I. Mở đầu
Quyết định 515/QĐ-VPCP năm 2025 được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ ký ban hành ngày 19/07/2025, có hiệu lực từ 01/08/2025. Quyết định này quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các Vụ, Cục trực thuộc Văn phòng Chính phủ và thay thế các văn bản trước đó về tổ chức bộ máy hành chính.
Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025 do Văn phòng Quốc hội ban hành, hợp nhất toàn bộ các quy định của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2013, sửa đổi bổ sung 2025), có hiệu lực từ 16/06/2025 – tạo nền tảng pháp lý cơ bản và cao nhất của hệ thống pháp luật Việt Nam.
Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025 hợp nhất các Thông tư liên tịch về việc phối hợp trình tự, thủ tục rút ngắn thời gian thử thách cho người được tha tù trước thời hạn, người hưởng án treo. Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2025.
Trong bối cảnh cải cách mạnh mẽ bộ máy hành chính nhà nước, hệ thống pháp luật liên tục cập nhật, hoàn thiện nhằm tăng hiệu quả quản trị quốc gia và bảo đảm quyền lợi doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân. Các quy định mới này phản ánh xu hướng tập trung nâng cao tính minh bạch, phân công – phối hợp rõ ràng trong quản lý nhà nước, bảo vệ quyền công dân và thích ứng với nhu cầu số hóa, cải cách hạ tầng pháp lý hiện đại.
Điều đáng chú ý là, với các luật và quyết định mới, các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân đều chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp khi nền tảng quản trị thay đổi, cơ cấu tổ chức hành chính địa phương được sắp xếp lại, thủ tục pháp lý cập nhật, quy trình thực hiện nghĩa vụ – quyền lợi thay đổi. Đặc biệt, việc chấm dứt đơn vị hành chính cấp huyện, áp dụng mẫu hồ sơ mới trong lĩnh vực tư pháp đòi hỏi doanh nghiệp nhanh chóng điều chỉnh quy trình nội bộ, theo sát sự thay đổi của pháp luật và chủ động phối hợp với cơ quan quản lý để tránh rủi ro pháp lý.
II. Nội dung chính
1. Quyết định 515/QĐ-VPCP năm 2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các Vụ, Cục trực thuộc Văn phòng Chính phủ
1.1 Tóm tắt văn bản
Ngày 19/07/2025, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ ban hành Quyết định 515/QĐ-VPCP nhằm quy định mới về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các Vụ, Cục trực thuộc Văn phòng Chính phủ. Quyết định này thay thế các quy định trước đó (Ví dụ: Quyết định số 696/QĐ-VPCP năm 2023; Quyết định số 631/QĐ-VPCP năm 2024) và có hiệu lực từ ngày 01/08/2025. Nội dung Quyết định tập trung phân định rõ ràng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn giữa các Vụ, Cục, đảm bảo nguyên tắc không chồng chéo, trùng lặp, bỏ sót nhiệm vụ để tăng tính chuyên nghiệp, liên thông trong hoạt động của Văn phòng Chính phủ.
1.2 Những điểm cần lưu ý
- Phân công, phối hợp công tác rõ ràng: Quy định cụ thể nguyên tắc phân công nhiệm vụ giữa các đơn vị, đảm bảo mỗi lĩnh vực chỉ giao một đơn vị chủ trì và có cơ chế giải quyết tranh chấp về chủ trì xử lý công việc (Theo Điều 2 Quyết định 515/QĐ-VPCP).
- Bổ sung, làm rõ chức năng cho từng Vụ, Cục: Các Vụ, Cục gồm khối tổng hợp, chuyên ngành, pháp luật, tổ chức, hành chính, thanh tra, kiểm soát thủ tục hành chính, kinh tế tổng hợp, tài vụ… đều được xác lập chức năng, nhiệm vụ phù hợp theo sát thực tiễn điều hành của Chính phủ (Xem các Điều 4–19 Quyết định 515/QĐ-VPCP).
