I. Mở đầu
Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất các quy định về đăng ký phương tiện giao thông đường sắt và di chuyển phương tiện giao thông đường sắt trong trường hợp đặc biệt. Văn bản được ban hành trên cơ sở kế thừa Thông tư 14/2023/TT-BGTVT và sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 09/2025/TT-BXD, chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.
Bên cạnh đó, Công điện 113/CĐ-TTg ngày 19/07/2025 được Thủ tướng Chính phủ ban hành nhằm chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương triển khai đồng bộ giải pháp thúc đẩy vận tải đường thủy nội địa và ven biển, nâng cao năng lực vận tải và phát triển ngành logistics vận tải tại Việt Nam.
Trong bối cảnh ngành vận tải và logistics ngày càng đóng vai trò then chốt với sự phát triển kinh tế – xã hội, loạt quy định mới này đặt mục tiêu đồng bộ hóa quản lý phương tiện, quy trình đăng ký cũng như nâng cao hiệu quả vận hành, tận dụng tối đa tiềm năng vận tải vùng và giảm chi phí cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải, logistics cần chủ động cập nhật, rà soát quy trình nội bộ để đảm bảo tuân thủ các yêu cầu pháp lý mới kể từ năm 2025.
II. Nội dung chính
1. Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025 hợp nhất Thông tư quy định về đăng ký phương tiện giao thông đường sắt, di chuyển phương tiện giao thông đường sắt trong trường hợp đặc biệt do Bộ Xây dựng ban hành
1.1 Tóm tắt văn bản
Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025 đã hợp nhất các quy định về đăng ký phương tiện giao thông đường sắt, cũng như di chuyển phương tiện giao thông đường sắt trong trường hợp đặc biệt. Văn bản kế thừa nội dung từ Thông tư 14/2023/TT-BGTVT và sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 09/2025/TT-BXD, đồng bộ hóa các quy định liên quan về quản lý đăng ký, cấp, cấp lại, thu hồi, xóa Giấy chứng nhận đăng ký phương tiện trong lĩnh vực đường sắt quốc gia, đường sắt chuyên dùng, đường sắt đô thị và di chuyển trong các trường hợp đặc biệt.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Phân cấp thẩm quyền cấp, cấp lại, thu hồi, xóa Giấy chứng nhận đăng ký phương tiện đường sắt cho Cục Đường sắt Việt Nam (đường sắt quốc gia) và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (đường sắt chuyên dùng, đô thị) từ ngày 01/01/2025.1
- Hồ sơ đăng ký, cấp lại, thu hồi/xóa quy định chi tiết, gồm đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, chất lượng, bảo vệ môi trường…
- Quy trình tiếp nhận – xử lý hồ sơ trực tiếp, trực tuyến hoặc qua bưu điện, với thời hạn giải quyết rõ ràng (cấp mới/cấp lại: 03 ngày làm việc; trường hợp mất GCN: xác nhận trong 01 ngày, cấp lại tối đa 30 ngày).
- Quy định về số đăng ký, vị trí, màu sắc, kích thước của ký hiệu trên phương tiện đảm bảo quản lý đồng bộ, nhất quán và dễ nhận biết.2
- Thiết lập chế độ báo cáo thống kê định kỳ (từ 15 – 30/12 hằng năm) về tình hình đăng ký, cấp lại, thu hồi, biến động số lượng phương tiện, kèm theo mẫu biểu tại phụ lục văn bản.
- Quy định chi tiết việc di chuyển phương tiện trong trường hợp đặc biệt (phục vụ kiểm tra, thử nghiệm, phòng chống thiên tai, nhiệm vụ khẩn cấp…) và yêu cầu trách nhiệm phối hợp giữa chủ sở hữu, doanh nghiệp hạ tầng và cơ quan quản lý.3
- Điều khoản chuyển tiếp: Các phương tiện đã đăng ký trước ngày 01/09/2023 được giữ nguyên số đăng ký; việc phân quyền thực hiện ở địa phương chính thức từ ngày 01/01/2025.
1.3 Tham khảo
- Theo Điều 4, 5, 6, 7, 8, 9 Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025: Quy định thủ tục, hồ sơ, thẩm quyền cấp, cấp lại, thu hồi, xóa Giấy chứng nhận đăng ký phương tiện.
- Theo Điều 10, 11, 12 Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025: Quy định về số đăng ký, vị trí, màu sắc, kích thước ký hiệu trên phương tiện.
- Theo Điều 13 Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025: Chế độ báo cáo, biểu mẫu, nội dung và thời hạn báo cáo định kỳ.
- Theo Điều 14, 15, 19 Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025: Các trường hợp đặc biệt và quy trình di chuyển phương tiện, trách nhiệm liên quan.
1 Theo khoản 2 Điều 5 Văn bản hợp nhất và hướng dẫn chi tiết tại Thông tư 09/2025/TT-BXD;
2 Theo Điều 10, 11, 12 Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025;
3 Theo Điều 14, 15 và 19 Văn bản hợp nhất 10/VBHN-BXD năm 2025;
Doanh nghiệp cần rà soát, cập nhật quy trình quản lý phương tiện của mình để đảm bảo phù hợp quy định mới. Xem văn bản chi tiết tại đây.
