liên quan đến chính sách hỗ trợ cho học sinh, giáo viên, tuyển sinh và chuyển trường được sửa đổi, bổ sung, theo các Thông tư và Nghị định mới nhất, tiếp tục đặt trọng tâm hỗ trợ nhóm đối tượng yếu thế như người khuyết tật, học sinh dân tộc thiểu số và giáo viên tại địa bàn có khu công nghiệp.
(Tham khảo: Thông tư số 10/2025/TT-BGDĐT ngày 12/6/2025; Nghị định số 142/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025) - Bãi bỏ các thủ tục về hoạt động giáo dục kỹ năng sống và công nhận đơn vị học tập không còn phù hợp với quy định pháp luật mới, nhằm giảm tải và đơn giản hóa quy trình hành chính cho các cơ sở giáo dục và doanh nghiệp trong lĩnh vực liên quan.
(Tham khảo: Nghị định số 125/2025/NĐ-CP ngày 11/6/2025; Nghị quyết số 190/2025/NQ-QH ngày 19/02/2025) - Hiệu lực áp dụng từ ngày ký ban hành với tính ràng buộc cao đối với các đơn vị liên quan, các phòng ban và cơ sở giáo dục có nghĩa vụ công khai và thực hiện đúng quy trình niêm yết, rà soát cập nhật theo Danh mục mới.
(Theo Điều 3 Quyết định số 0503/QĐ-UBND ngày 21/7/2025)
3.3 Tham khảo
- Theo Điều 1, 2, 3 Quyết định số 0503/QĐ-UBND ngày 21/7/2025 của UBND tỉnh Đắk Lắk: “Công bố kèm theo Quyết định này Danh mục thủ tục hành chính được sửa đổi, bổ sung và thủ tục hành chính bị bãi bỏ… Giao Sở Giáo dục và Đào tạo niêm yết, cập nhật nội dung.”
- Theo Khoản 2 Điều 2 Quyết định số 0503/QĐ-UBND: “Sở Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm rà soát quy trình nội bộ giải quyết thủ tục hành chính để tham mưu quy trình mới, sửa đổi, bổ sung…”
- Căn cứ pháp lý: Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 16/6/2025; Nghị định số 63/2010/NĐ-CP; Thông tư số 02/2017/TT-VPCP; Thông tư số 10/2025/TT-BGDĐT; Nghị định số 125/2025/NĐ-CP.
Doanh nghiệp, tổ chức, trường học trên địa bàn tỉnh cần chủ động rà soát thủ tục liên quan để đảm bảo tuân thủ các quy định mới nhất. Xem văn bản chi tiết tại đây.
4. Công văn 4222/BGDĐT-GDĐH về đối sánh phổ điểm một số tổ hợp điểm thi trung học phổ thông năm 2025, điểm học tập bậc trung học phổ thông do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành
4.1 Tóm tắt văn bản
Bộ Giáo dục và Đào tạo (“Bộ GDĐT”) ban hành Công văn số 4222/BGDĐT-GDĐH ngày 21/07/2025 cung cấp phổ điểm các tổ hợp điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông (“THPT”) và điểm học tập bậc THPT để hỗ trợ các cơ sở đào tạo xác định điểm chênh lệch, đối sánh điểm giữa các tổ hợp xét tuyển vào đại học, cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non. Văn bản đính kèm các phụ lục về (i) biểu đồ đối sánh phổ điểm các năm 2023-2025; (ii) bảng bách phân vị tổng điểm các tổ hợp thi; (iii) số liệu tương quan giữa điểm thi tốt nghiệp THPT và điểm học tập tại trường THPT.
4.2 Những điểm cần lưu ý
- Các cơ sở đào tạo có trách nhiệm xây dựng và công khai quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các tổ hợp xét tuyển dựa trên dữ liệu phổ điểm, bách phân vị và đặc thù từng ngành/nhóm ngành, tuân thủ đúng kế hoạch tuyển sinh.
Ví dụ: Nếu điểm trúng tuyển tổ hợp gốc là 25/30 thì chỉ quy đổi tương ứng tổ hợp đó với kết quả kỳ thi riêng, không “bắc cầu” sang các tổ hợp khác. - Trường hợp sử dụng kết quả các kỳ thi riêng hoặc các phương thức khác, cơ sở đào tạo chỉ quy đổi điểm giữa tổ hợp gốc có hệ số tương quan cao nhất và không xây dựng quan hệ “bắc cầu” giữa nhiều tổ hợp.
- Ngoài ra, các trường tổ chức kỳ thi độc lập cần xác định tổ hợp môn thi phù hợp với bài thi riêng và làm rõ “tổ hợp gốc” để làm cơ sở quy đổi, đồng thời hỗ trợ, hướng dẫn các đơn vị khác khi cần thiết.
- Tương quan giữa điểm thi tốt nghiệp THPT và điểm trung bình học tập THPT năm 2025 được công khai để hỗ trợ xây dựng quy đổi điểm trúng tuyển, ngưỡng đầu vào phù hợp từng ngành/chương trình đào tạo.
- Các cơ sở đào tạo phải thông báo công khai, minh bạch đến thí sinh và giải đáp thắc mắc liên quan tới quy đổi điểm, đảm bảo thực hiện tuyển sinh công bằng, minh bạch.
4.3 Tham khảo
Theo Công văn số 4222/BGDĐT-GDĐH ngày 21/07/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo: “Cơ sở đào tạo chủ động xây dựng và công bố quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các tổ hợp xét tuyển theo đúng kế hoạch… (Trích Điều 1, Công văn số 4222/BGDĐT-GDĐH ngày 21/07/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo)”.1Như vậy, có thể thấy, việc đối sánh phổ điểm nhằm minh bạch hóa xét tuyển và bảo đảm quyền lợi thí sinh cũng như uy tín tuyển sinh của cơ sở đào tạo. Xem văn bản chi tiết tại đây.
5. Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT năm 2025 phê duyệt Khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành
5.1 Tóm tắt văn bản
Quyết định số 2081/QĐ-BGDĐT ngày 21/07/2025 phê duyệt Khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ với chủ đề nghiên cứu cơ sở khoa học, lựa chọn tiêu chuẩn và đề xuất giải pháp kỹ thuật cho thiết kế, chế tạo, thử nghiệm kết cấu hạ tầng công trình đường sắt tốc độ cao. Chương trình sẽ được triển khai trong giai đoạn 2026-2028, do Trường Đại học Giao thông vận tải chủ trì, hướng đến nâng cao năng lực nghiên cứu, đào tạo và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam.
5.2 Những điểm cần lưu ý
- Xác lập cơ sở pháp lý và khoa học: Khung chương trình làm rõ tiêu chuẩn kỹ thuật thiết yếu cho thiết kế, thi công, kiểm định, đánh giá chất lượng các kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao, đồng thời đề xuất quy trình chuyển giao công nghệ phù hợp với bối cảnh Việt Nam.
- Hỗ trợ doanh nghiệp và cơ quan thực hiện dự án đường sắt tốc độ cao: Doanh nghiệp và chủ đầu tư trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng giao thông cần lưu ý bộ tiêu chí kỹ thuật, giải pháp chế tạo – thử nghiệm dầm cầu, đường ray không đá ba lát, quy trình công nghệ sản xuất, nghiệm thu nhằm tối ưu chi phí và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.
- Thời gian triển khai và sản phẩm đầu ra: Chương trình dự kiến thực hiện trong 3 năm (2026-2028), yêu cầu hoàn thành 8 bài báo quốc tế, 16 bài trong nước, các bộ hồ sơ thiết kế; đồng thời đào tạo tối thiểu 8 thạc sĩ hoặc nghiên cứu sinh chuyên ngành liên quan.
- Tác động đến thương mại hóa và chuyển giao công nghệ: Kết quả nghiên cứu là cơ sở cho các doanh nghiệp tiếp nhận, ứng dụng và phát triển công nghệ trong lĩnh vực đường sắt tốc độ cao, góp phần giảm chi phí nhập khẩu và chủ động nguồn nhân lực công nghệ.
5.3 Tham khảo
- Theo Điều 1 Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT năm 2025: “Phê duyệt Chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ ‘Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn, lựa chọn danh mục tiêu chuẩn và đề xuất giải pháp kỹ thuật cho thiết kế, chế tạo, thử nghiệm một số kết cấu hạ tầng công trình đường sắt tốc độ cao…’”[1]
- Theo Điều 2 Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT năm 2025: “Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin có nhiệm vụ hướng dẫn tổ chức chủ trì tổ chức thực hiện Chương trình…”[2]
- Theo Quy định tại Thông tư số 09/2018/TT-BGDĐT ngày 11/4/2016: “Quy định về quản lý đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ của Bộ Giáo dục và Đào tạo”[3]
- Theo Điều 6 Khung chương trình khoa học và công nghệ cấp bộ kèm theo Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT: “Thời gian thực hiện chương trình: 03 năm từ tháng 01 năm 2026 đến tháng 12 năm 2028.”[4]
[1][2][4] Quyết định 2081/QĐ-BGDĐT năm 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
[3] Thông tư số 09/2018/TT-BGDĐT ngày 11/4/2016 của Bộ trưởng Bộ GDĐT.
Để tìm hiểu đầy đủ nội dung, xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Qua các cập nhật pháp lý nêu trên, có thể thấy xu hướng siết chặt tiêu chuẩn đầu vào, chuẩn hóa quy trình quản lý và khuyến khích ứng dụng công nghệ – chuyển đổi số trong giáo dục và khoa học công nghệ.
- Tác động: Doanh nghiệp, trường đại học cần lập kế hoạch rà soát, điều chỉnh quy trình xét tuyển, phương án xây dựng định mức, bố trí nguồn lực phù hợp với các định mức, tiêu chuẩn và thủ tục mới.
- Khuyến nghị: Chủ động cập nhật, phổ biến thông tin và đào tạo về các quy định mới cho cán bộ nhân sự, phòng đào tạo, phòng tài chính; hoàn thiện quy trình nội bộ theo Đề mục, Hướng dẫn và Phụ lục nêu tại các quyết định.
- Rủi ro pháp lý: Doanh nghiệp cần tuân thủ đúng quy trình lập dự toán, nghiệm thu, giải trình định mức, minh bạch quy đổi điểm thi – điểm học tập để tránh bị xử phạt do sai phạm hoặc không đáp ứng chuẩn đầu ra.
- Bước cần thực hiện:
- Rà soát toàn bộ các thủ tục hành chính, quy trình nội bộ theo Danh mục mới được công bố;
- Tham vấn chuyên gia hoặc bộ phận pháp chế về các định mức kinh tế – kỹ thuật, tiêu chí xét tuyển, bồi dưỡng để cập nhật kịp thời;
- Chủ động phối hợp cơ quan quản lý khi triển khai thử nghiệm/chuyển giao công nghệ mới hoặc đăng ký dự án ứng dụng.
Lưu ý: Một số quy định có hiệu lực ngay từ ngày ký, các đơn vị liên quan cần triển khai đồng bộ, tránh chậm trễ làm phát sinh tranh chấp hoặc ảnh hưởng tới chất lượng hoạt động dịch vụ – đào tạo.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.