- Nâng cao cơ chế phối hợp và trách nhiệm cá nhân: Đề cao vai trò cá nhân của thủ trưởng đơn vị trong phối hợp xử lý công việc và tăng trách nhiệm báo cáo, phản hồi, đảm bảo giải trình đúng thẩm quyền (Điều 2, Khoản 3, 5 và toàn văn Điều 3 Quyết định 515/QĐ-VPCP).
- Tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính: Cục Kiểm soát thủ tục hành chính là đơn vị chuyên trách về cải cách thủ tục, chuyển đổi số, an ninh mạng trong hoạt động của Văn phòng Chính phủ (Xem Điều 18 Cục Kiểm soát thủ tục hành chính Quyết định 515/QĐ-VPCP).
- Quyết định này thay thế các quy định trước: Bãi bỏ toàn bộ quy định trước đây trái với Quyết định 515/QĐ-VPCP 2025, tổ chức các đơn vị phải nghiêm túc triển khai và điều chỉnh nội quy, quy chế cho phù hợp (Điều 20 Quyết định 515/QĐ-VPCP).
1.3 Tham khảo
- Theo Điều 1, 2, 3, 20 Quyết định 515/QĐ-VPCP năm 2025: “Quyết định này quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các Vụ, Cục trực thuộc Văn phòng Chính phủ; có hiệu lực từ ngày 01/08/2025 và thay thế các quy định trước đây.”
- Xem chi tiết các nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của từng Vụ, Cục tại các Điều 4 đến Điều 19 Quyết định 515/QĐ-VPCP năm 2025.
Xem văn bản chi tiết tại đây.
2. Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025 hợp nhất Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Văn phòng Quốc hội ban hành
2.1 Tóm tắt văn bản
Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025 hợp nhất Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (ban hành năm 2013, sửa đổi bổ sung năm 2025) là luật cơ bản của Nhà nước, quy định cấu trúc, chức năng của các cơ quan quyền lực nhà nước, bảo đảm quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, cũng như nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, chế độ chính trị, kinh tế, quốc phòng, đối ngoại…
Đặc biệt, văn bản này hợp nhất đầy đủ các quy định của Hiến pháp 2013 và Nghị quyết số 203/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp có hiệu lực từ 16/06/2025.
2.2 Những điểm cần lưu ý
- Chấm dứt hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện từ ngày 01/07/2025: Theo Điều 2 Nghị quyết số 203/2025/QH15, từ ngày 01/07/2025, đơn vị hành chính cấp huyện trên phạm vi cả nước sẽ kết thúc hoạt động. Đối với quá trình sắp xếp bộ máy, chức danh lãnh đạo tại các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp sẽ được chỉ định thay vì bầu cử như trước đây.[1]
- Nâng cao trách nhiệm bảo vệ Hiến pháp: Theo Điều 119 Văn bản hợp nhất này, Hiến pháp được xác định là luật cơ bản có hiệu lực pháp lý cao nhất, mọi văn bản pháp luật khác phải phù hợp với Hiến pháp. Quốc hội, các cơ quan nhà nước và toàn thể Nhân dân đều có trách nhiệm bảo vệ Hiến pháp. Cơ chế bảo vệ Hiến pháp sẽ do luật định.[2]
- Quy định rõ cơ chế sửa đổi, bổ sung Hiến pháp: Quyền đề nghị sửa đổi, bổ sung Hiến pháp được trao cho Chủ tịch nước, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ hoặc ít nhất 1/3 tổng số đại biểu Quốc hội (Điều 120); Chỉ khi ít nhất 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội biểu quyết tán thành thì việc sửa đổi, làm Hiến pháp mới được tiến hành.[3]
- Cập nhật phân cấp chính quyền địa phương: Đơn vị hành chính chỉ còn hai cấp: tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và cấp dưới tỉnh. Đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt được thành lập theo Quốc hội quy định, với cơ chế tổ chức và chỉ định nhân sự mới.[4]
- Tác động đến doanh nghiệp: Việc chấm dứt đơn vị hành chính cấp huyện và cơ chế chỉ định nhân sự thay bầu cử ảnh hưởng trực tiếp quá trình thực hiện thủ tục pháp lý về đăng ký kinh doanh, chứng nhận đầu tư, giao dịch đất đai, thuế, xuất nhập khẩu… Doanh nghiệp nên rà soát và cập nhật dữ liệu thủ tục hành chính, quy trình nội bộ nhằm đáp ứng cơ chế quản lý mới, đồng thời chủ động phối hợp với các cơ quan địa phương khi có thay đổi về đơn vị quản lý.