2. Công điện 113/CĐ-TTg năm 2025 thực hiện giải pháp phát triển hiệu quả vận tải đường thủy thúc đẩy phát triển logistics trong lĩnh vực vận tải do Thủ tướng Chính phủ điện
2.1 Tóm tắt văn bản
Công điện 113/CĐ-TTg ngày 19/07/2025 do Thủ tướng Chính phủ ban hành nhằm chỉ đạo các Bộ, ngành và địa phương triển khai các giải pháp phát triển vận tải đường thủy nội địa và ven biển, qua đó thúc đẩy ngành logistics vận tải. Công điện đặt trọng tâm vào khai thác tối đa lợi thế đường thủy, tăng liên kết vùng, nâng cao năng lực vận tải, giảm chi phí logistics, phát triển kinh tế bền vững, đảm bảo mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Rà soát, sửa đổi pháp luật và hoàn thiện quy hoạch: Yêu cầu các Bộ tập trung sửa đổi các quy phạm pháp luật liên quan động viên xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện, nguồn nhân lực vận tải thủy; cập nhật quy hoạch bảo đảm tính liên thông các phương thức vận tải (hoàn thành trong tháng 9/2025).
Theo điểm a, b khoản 1 Công điện 113/CĐ-TTg ngày 19/07/2025. - Cải cách hành chính, kiên kết đầu tư, phát triển khoa học công nghệ: Đẩy mạnh cải cách thủ tục trong lĩnh vực vận tải thủy, tăng cường ứng dụng công nghệ và phối hợp lập danh mục ưu tiên đầu tư các cảng, bến trọng điểm bằng nguồn xã hội hóa/kết hợp đầu tư công.
Theo điểm c, d khoản 1 Công điện 113/CĐ-TTg ngày 19/07/2025. - Bố trí vốn và cơ chế ưu đãi: Chủ động bố trí vốn đầu tư công trung hạn 2026-2030 cho dự án trọng điểm vận tải thủy, nghiên cứu cơ chế thu hút đầu tư tư nhân và chính sách ưu đãi thuế/phí/vốn vay cho doanh nghiệp vận tải thủy.
Theo khoản 2 Công điện 113/CĐ-TTg ngày 19/07/2025. - Đảm bảo an ninh trật tự và kết nối logistics: Địa phương phối hợp đảm bảo an ninh giao thông, tích hợp quy hoạch logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa vận tải thủy vào quy hoạch sử dụng đất.
Theo khoản 4, 7 Công điện 113/CĐ-TTg ngày 19/07/2025. - Đơn giản thủ tục đất đai, môi trường: Yêu cầu đơn giản hóa, cắt giảm thời gian thủ tục giao đất, cho thuê đất, thẩm định môi trường để kịp tiến độ dự án hạ tầng cảng, bến thuỷ nội địa.
Theo khoản 6 Công điện 113/CĐ-TTg ngày 19/07/2025.
2.3 Tham khảo
- Điều 1–9 Công điện 113/CĐ-TTg ngày 19/07/2025 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện giải pháp phát triển hiệu quả vận tải đường thủy thúc đẩy logistics lĩnh vực vận tải.
Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Như vậy, hệ thống quy định mới về đăng ký phương tiện giao thông đường sắt và giải pháp phát triển hiệu quả vận tải đường thủy có tác động thiết thực về mặt quản lý, vận hành và chiến lược phát triển doanh nghiệp ngành logistics, vận tải tại Việt Nam. Doanh nghiệp cần lưu ý rà soát, thay đổi quy trình quản lý phương tiện, hồ sơ pháp lý liên quan, đồng thời chủ động nghiên cứu, tận dụng các chính sách ưu đãi mới về đầu tư, thuế và nguồn vốn để đón đầu cơ hội phát triển và mở rộng thị phần.
- Đánh giá tác động: Các quy định mới giúp minh bạch hóa quy trình, nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời đòi hỏi doanh nghiệp cập nhật kịp thời để giảm thiểu rủi ro về chế tài khi vận hành phương tiện, khai báo hoặc thực hiện thủ tục hành chính không đúng chuẩn.
- Khuyến nghị: Doanh nghiệp nên nhanh chóng tổ chức tập huấn, cập nhật mẫu biểu hồ sơ, rà soát các hợp đồng dịch vụ logistics và chính sách đầu tư phương tiện cho phù hợp khung pháp lý mới.
- Lưu ý rủi ro pháp lý: Việc không tuân thủ đúng trình tự đăng ký, cấp lại, thu hồi hoặc báo cáo định kỳ có thể dẫn đến xử lý vi phạm, bị thu hồi giấy chứng nhận và các chế tài khác.
- Hướng dẫn thực hiện: Tổ chức rà soát lại toàn bộ quy trình quản lý, chuẩn bị sẵn hồ sơ chứng minh quyền sở hữu phương tiện, phối hợp với cơ quan quản lý địa phương và xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp từ trước ngày 01/01/2025.
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