2.3 Tham khảo
- Điều 2 Nghị quyết số 203/2025/QH15 ngày 16/06/2025 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
“Kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện trong cả nước từ ngày 01 tháng 7 năm 2025…” - Điều 119 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025:
“Hiến pháp là luật cơ bản của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, có hiệu lực pháp lý cao nhất… Mọi hành vi vi phạm Hiến pháp đều bị xử lý. Quốc hội, cơ quan nhà nước, toàn thể Nhân dân có trách nhiệm bảo vệ Hiến pháp…” - Điều 120 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025:
“Chủ tịch nước, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ hoặc ít nhất một phần ba tổng số đại biểu Quốc hội có quyền đề nghị làm Hiến pháp, sửa đổi Hiến pháp…” - Điều 110 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025:
“Các đơn vị hành chính… tổ chức hai cấp gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh…”
Xem văn bản chi tiết tại đây.
Chú thích:
[1] Điều 2 Nghị quyết số 203/2025/QH15 ngày 16/06/2025.
[2] Điều 119 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025.
[3] Điều 120 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025.
[4] Điều 110 Văn bản hợp nhất 52/VBHN-VPQH năm 2025.
3. Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025 hợp nhất Thông tư liên tịch quy định phối hợp trong thực hiện trình tự, thủ tục rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, người được hưởng án treo do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành
3.1 Tóm tắt văn bản
Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025 là tài liệu hợp nhất các quy định tại Thông tư liên tịch số 03/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP và Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP. Mục đích nhằm hướng dẫn thống nhất phối hợp giữa Tòa án, Viện kiểm sát, Cơ quan thi hành án hình sự, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng trong quá trình thực hiện trình tự, thủ tục rút ngắn thời gian thử thách đối với người được tha tù trước thời hạn có điều kiện và người được hưởng án treo. Văn bản quy định rõ các bước từ lập hồ sơ, xét duyệt, đến ra quyết định và gửi thông báo cho các bên liên quan.
3.2 Những điểm cần lưu ý
- Phạm vi điều chỉnh mở rộng: Áp dụng đối với toàn bộ các cơ quan tố tụng, thi hành án và các đơn vị quân đội, ủy ban nhân dân cấp xã,… có liên quan, đồng thời thay thế các quy trình cũ về rút ngắn thời gian thử thách theo các Thông tư liên tịch trước đây.
(Theo Điều 1 và Điều 2 Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025) - Hồ sơ đề nghị và trình tự, thủ tục xét rút ngắn: Rà soát chặt chẽ các tài liệu chứng minh tiến bộ cá nhân, tổ chức họp xét duyệt có thành phần đầy đủ, quyết định phải gửi cho đúng các cơ quan theo quy định và có thể bị kháng nghị, đảm bảo tính minh bạch và kiểm soát chéo.
(Theo Điều 4, Điều 5, khoản 4 Điều 90 và Điều 65 Luật Thi hành án hình sự số 41/2019/QH14 đã được sửa đổi, bổ sung) - Áp dụng mẫu văn bản mới từ 01/7/2025: Toàn bộ các văn bản liên quan đến việc rút ngắn hoặc không chấp nhận rút ngắn thời gian thử thách phải sử dụng đúng mẫu ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP. Quyết định rút ngắn có hiệu lực sau 15 ngày nếu không bị kháng nghị.
(Theo phần phụ lục hướng dẫn các mẫu số 01-THAHS đến 04-THAHS; khoản 6 Điều 6 Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP) - Vai trò kiểm sát của Viện kiểm sát: Viện kiểm sát ngoài việc tham dự xét duyệt, còn có quyền chủ động phát hiện và yêu cầu lập hồ sơ đề nghị trong trường hợp đủ điều kiện nhưng chưa có đề xuất từ cơ quan quản lý.
(Theo Điều 4, Điều 7 Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC; Điều 90 Luật Thi hành án hình sự) - Thay thế văn bản cũ và quy định chuyển tiếp: Thông tư liên tịch mới thay thế cho phần quy định về trình tự, thủ tục rút ngắn thời gian thử thách tại Thông tư liên tịch số 04/2018/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC và Thông tư liên tịch số 08/2012/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC.
(Theo Điều 9 Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025)
3.3 Tham khảo
Trích dẫn điều luật:
- Theo khoản 1, 2, 3, 4, 5 Điều 65 và Điều 90, Luật Thi hành án hình sự số 41/2019/QH14, sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 59/2024/QH15: “Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, người được hưởng án treo có nhiều tiến bộ có thể được đề nghị xét rút ngắn thời gian thử thách… Trình tự, thủ tục xét, quyết định, kháng nghị thực hiện theo quy định của Tòa án.”
- Theo Điều 1 đến Điều 10 Văn bản hợp nhất 15/VBHN-TANDTC năm 2025: Quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, hồ sơ, trình tự thủ tục, mẫu văn bản, hiệu lực và tổ chức thực hiện.
- Theo khoản 6 Điều 6 Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP: “Thông tư này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7 năm 2025.”
Văn bản pháp luật liên quan: – Luật Thi hành án hình sự số 41/2019/QH14 (sửa đổi, bổ sung năm 2024, 2025)- Thông tư liên tịch số 01/2025/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP ngày 30/6/2025- Thông tư liên tịch số 03/2021/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BCA-BQP
Xem văn bản chi tiết tại đây.
III. Kết luận và nhận định
Như vậy, có thể thấy các thay đổi pháp lý nổi bật tuần này sẽ tác động sâu rộng đến hoạt động của doanh nghiệp, đặc biệt trong quản lý nội bộ, thực hiện thủ tục hành chính, phối hợp với các cơ quan Nhà nước và chuẩn hóa quy trình hồ sơ pháp lý.
- Đối với doanh nghiệp: Nên ưu tiên kiểm tra, cập nhật kịp thời quy chế nội bộ, rà soát toàn bộ quy trình đăng ký kinh doanh, giao dịch pháp lý, đầu tư, đất đai, thuế và các thủ tục hành chính để bảo đảm phù hợp với các thay đổi trong tổ chức quản lý nhà nước.
- Khuyến nghị: Doanh nghiệp cần chủ động phối hợp với cơ quan địa phương, tham khảo ý kiến chuyên gia pháp lý khi gặp vướng mắc về cơ chế hoặc phân cấp quản lý mới. Đặc biệt quan trọng đối với các thủ tục liên quan đến địa phương nơi hoạt động, đầu tư hoặc có liên quan đến trình tự, thủ tục tố tụng hình sự/thi hành án.
- Lưu ý rủi ro pháp lý: Việc thay đổi đơn vị hành chính địa phương có thể làm phát sinh sai sót, chậm trễ thực hiện hoặc mất hiệu lực giấy tờ, hợp đồng nếu không cập nhật. Ngoài ra, mẫu văn bản mới trong tố tụng hình sự/bổ sung trách nhiệm phối hợp cơ quan có thể trở thành điểm kiểm tra quan trọng khi thực hiện pháp lý tại cơ sở.
- Các bước cần thực hiện: Doanh nghiệp nên phân công nhân sự phụ trách theo dõi thay đổi pháp luật liên tục, tổ chức đào tạo nội bộ về quy trình/biểu mẫu mới, rà soát lại toàn bộ giao dịch cần đăng ký chuyển cơ quan quản lý, chủ động xây dựng phương án để bảo đảm tuân thủ pháp luật ở từng lĩnh vực tác động (quản trị, đầu tư, lao động, tố tụng).
Trên đây là một số chia sẻ và đánh giá của chúng tôi về các cập nhật pháp lý trong tuần.
Hãy truy cập TLSFirm.com và các chuyên mục khác của chúng tôi để được cập nhật sớm nhất các thông tin tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm pháp lý.
